مردان مریخی، زنان ونوسی

کتاب «مردان مریخی، زنان ونوسی»، اثر دکتر جان گری
کتاب «مردان مریخی، زنان ونوسی»، با عنوان اصلی Men Are from Mars, Women Are from Venus، یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌ها دربارة روابط زناشویی است. متن اصلی کتاب «مردان مریخی، زنان ونوسی» نخستین بار در سال 1992 منتشر شد و استقبال فراوان مخاطبان از آن فروش بالایی را برای این کتاب رقم زد. دکتر جان گری در کتاب «مردان مریخی، زنان ونوسی» نقشۀ راهی برای بهبود روابط زوج‌ها و برقراری رابطه‌ای عاشقانه و مهرآمیز میان آن‌ها به دست می‌دهد که نه مبتنی بر شباهت‌ها و وجوه اشتراک، بلکه مبتنی بر تفاوت‌های بنیادین میان زنان و مردان است. دکتر جان گری معتقد است که زن‌ها و مردها از اساس با هم تفاوت دارند و انگار اصلاً متعلق به سیاره‌هایی متفاوت‌اند. جان گری برای توضیح روشن‌تر و جذاب‌تر تفاوت‌ها و اختلافات میان زن و مرد تمثیلی به کار می‌برد که در آن زن‌ها متعلق به سیارة ونوس (زهره) و مردها متعلق به سیارة مریخ معرفی می‌شوند.
در کتاب «مردان مریخی، زنان ونوسی» می‌آموزیم که تفاوت‌هایی را که همسر و شریک ما، به عنوان فردی از جنس مخالف، با ما دارد بفهمیم و درک کنیم و با درک این تفاوت‌ها، سوء‌تفاهم‌ها را در روابط زناشویی‌مان از میان برداریم و به رابطه‌ای عاشقانه و مهرآمیز با همسر و شریک زندگی‌مان دست یابیم.
مروری بر کتاب «مردان مریخی، زنان ونوسی»
کتاب «مردان مریخی، زنان ونوسی» به ما می‌گوید که ریشۀ بسیاری از اختلافات زناشویی، برآمده از بی‌توجهی زوج‌ها به تفاوت‌های اصولی‌ای است که میان زنان و مردان وجود دارد. دکتر جان گری در این کتاب سعی دارد نشان دهد که زنان و مردان در شیوة ادراک و احساس و رفتار و واکنش‌های عاطفی و واکنش به مسائل مختلف با یکدیگر تفاوت‌های اساسی دارند. بنابراین زن و مرد نباید از یکدیگر انتظار داشته باشند که به یک شیوة مشابه علاقه و احساسات‌شان را به هم بروز دهند و احساسات خود را مثل هم بیان کنند. «مردان مریخی، زنان ونوسی» کتابی است که یادمان می‌دهد روابط‌ زناشویی‌مان را براساس درک اختلافات زن و مرد با یکدیگر سامان دهیم و از همسر و شریک زندگی خود توقع واکنش‌ها و رفتارهایی مشابه با واکنش‌ها و رفتارهای خودمان نداشته باشیم. به اعتقاد جان گری زن و مرد با درک تفاوت‌های یکدیگر می‌توانند با هم رابطه‌ای عاشقانه‌تر و دوستانه‌تر داشته باشند و تنش‌ها و اختلافاتی را که در زندگی مشترک بروز می‌کند از میان ببرند یا به حداقل برسانند.
کتاب «مردان مریخی، زنان ونوسی» از مقدمه و سیزده فصل تشکیل شده است. جان گری در فصل‌های مختلف این کتاب به وجوه گوناگون تفاوت میان زنان و مردان پرداخته است. او همچنین، ضمن بحث نظری دربارة تفاوت‌های دو جنس، راهکارهایی عملی نیز برای بهبود روابط زناشویی، با در نظر گرفتن این تفاوت‌ها، ارائه داده است. جان گری مباحث خود را به زبانی ساده و شیرین و به نحوی بیان کرده که آنچه می‌گوید برای هر مخاطبی قابل درک باشد. او فصل اول کتاب را با قصه‌ای تمثیلی آغاز می‌کند که در آن زنان و مردان هریک متعلق به دو سیارة متفاوت فرض شده‌اند. در این قصۀ تمثیلی مردانِ مریخی از سیارة خود سیارة ونوس (زهره) را، که زنان ساکن آن‌اند، رصد می‌کنند و به زنان ونوسی دل می‌بازند. آنها زندگی مشترکی را با هم آغاز می‌کنند که مبتنی بر درک تفاوت‌های یکدیگر است، اما وقتی به زمین کوچ می‌کنند گذشتۀ خود را از یاد می‌برند و فراموش می‌کنند که هر یک متعلق به سیاره‌ای دیگر بوده‌اند و با هم تفاوت داشته‌اند. اختلافات از همین جاست که بروز می‌کند. جان گری در ادامۀ کتاب قصد دارد بار دیگر ونوسی‌ها و مریخی‌ها را به تفاوت‌هایشان آگاه کند و آنها با به درک درستی از یکدیگر فرابخواند.
