پسافاجعه
خشونت و بازساختن خود

کتاب «پسافاجعه» نوشتۀ سوزان جی. برایسون
پژوهشی درباب تروما و شیوۀ بازسازی خود پس از تجربۀ خشونت‌بار و ارتباط تروما با جامعه، هویت، فرهنگ، خاطره و فراموشی. کتاب «پسافاجعه: خشونت و بازساختن خود»، با عنوان اصلی Aftermath: Violence and the Remaking of a Self، یک پژوهش میان‌رشته‌ای دربارۀ هویت و تجربۀ خشونت و تعرض جنسی و سرکردن با تروما و نحوۀ غلبه بر آن است.
سوزان جی. برایسون در کتاب «پسافاجعه» تجربۀ شخصی خود از خشونت و تجاوز و فروپاشی زندگی‌اش پس از این تجربه و تلاش برای بازسازی خود و معنادهی دوباره به هویت فروپاشیده‌اش را مبنایی برای تحقیق و پژوهش درباب تروما و نحوۀ مواجهه با آن قرار داده است.
لین تیرل، استاد فلسفۀ دانشگاه کنتیکت، در وصف کتاب «پسافاجعه» می‌گوید: «واقعاً باید کتاب برایسون را بخوانید. در عصر خشونت‌های بی‌هدف، در زمانه‌ی #من _هم و تردیدهای نظام‌مند در روایت‌های تجاوز، تحلیل روشنگر برایسون از فرایند بازسازی زندگی پس از خشونت‌های فاجعه‌بار بیش از هر زمان دیگری به‌هنگام است. این کتاب پرقدرت و پرارزش است.»
متن اصلی کتاب «پسافاجعه» اولین بار در سال 2002 منتشر شده است.

مروری بر کتاب «پسافاجعه»
سوزان جی. برایسون کتاب «پسافاجعه» را پس از تجربۀ هولناک و خشونت‌بار تعرض جنسی‌ای نوشته که نزدیک بوده به مرگ او منجر شود. برایسون، که استاد فلسفه است، چند ماه بعد از این تجربه سعی می‌کند دربارۀ آن بنویسد. اما همه‌چیز برای او فروپاشیده است و او احساس می‌کند از جهان به بیرون پرتاب شده و جهان دیگر خانۀ او نیست و نمی‌تواند در فلسفه التیامی برای ترومای هولناک خود بیابد و آن را با فلسفه توضیح دهد.
کتاب «پسافاجعه» پژوهشی‌ست برآمده از درگیری شخصی نویسنده با ترومای ناشی از یک تعرض جنسی خشن و مرگبار. برایسون در این کتاب شرح می‌دهد که چگونه هویت براثر تروما فرومی‌پاشد و چگونه می‌توان به بازیابی این هویت فروپاشیده پرداخت و خود را، از پس فاجعه، دوباره ساخت.
کتاب «پسافاجعه» اما صرفاً روایتی شخصی و اتوبیوگرافیک از تجربۀ خشونت و ترومای ناشی از آن و نحوۀ مواجهه با آن نیست. تجربۀ شخصی در این کتاب انگیزه‌‌ای‌ست برای پژوهشی عمیق در موضوعاتی چون چیستیِ هویت و نیز ریشه‌یابی تلاش انسان‌ها برای فراموشی خاطرات خشونت‌بار دیگران و عدم همدلی با قربانیان خشونت.
کتاب «پسافاجعه» همچنین کتابی‌ست که از ضرورت حرف‌زدن از تروما و شهادت‌دادن به آن برای غلبه بر تروما سخن می‌گوید و از اینکه راه غلبه بر تروما و تاب‌آوری دربرابر خاطرات موحش و دردناک و خشونت‌بار، فراموشی تروما نیست بلکه سخن‌گفتن از آن و شهادت‌دادن به آن است.
شهادت‌دادن به تروما و سخن‌گفتن از آن اما ساده نیست و امری به‌شدت چالش‌برانگیز است. واقعاً چگونه می‌توان تجربه‌ای را که بیان‌کردنی نیست و به‌راحتی نمی‌توان به زبانش آورد و جوری توضیحش داد که برای دیگران قابل‌درک باشد، به‌صورتی قابل‌فهم بیان کرد؟ این چالش یکی از موضوعات مهمی‌ست که در کتاب «پسافاجعه» به آن پرداخته شده است.
در کتاب «پسافاجعه» تروما و شیوۀ ممکن حرف‌زدن از آن، با رویکردی میان‌رشته‌ای و در بستری اجتماعی و فرهنگی و فلسفی و در ارتباط با هویت، مورد مطالعه و بررسی و تحلیل قرار گرفته است.
کتاب «پسافاجعه» از مقدمه، شش فصل و یک مؤخره تشکیل شده است.
فصل‌های شش‌گانۀ کتاب «پسافاجعه» عبارتند از: «جان به در بردن از خشونت جنسی»، «در باب امر شخصی در مقام امر فلسفی»، «بیشتر از خود عمر کردن»، «افعال حافظه»، «سیاست فراموشی» و «بازگفتن».
برایسون در فصل نخست کتاب «پسافاجعه» به این موضوع می‌پردازد که تروما چگونه باعث فروپاشی بنیادین‌ترین فرض‌های فرد دربارۀ جهان، از جمله باورهای فرد به توانایی کنترل آنچه برایش رخ می‌دهد، می‌شود.
فصل دوم کتاب «پسافاجعه» دربارۀ ضرورت استفاده از روایت‌های اول‌شخص برای کمک به فهم تروما و قربانی‌شدن است.
در فصل‌های سوم و چهارم کتاب «پسافاجعه» از کارکرد درمانی روایت‌های تروما سخن رفته است و در فصل پنجم از نقشی که این روایت‌ها در برساختن و تغییر استعاره‌های فرهنگی و هنجارهای سیاسی ایفا می‌کنند.
فصل ششم کتاب «پسافاجعه» هم به بررسی تنش میان کارکردهای مختلف روایت اختصاص دارد.

