خاطرات یک پسر به قلم پدر

کتاب «خاطرات یک پسر به قلمِ پدر» نوشتۀ رضی هیرمندی
خاطرات رضی هیرمندی و همسرش، مهرنوش، از مراحل بزرگ‌شدن پسر اولشان، بهروز، از تولد تا پنج‌سالگی او. کتاب «خاطرات یک پسر به قلمِ پدر» یک کتاب اتوبیوگرافیک با محوریت فرزندی‌ست که تازه به دنیا آمده و در حال کشف جهان و کلمات و ارتباط‌گیری با آدم‌ها و دنیای اطراف خود است.
رضی هیرمندی در کتاب «خاطرات یک پسر به قلمِ پدر» بخشی از خاطرات و روزنوشت‌هایش را به چاپ سپرده که پسر اولش، بهروز، شخصیت اصلی آن‌هاست اگرچه در این خاطرات پای موضوعات و رویدادهای دیگری، از جمله کار و زندگی نویسنده و همسرش و زندگی مشترکشان در دهۀ 60 خورشیدی و اتفاقاتی نظیر جنگ و بمباران‌های شهری، هم به میان می‌آید.
در جاهایی از کتاب «خاطرات یک پسر به قلم پدر» نیز همسر رضی هیرمندی، مهرنوش، نقش راوی خاطرات را به‌عهده گرفته است که آن قسمتها با تصویرِ یک ماه کوچک در کنار متن، مشخص شده است.
البته، چنانکه رضی هیرمندی خود در پیش‌درآمد کتاب «خاطرات یک پسر به قلم پدر» توضیح می‌دهد، بخشی از این خاطرات گم شده‌اند و بعداً به کمک حافظه بازنویسی شده‌اند.
کتاب «خاطرات یک پسر به قلمِ پدر» دربرگیرنده خاطرات رضی هیرمندی و همسرش از پسر اولشان، از سال 1361 یعنی سال به دنیا آمدن بهروز تا سال 1366، است.

مروری بر کتاب «خاطرات یک پسر به قلمِ پدر»
کتاب «خاطرات یک پسر به قلمِ پدر»، بعد از پیش‌درآمدی درباره این کتاب و چندوچونِ خاطرات مندرج در آن، با روز 12 اردیبهشت 1361، یعنی روز تولد فرزند اول نویسنده و همسرش، آغاز می‌شود و رضی هیرمندی و همسرش در این بخش از خاطراتشان احساس خود را از نخستین مواجهه با فرزندشان و حس‌ و دریافت اولیه‌شان را از پدر شدن و مادر شدن بیان می‌کنند.
در ادامۀ این خاطرات، مراحل رشد فرزندِ این زوج و اولین کلماتی که به زبان می‌آورد و دیگر نمودهای رشد او را می‌بینیم و از خلال دنبال‌کردن روزهای خردسالی و کودکی این فرزند، لحظه‌هایی از زندگی یک زوج فرهنگیِ طبقۀ متوسط را در دهۀ 60 به تماشا می‌نشینیم.
کتاب «خاطرات یک پسر به قلمِ پدر» به زبانی شیرین و آمیخته به طنز و شوخ‌طبعی نوشته شده و اگرچه در آن از تلخی‌ها نیز سخن می‌رود اما سرشار از امید به زندگی است.
وقایع کتاب «خاطرات یک پسر به قلمِ پدر» در ایرانِ دهۀ 60 خورشیدی اتفاق می‌افتد؛ یعنی ایرانی که چندسالی‌ست در آن انقلاب شده و حالا درگیر جنگ با عراق است. البته رضی هیرمندی در پیش‌درآمد کتاب «خاطرات یک پسر به قلمِ پدر» تأکید می‌کند که این کتاب، نه کتابی آموزشی درباره روش‌های تربیت فرزند است و نه تقویم انقلاب و جنگ و رویدادهای سیاسی.
کتاب «خاطرات یک پسر به قلمِ پدر»، در درجۀ اول، خاطرات رضی هیرمندی و همسرش از پسر اولشان، بهروز، در سالهای اول زندگی اوست. با این حال در پس‌زمینۀ این خاطرات و در حاشیۀ آنچه موضوع اصلی این کتاب است، تصویری هم از اوضاع و احوال زمانه‌ای به دست داده شده که تولد تا پنج‌سالگی بهروز در آن گذشته است.

