قصه‌های جنگ

کتاب «قصه‌های جنگ» اثر جوزف کنراد
داستان‌هایی کوتاه از جوزف کنراد که مضامینی چون جنگ و استعمار و نزاع آنها را به هم پیوند داده است. کنراد که آشنایی بی‌واسطه‌ای با مبارزات استقلال‌طلبی، استعمار و نزاع برای رهایی داشت در داستان‌هایی که در کتاب «قصه‌های جنگ» گرد آمده‌اند نشان داده که چگونه زندگی انسان‌ها با جنگ و نزاع دچار دگرگونی می‌شود.
کنراد در داستان‌هایی که در کتاب «قصه‌های جنگ» منتشر شده‌اند شخصیت‌های معمولی و عادی جامعه را در میانه بحرانی چون بحران جنگ قرار داده و به قول خودش آنها را از دل تاریکی بیرون کشیده است.
داستان‌های کتاب «قصه‌های جنگ» برای عموم علاقه‌مندان به ادبیات جاذبه زیادی دارد. این داستان‌ها نمونه‌هایی از هنر داستان‌نویسی کنراد است که او آن را به حد اعلا رسانده است. جذابیت داستان‌های کنراد تنها مربوط به سبک داستان‌نویسی او نیست بلکه خصوصیات ذهنی و احساسی خود او نیز در این داستان‌ها نقشی محوری دارند.

مروری بر کتاب «قصه‌های جنگ»
گرچه جوزف کنراد عمدتا با رمان‌هایش شناخته می‌شود اما او داستان‌های کوتاهی هم نوشته است و در آنها نیز توانایی‌اش در قصه‌نویسی را نشان داده است. کتاب «قصه‌های جنگ» مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه کنراد است که مضامینی مشترک آنها را به هم پیوند داده است.
کتاب «قصه‌های جنگ» شامل پنج داستان کوتاه از کنراد با این عناوین است: «گاسپار روئیس: قصه عاشقانه»، «خبرچین: قصه‌ طعنه‌آمیز»، «وحشی: قصه خشونت‌آمیز»، «آنارشیست: قصه یأس‌آمیز»، «جناب کنت: قصه تاسف‌آمیز».
به‌طور کلی شخصیت‌های داستانی آثار کنراد آدم‌هایی هستند با نقاط ضعف گوناگون. این ویژگی در پنج داستان کتاب «قصه‌های جنگ» هم دیده می‌شود. راوی داستان اول این کتاب می‌گوید انقلاب و جنگ‌ داخلی شخصیت‌های عجیب بسیاری را که زندگی‌هایی معمولی در جامعه‌ای آرام دارند از دل تاریکی بیرون می‌کشد.
کنراد در داستان‌های کتاب «قصه‌های جنگ» بر زندگی همین آدم‌‌ها در دوران بحران و زمانه جنگ نور انداخته است. در اولین داستان کتاب، با جنگی برای استقلال سروکار داریم. نبردی طول و دراز که یک سویش برای استقلال می‌جنگد و سوی دیگرش برای حفظ سلطه خود. کنراد که مدتی مدید به دریانوردی مشغول بود زمانی که در رود کنگو کار می‌کرد از نزدیک با استعمار و تبعات آن روبرو شده بود. کنراد در داستان «گاسپار روئیس: قصه عاشقانه»، تصویری از نبرد برای استقلال به دست داده اما شخصیت اصلی این داستان قهرمان نبرد نیست بلکه کسی است که به نوعی خیانت کرده است.
در اولین داستان کتاب «قصه‌های جنگ» کنراد تصویری واقعی از فروپاشی انسان در جنگ به دست داده است. راوی داستان می‌گوید که نمی‌توان گاسپار روئیس را خائن به حساب آورد چرا که او آن‌قدر‌ها باهوش نبود که بتواند بین منافع و خطرهایی که در ‌پی خیانت نصیب آدم می‌شود فرقی قائل شود. آخر چرا باید طرفِ دشمنی‌اش را عوض می‌کرد؟ او واقعا اسیر شده بود، با او بدرفتاری کرده و بسیاری از امتیازاتش را از او گرفته بودند. هیچ‌یک از طرفینِ جنگ کوچک‌ترین رحم و شفقتی به دشمنان خود نشان نمی‌دادند. یک روز به او و چند اسیر دیگر فرمان داده بودند که به خط مقدم نیروهای سلطنت‌طلب حمله کنند. شمخالی هم به سمتش انداخته بودند. او هم تفنگ را گرفته و حمله کرده بود. گاسپار نمی‌خواسته با تخطی از فرمان مافوقش با بی‌رحمی و قساوت کشته شود. با قهرمان‌بازی هم میانه‌ای نداشت، می‌خواست در اولین فرصت تفنگش را دور بیندازد. اما قبل از آن‌که فرصتی به دست بیاورد، از ترس این‌که مبادا با کوچک‌ترین نشانی از بی‌میلی به دست یکی از افسرهای شاهِ اسپانیا مغزش متلاشی شود، پشت سر هم تفنگ را پر کرده و شلیک کرده بود. حالا هم که اسیر شده بود باز سعی می‌کرد همین ملاحظات ابتدایی را در مقابل گروهبانی که برای نگهبانی از او و بیست و خرده‌ای خائن‌ دیگر گماشته بودند رعایت کند، خائن‌هایی که محکوم شده بودند فورا تیرباران شوند.
کنراد در این داستان و دیگر داستان‌های کتاب «قصه‌های جنگ» تصویری واقعی‌تر و ملموس‌تر از جنگ و ویرانی‌های ناشی از آن به دست داده است.