دربارۀ سوزان جی. برایسون، نویسندۀ کتاب «پسافاجعه»
سوزان جی. برایسون استاد و پژوهشگر فلسفه، جنسیت و مطالعات زنان است. از کارهای علمی موفق و قابل‌توجه او افزایش میزان توجه فلسفه به مسائل تجاوز جنسی و خشونت خانگی است.
کار پژوهشی برایسون حوزه‌های گسترده‌ای، از بازنمایی ذهنی گرفته تا نظریۀ آزادی بیان و خشونت جنسی و دیگر موضوعات مربوط به فلسفۀ اجتماعی، فمینیستی، سیاسی و حقوقی را در بر می‌گیرد. آثار او اغلب با موضوع ضدفردگرایی مرتبطند.
بریسون یک فیلسوف فعال سیاسی است که می‌کوشد بین کار نظری خود و تجربه‌های زیستۀ مردم ارتباط و پیوند برقرار کند و در پی پیشبرد عدالت اجتماعی از طریق آموزش‌های فلسفی تحیلی است.

دربارۀ ترجمۀ فارسی کتاب «پسافاجعه»
کتاب «پسافاجعه: خشونت و بازساختن خود» با ترجمۀ امیر صائمی در نشر برج منتشر شده است.
امیر صائمی، متولد 1359، استاد دانشگاه و مترجم ایرانی است. او دارای دکترای فلسفۀ تحلیلی از دانشگاه کالیفرنیا، سانتاباربارا، دکترای مهندسی برق (مخابرات) از دانشگاه لیموژ، عضو هیئت علمی پژوهشکدۀ فلسفۀ تحلیلی در پژوهشگاه دانش‌های بنیادی (IPM) و مدرس دانشگاه راتگرز است.
از امیر صائمی، به‌جز کتاب «پسافاجعه»، ترجمۀ دیگری هم با عنوان «دین و علوم خاستگاه‌ها: مباحث تاریخی و معاصر» منتشر شده است.