جنگ یکی از وقایعی‌ست که در پس‌زمینۀ کتاب «خاطرات یک پسر به قلمِ پدر» حضوری پررنگ دارد و جابه‌جای کتاب از آن سخن می‌رود و صدای انفجار و بمباران‌های شهری و اضطراب ناشی از جنگ هر از چندی از متن خاطرات به گوش می‌رسد. بنا به آنچه نویسنده خود در همان اوایل کتاب می‌گوید، انتخاب نام «بهروز» برای پسرش هم بی‌ارتباط با جنگ نبوده و این نام به این مناسبت برای پسر اولش انتخاب شده است که تولد او با تلاش ایران برای پس‌گرفتن خرمشهر از عراق همزمان شده و نویسنده و همسرش این را به‌نشانۀ نزدیکی روزهای بهروزیِ ایرانیان گرفته‌اند و برای همین اسم پسر اولشان را بهروز گذاشته‌اند.
انقلاب فرهنگی از دیگر رویدادهایی‌ست که در کتاب «خاطرات یک پسر به قلمِ پدر» به آن اشاره‌هایی شده است.
کتاب «خاطرات یک پسر به قلم پدر» در نشر چشمه منتشر شده است.

درباره رضی هیرمندی، نویسنده کتاب «خاطرات یک پسر به قلمِ پدر»
رضی خدادادی (هیرمندی)، متولد 1326 در روستای واصلان در نزدیکی زابل، نویسنده، مترجم، محقق، مقاله‌نویس، منتقد و طنزپژوهِ ایرانی است. هیرمندی دانش‌آموختۀ زبان و ادبیات انگلیسی در دانشگاه فردوسی مشهد و دارای فوق لیسانس زبان‌شناسی همگانی از دانشگاه تهران است. او در سال 1353 در آموزش و پرورش استخدام شد و به تدریس در دبیرستان خوارزمی تهران پرداخت. هشت سال تدریس زبان انگلیسی در دانشگاه تهران و تدریس اصول ترجمه در دانشگاه آزاد، دیگر فعالیت‌های او در حوزه آموزش و تدریس است.
هیرمندی کار ترجمه برای کودکان و نوجوانان را با ترجمۀ کتاب «درخت بخشنده» شل سیلوراستاین و کار ترجمه برای بزرگسالان را با ترجمۀ کتاب «این منم، واکین»، که کتاب شعری مصور برای بزرگسالان است، آغاز کرد.
از دیگر ترجمه‌های رضی هیرمندی در حوزه کودک و نوجوان و بزرگسال می‌توان به کتاب‌های «خوابت نمی‌برد، خرس کوچولو؟»، «چراغی زیر شیروانی»، «آنجا که پیاده‌رو پایان می‌یابد...»، «اختراع هوگو کابره»، «مرگ ایوان ایلیچ» و «فرهنگ شیطان» اشاره کرد.
او همچنین آثاری داستانی برای کودکان نوشته که کتاب‌های «از شکوفه تا درخت» و «اگر من نباشم...» از آن جمله‌اند. از رضی هیرمندی کتابی پژوهشی نیز با عنوان «توصیف مقابله‌ای زمانها در انگلیسی و فارسی» و همچنین مقالات و نقدهایی در نشریاتی چون مجلۀ «آدینه»، روزنامۀ «بهار» و فصلنامۀ «مترجم» منتشر شده است.
رضی هیرمندی به خاطر فعالیت‌های فرهنگی‌اش جوایز مختلفی گرفته که بعضی از آن‌ها عبارتند از: تندیس ماه زرین به عنوان مترجم برگزیده در جشنواره بزرگ ادبیات کودک و نوجوان برای ترجمه‌هایش از سال 1357 تا 1377، دیپلم افتخار از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، لوح سپاس از مجلۀ «بچه‌ها گل‌‌آقا»، لوح تقدیر در بیست و سومین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و نشان طلایی لاک‌پشت پرنده.

رتبۀ کتاب «خاطرات یک پسر به قلمِ پدر» در گودریدز: 2.50 از 5.