هدا گابلر

هدا گابلر
شخصیت‌هایی هستند که نام‌شان در تاریخ ادبیات ماندگار می‌شود. در تاریخ ادبیات نمایشی جهان، هدا گابلر یکی از این شخصیت‌هاست؛ شخصیتی مخلوق هنریک ایبسن در نمایشنامه‌ای به همین نام. هدا گابلر یکی از نمایشنامه‌های مهم ایبسن و از نمونه‌های کلاسیک و مطرح درام رئالیستی است و هدا در این نمایشنامه یکی از خاص‌ترین زنانی است که تاریخ ادبیات نمایشی به خود دیده است؛ زنی که به ظاهر همه چیز دارد، ولی چیزی کم دارد که از درون او را می‌آزارد. اما چنانکه در مقدمۀ بهزاد قادری بر ترجمۀ فارسی این نمایشنامه نشان داده شده است، ایبسن در نمایشنامۀ هدا گابلر صرفاً در پی تصویر کردن فردیت و بحران‌های روان‌شاختی هدا نیست، بلکه در پی آن است که مسئلۀ این زن را در زمینه‌ای اجتماعی و تاریخی و در ارتباط با مناسبات فرهنگ و جامعۀ مردسالار به نمایش بگذارد و تحلیل کند. بنا بر این در این نمایشنامه نیز، مانند دیگر آثار رئالیستی هنریک ایبسن، با نقدی اجتماعی مواجهیم و با آدم‌هایی که نمونه‌هایی از مردم زمانه‌شان هستند. البته ایبسن جامعۀ خود را چنان نقد می‌کند و جوهر واقعیت اجتماعی را چنان نشانه می‌رود که اثرش قابل تعمیم به همۀ زمان‌ها و نیز همۀ نقاط جهان در دوره‌های گوناگون است و در هر دوران می‌توان از منظری به آن نگریست و آن را به نحوی تفسیر کرد.
نمایشنامۀ هدا گابلر با ترجمۀ بهزاد قادری و مقدمه‌ای از او با عنوان «هدا گابلر : بازی و جدل ایبسن با مدعیان نوزایی اجتماعی» در نشر بیدگل منتشر شده است.
دربارة نویسنده: هنریک ایبسن (1906 – 1828)، نمایشنامه‌نویس و شاعر نروژی.