تصاویر دنیای خیالی

معرفی کتاب تصاویر دنیای خیالی اثر بابک احمدی

جستارها و مقاله‌هایی درباره لحظه‌های دنیای خیال: سینما. کتاب تصاویر دنیای خیالی شامل نقد و تاویل چند فیلم درخشان سینمای جهان و تاملاتی نظری درباره هنر سینما است.
بابک احمدی در مجموعه مقالات تصاویر دنیای خیالی گوهر راستین سینما را با اشاره به فیلمی از میزوگوشی این‌طور تعریف کرده: تصاویر دنیای خیالی به چشم ما واقعیت می‌یابند و زنده می‌شوند؛ و ما آرام از جهان زندگی هر روزه خویش دور می‌شویم.
احمدی در کتاب تصاویر دنیای خیالی با به کارگیری دانش هرمنوتیک به سراغ دنیای خیال‌انگیز سینما رفته است.

درباره کتاب تصاویر دنیای خیالی

مرز میان خیال و واقعیت در زندگی ما کجاست؟ بابک احمدی در آغاز مجموعه مقالات تصاویر دنیای خیالی می‌گوید دنیای خیال ما، از جهان هر روزه‌مان جدا هست و جدا نیست چرا که این دو جهان به همان اندازه که به هم شبیه‌اند از هم فاصله هم دارند. سینما نیز مانند خیال، منطق زندگی را درهم‌ می‌شکند و جایگاه رخداد اعجازها است.
مواجهه با سینما تجربه‌ای مشترک و غریب است. توصیفی که احمدی از مشاهده فیلمی سینمایی ارایه داده می‌تواند تجربه همه ما باشد که پس از پایان فیلم نمی‌دانیم زمان چگونه گذشته است. انگار برای ساعاتی از متن زندگی روزمره کنده شده‌ایم و به جهان خیال پا گذاشته‌ایم. این تجربه‌ای است که انگار معلوم نیست در بیداری رخ داده یا در رویا. احمدی می‌گوید تصویر سینمایی می‌گذرد و حسرت همواره با گذر همراه است. تعدادی از مقاله‌های کتاب تصاویر دنیای خیالی زاییده همین حسرت هستند و گونه‌ای اشتیاق برآمده از عشق.
نقدهایی درباره چند فیلم و کارگردان شاخص تاریخ سینما به همراه مباحث نظری مربوط به سینما دو بخش اصلی کتاب تصاویر دنیای خیالی را تشکیل داده‌اند. مقاله‌های این اثر به مناسبت‌های مختلف نوشته شده‌اند و نمی‌توان آنها را در نظام و طرحی از پیش حساب شده جای داد. از این‌رو برخی نکته‌ها و اندیشه‌ها در طول کتاب تکرار شده‌اند که این ویژگی به خاطر همین موضوع است.
در بخش اول تصاویر دنیای خیالی به چند کارگردان و چند فیلم پرداخته شده است. مقالاتی درباره یاسوجیرو اوزو، فیلمساز شهیر ژاپنی، و ویم مندرس، فیلمساز شاخص آلمانی، از جمله این مقالات است. در این بخش نقد و تاویل‌هایی هم درباره چند فیلم برجسته سینمای جهان دیده می‌شود که عبارتند از: «گرترود» از کارل تئودور درایر، «پول» از روبر برسون، «فانی و الکساندر» از اینگمار برگمان، «ایثار» از آندری تارکوفسکی و «ترز» از آلن کاولیه.
بخش دوم مجوعه مقالات تصاویر دنیای خیالی که به «مباحث نظری» مربوط است شامل این بخش‌ها است: «سینمای آمریکا/ سینمای اروپا»، «دلالت معنایی واژگان و تصاویر»، «گفت‌وگو با فیلم»، «دو تصویر، دلالت تصویری در نقاشی و سینما» و «عکس/فیلم». 
بابک احمدی در مقاله «گفت‌وگو با فیلم» توضیحاتی درباره نقد فیلم داده است که برای خواندن مقاله‌های بخش اول تصاویر دنیای خیالی نیز راهگشا است. او می‌گوید ناقد با فیلم گفت‌وگو می‌کند و می‌کوشد رازهای نهفته آن را در جریان مکالمه کشف کند. این گفت‌وگو صرفا لحظه‌ای است از افق دلالت‌های معنایی اثر؛ و تاویل هر ناقد فقط یکی از امکانات تاویل است. نقد بیش از شرح و توصیف فیلم است و کارکردش در یاری به شناخت دشواری‌های فیلم و بیشتر دشوارهای فنی آن محدود نمی‌شود. هر تاویل لحظه‌ای از زندگی معناشناسیک فیلم است. درواقع نقد هنری تاویل اثر هنری است و آغاز مکالمه با آن. 

خلاصه کتاب تصاویر دنیای خیالی

یکی از مقاله‌های کتاب تصاویر دنیای خیالی به ارتباط و نسبت سینمای کلاسیک و مدرن مربوط است و در بخشی از آن می‌خوانیم: «وابستگی سینمای مدرن به سنت‌ها و سرمشق کهن آشکارتر از دیگر انواع بیان هنری است. یکی از مهم‌ترین دلایل این نکته موقعیت تاریخی پیدایش سینماست. سینما زمانی روایتگری کلاسیک را تجربه می‌کرد که هنرهای دیگر تجربه مدرنیسم را از سر می‌گذراندند.»

درباره بابک احمدی نویسنده کتاب تصاویر دنیای خیالی

بابک احمدی، نویسنده، مترجم، منتقد و پژوهشگر ادبی و هنری، در سال 1327 در تهران متولد شده است. او پس از تحصیلات متوسطه وارد دانشگاه تهران شد و در سال ۱۳۴۹ مدرک کارشناسی علوم سیاسی را از این دانشگاه دریافت کرد و سپس برای ادامه تحصیل به پنسیلوانیای امریکا رفت و در مقطع کارشناسی ارشد فلسفه از دانشگاه پنسیلوانیا فارغ‌التحصیل شد. پس از این و تا پیش از وقوع انقلاب در لندن و پاریس زندگی کرد. احمدی کتاب‌های متعددی در زمینه نقد و نظریه ادبی و هنری و فلسفه منتشر کرده و اغلب آثارش با استقبال خوانندگان روبرو شده و به چاپ‌های متعدد رسیده‌اند. او در ابتدا به عنوان منتقد با مجله «فیلم» همکاری می‌کرد و پس از آن به شکل جدی‌تری به تالیف و ترجمه در حوزه‌های ادبیات و هنرها و فلسفه پرداخت. «مدرنیته و اندیشه انتقادی»، «حقیقت و زیبایی»، «هایدگر و پرسش بنیادین» و «رساله تاریخ» عناوین برخی از تالیفات احمدی است. «نشانه‌ای برای رهایی» و «زندگی در دنیای متن» نیز از جمله ترجمه‌های او است.

کتاب تصاویر دنیای خیالی برای چه کسانی مناسب است؟

دوستداران سینمای جهان با خواندن کتاب تصاویر دنیای خیالی از منظری دیگر که مربوط به روشی هرمنوتیکی است با برخی از مهم‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما مواجه می‌شوند. در این کتاب همچنین به بحث‌های نظری مربوط به سینما و نقد فیلم پرداخته شده و از این‌رو هم پژوهشگران و دانشجویان هنر و سینما و هم علاقه‌مندان عادی سینما می‌توانند مخاطب این کتاب باشند.