درباره جوزف کنراد نویسنده کتاب «قصه‌های جنگ»
جوزف تئودور کنراد کورژنیوفسکی در سوم دسامبر 1857 در خانواده‌ای مرفه، که ساکن بخش لهستانی‌نشین اوکراین امروزی بودند، متولد شد. در زمان تولد کنراد، لهستان هنوز کشوری مستقل نبود و این سرزمین بین روس‌ها، پروس‌ها و اتریش‌مجارستان آن زمان تقسیم شده بود. پدر جوزف کنراد، از نویسندگان مطرحی بود که از استقلال لهستان حمایت می‌کرد و به همین دلیل دستگیر و به چرنیگوف اوکراین تبعید شده بود. جوزف نیز در این سفر تحمیلی همراه خانواده‌اش بود و در دوران تبعید هم‌صحبتی جز پدرش و ادبیات نداشت. او در این دوران و به خصوص به واسطه آشنایی‌اش با مناسبات سیاسی و جوامع انسانی از طریق صحبت‌های پدرش، نگاهی بدبینانه نسبت به ذات انسان پیدا کرد. پدر و مادر کنراد به خاطر ابتلا به سل از دنیا رفتند و سرپرستی کودک یتیم به دایی‌اش واگذار شد که طبعی ملایم و محافظه‌کار داشت اما عمل‌گرا بود. کنراد در نوجوانی به زندگی روی دریا علاقه زیادی نشان داد. در هفده‌سالگی به مارسی فرانسه رفت تا آموزش دریانوردی ببیند و دیگر به لهستان برنگشت. دو سال پس از این او به عنوان خدمه کشتی سنت‌آنتوان به امریکا و کارائیب سفر کرد که تجربه این سفر در رمان «نوسترومو» بازنمایی شده است. کنراد پس از مدتی به خدمت نیروی تجاری دریایی انگلستان درآمد و از این طریق با زبان انگلیسی هم آشنا شد. زندگی کنراد شامل سفر کردن و نوشتن بود و او نخستین رمانش را هم به زبان انگلیسی نوشت. کنراد بهترین آثارش را زمانی نوشت که روی رود کنگو کار می‌کرد و در آنجا بود که عواقب استعمار را از نزدیک مشاهده کرد و این مشاهده ردی عمیق بر آثارش برجای گذاشت. کنراد زندگی پرفرازونشیبی داشت و در ایام پایانی عمرش گرفتار انزوا و افسردگی شد و در نهایت در ماه اوت 1924 بر اثر درد سینه و تنگی نفس به بستر افتاد و چند روز بعد، به‌علت غفلت و بی‌توجهی پزشکان، از دنیا رفت. «از چشم غربی»، «دل تاریکی»، «طوفان دریا»، «مامور سری»، «لرد جیم» و «قصه‌های آشوب» برخی از آثار کنراد است که به فارسی منتشر شده‌اند.

درباره ترجمه کتاب «قصه‌های جنگ»
کتاب «قصه‌های جنگ» با ترجمه نیما حضرتی در نشر نی منتشر شده است.
نیما حضرتی، متولد 1364، مترجم معاصر ایرانی بود که عمری کوتاه داشت و در شهریورماه 1402 از دنیا رفت. از حضرتی آثاری در زمینه ادبیات داستانی و ادبیات نمایشی به فارسی منتشر شده است. «اما و جین آستین»، «قصه‌های آشوب» «پنلوپه» و «حلقه» عناوین برخی از ترجمه‌های او هستند. حضرتی همچنین سه اثر از آگاتا کریستی با عناوین «شبح مرگ بر فراز نیل»، «آواز قو» و «آقای کوئین مرموز» به فارسی برگردانده است.