در بخشی از کتاب «مردان مریخی، زنان ونوسی» می‌خوانید: «زنها و مردها، بدون توجه به اینکه قرار است با هم تفاوتهایی داشته باشند، رو در روی یکدیگر ایستاده‌اند. همۀ ما در مواقعی از همسرمان دلگیر می‌شویم زیرا این حقیقت مهم را فراموش کرده‌ایم. انتظار داریم همسر، یعنی جنس مخالف ما، آنچه را ما می‌خواهیم او نیز بخواهد و آنچه را احساس می‌کنیم او نیز احساس کند.
ما به اشتباه فرض را بر این می‌گذاریم که اگر همسرمان ما را دوست داشته باشد، با ما به شکلی رفتار می‌کند که وقتی ما کسی را دوست داریم با او رفتار می‌کنیم. این برداشت بارها و بارها اسباب رنجش و دلخوری ما را فراهم می‌سازد و مانع از آن می‌شود که با مهر و عشق درباره تفاوت‌هایمان با هم گفت‌وگو کنیم.
مردها به اشتباه انتظار دارند که زنها مانند آنان بیندیشند، ارتباط برقرار سازند و واکنش نشان دهند. زنها نیز به اشتباه انتظار دارند که مردها مانند آنها احساس کنند، ارتباط برقرار سازند و از خود واکنش نشان دهند. ما فراموش کرده‌ایم که قرار است مردها و زنها با هم متفاوت باشند و در نتیجه روابط ما با یکدیگر پر از اختلاف و اصطکاک است.
اگر بتوانیم این تفاوت‌ها را شناسایی و به آنها احترام بگذاریم، تا حدود زیاد از اختلاف ما و همسرمان کاسته می‌شود. وقتی به خاطر داشته باشید که مردها به مریخ و زنها به ونوس (سیاره زهره) تعلق دارند، همه چیز روشن می‌شود و جای ابهامی باقی نمی‌ماند.»
دربارة دکتر جان گری، نویسندة کتاب «مردان مریخی، زنان ونوسی»
جان گری (John Gray)، متولد 1951، مشاور روابط زناشویی، سخنران و نویسندة امریکایی است. او تحصیلکردة رشتۀ علم هوش خلاق است و در زمینۀ یوگا و مراقبه نیز فعالیت کرده و مدتی دستیار یکی از استادان معنوی هند، به نام ماهاریشی ماهش یوگی بوده است. شهرت اصلی جان گری اما به خاطر کتاب «مردان مریخی، زنان ونوسی» و نظریه‌ها و روشی است که او در این کتاب برای بهبود روابط زناشویی و رسیدن زوج‌ها به رابطه‌ای عاشقانه و پایدار با یکدیگر ارائه می‌دهد. گری در سال 1996، یعنی چهار سال بعد از انتشار کتاب «مردان مریخی، زنان ونوسی»، به همراه دو تنِ دیگر مؤسسه‌ای به نام «مریخ، ونوس» تأسیس کردند که نام آن برگرفته از همین کتاب است.
«چگونه به همسر خود عشق بورزیم» و «نیاز زن‌ها، خواسته مردها برای آغاز دوباره» از دیگر کتاب‌هایی است که از جان گری به فارسی ترجمه شده‌اند.
دربارة ترجمۀ فارسی کتاب «مردان مریخی، زنان ونوسی»
از کتاب «مردان مریخی، زنان ونوسی» ترجمه‌های فارسی متعددی وجود دارد. از جملۀ این ترجمه‌ها ترجمۀ مهدی قراچه‌داغی است که در انتشارات ذهن‌آویز منتشر شده است. مهدی قراچه‌داغی، متولد 1326 در کاشان، از مترجمان مطرح و قدیمی حوزة روانشناسی و کتابهای تربیتی حوزة کودک و نوجوان است. «از حال بد به حال خوب»، «روانشناسی تصویر ذهنی»، «عشق هرگز کافی نیست»، «سه‌شنبه‌ها با موری»، «امان از دست بچه‌ها»، «بچه‌ها بهشتی هستند» و «تربیت نوجوانان با عشق و منطق: آماده‌سازی نوجوانان برای پذیرش مسئولیت» از دیگر ترجمه‌های اوست.
بعضی دیگر از ترجمه‌های فارسی کتاب «مردان مریخی، زنان ونوسی» عبارتند از: ترجمۀ مشترک لوئیز عندلیب و اشرف عدیلی (منتشرشده در نشر آسیم)، ترجمۀ مینا امیری (منتشرشده در انتشارات نقش و نگار) و ترجمۀ مهیا محمدی (منتشرشده در نشر شبگیر).
رتبۀ کتاب «مردان مریخی، زنان ونوسی» در گودریدز: 57/3 از 5.