کتاب «شازده احتجاب» نوشته «هوشنگ گلشيري»
کتاب «شازده احتجاب» نوشته «هوشنگ گلشيري» پيشنهاد ما به شما براي مطالعه جريان سيال ذهن است. روايتي جذاب با محتوايي قوي که خواننده را شگفتزده ميکند. گلشيري با روايتش به مسائلي پرداخته که در ايران ريشهدار بوده است. مرگ و افول، يأس و نا اميدي، از هم گيسختگي و زوال يک دوره سنتي و تاريخي، بخشي از موارد داستان «شازده احتجاب» هستند که روايت شدهاند. راويان بسياري ماجراي کتاب را به صورت دايرهوار براي مخاطب روايت ميکنند. روايت «شازده احتجاب» گلشيري به لايههاي فرهنگي و تاريخي ايران نفوذ ميکند. نويسنده، فروپاشي نظام خان در سنت ايران را در داستان به گونهاي با خاطرات بيان ميکند که خواننده در بين خيال و واقعيت در حرکت ميماند. شيوهاي که احتياج به دقت و تفکر خواننده در مطالعه دارد.
رمان ايراني «شازده احتجاب» بر مبناي سيال ذهن، داراي شخصيتپردازيهاي عميق در داستان است. اين شخصيتهاي متعدد همراه با مسائل فرهنگي و اجتماعي محتوايي ژرف را براي روايت ساخته است.
Fantastic Fiction درباره داستان «شازده احتجاب» اينطور نوشته است:
Golshiri was one of the first writers to apply modern literary techniques to depict the demise of the Iranian aristocracy.
«گلشيري يکي از اولين نويسندگاني بود که براي به تصوير کشيدن انحطاط طبقه اشراف در ايران، از تکنيکهاي ادبي مدرن استفاده کرد.»
بهتر است بدانيد: رمان «شازده احتجاب» جز برترين و يکي از قويترين آثار داستاني ادبيات ايران معرفي شده است.
از داستان «شازده احتجاب» فيلمي به کارگرداني بهمن فرمانآرا ساخته شده است. اين فيلم در سال 1975 در جشنواره کن به نمايش گذاشته شد.
مروري بر کتاب «شازده احتجاب»
داستان کتاب «شازده احتجاب» درباره يکي از بازماندگان خاندان قجري است. شازده خسرو احتجاب مبتلا به سل است. او يک شب، مراد پيشکار سابقش را ميبيند که از کوچه ميآيد. مراد فردي بوده که هميشه اخبار هولناک مردن بستگان و آشنايان را به شازده داده است. با ديدن مرا،د شازده فکر ميکند که خبر مرگ خودش را آوردهاند. هجوم خاطرات تاريخي شازده به همراه وقايع خاندان قجري او مسير داستان را تشکيل ميدهند. مرور خاطرات شازده و رفتن به گذشته و حال خواننده را با خيال و واقعيت مواجه ميکند. شازده همانطور که با مريضي و سالخوردگياش تحليل ميرود، شکوهش در خانه نيز تقليل مييابد. فخر النسا همسر شازده فوت کرده اما خاطرات او از همه بيشتر براي شازده آزاردهنده است. فخرالنسا به شدت از طرف شازده مورد آزار بوده و در مرور خاطرات تأثير بدي بر شازده در داستان شاهد هستيم. شازده فخري خدمتکارش را همان فخرالنسا ميپندارد و در اين مرگ تدريجي دچار ازهم گسيختگي ميشود. همچنين عکسهاي بستگان شازده که سالها پيش از دنيا رفتهاند، در ذهن او جان ميگيرند و او را تهديد ميکنند.
طوريکه مرز خيال و واقعيت در داستان درهم تنيده ميشود. درجملهاي از داستان آمده است: « وقتي آدم به تاريکي نگاه ميکند، به آنجا، ميداند که چه چيزها ممکن است باشد، اما نميداند چهها ميگذرد. براي همين است که در تاريکي خيلي خبرهاست.»
درباره نويسنده کتاب «شازده احتجاب»
هوشنگ گلشيري نويسنده معاصر ايراني است. او در سال 1316 در اصفهان به دنيا آمد. هوشنگ گلشيري مدتي به عنوان معلم در روستاها گذراند سپس به عنوان آموزگار در شهر اصفهان مشغول کار شد. گلشيري از جواني با مطبوعات همکاري کرد. او در سال 1353تا 1357 به دعوت بهرام بيضايي در دانشکده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران با سمت استاد مشغول تدريس شد. از کارهاي ويژه گلشيري داستان خواني و نقد داستان بود که تا آخر عمرش ادامه داد. او همچنين مدتي سردبير ماهنامه ادبي کارنامه بود.
سال 1348 گلشيري داستان ارزشمند «شازده احتجاب» را نوشت. با نوشتن «شازده احتجاب» او شهرت فراواني در دهه چهل خورشيدي کسب کرد. نويسندگان و مورخان ادبي بسياري هوشنگ گلشيري را يکي از تأثير گذارترين نويسندگان معاصر معرفي کردهاند. از ديگر رمانهاي هوشنگ گلشيري ميتوان به «آينههاي دردار»، «جننامه»، «در ولايت هوا، تفنني در طنز» و «بره گمشده راعي» اشاره کرد. مجموعه داستانهاي کوتاه گلشيري عبارتند از «مثل هميشه»، «نمازخانه کوچک من»، « پنجگنج»، «دست تاريک، دست روشن» و «نيمه تاريک ماه» .
ناگفته نماند:انتشارات نيلوفر رمان تحسين شده «شازده احتجاب» را براي علاقهمندان ادبيات منتشر کرده است.
«هوشنگ گلشيري» از اعضاي کانون نويسندگان ايران بود. او همچنين از بنيانگذاران حلقه ادبي جنگ اصفهان بوده است.
سال 1376 جايزه «ليليان هلمن/ دشيل همت» به گلشيري تعلق گرفت. همچنين در سال 1378هوشنگ گلشيري برنده جايزه صلح «اريش ماريا رمارک» شد.
سرانجام گلشيري در سال 1379 در سن 62 سالگي چشم از جهان فروبست و در امامزاده طاهر کرج به خاک سپرده شد.
درباره ترجمه کتاب شازده احتجاب
داستان ايراني «شازده احتجاب» به زبانهاي انگليسي و فرانسه ترجمه شده است. ترجمه انگليسي شازده احتجاب توسط جيمز بوکن صورت گرفته است. لازم به ذکر است داستان ايراني «شازده احتجاب» را «آلن رب گريه» مورد تحسين قرار داده است.
