تجربه و هنر زندگی 2: قدرت بی قدرتان

کتاب قدرت بی ‌قدرتان نوشته واتسلاف هاول

Open letters : selected writings
کتاب قدرت بی ‌قدرتان نوشته واتسلاف هاول یک پیشنهاد خوب برای محققان و دوستداران مطالعه و علاقه‌مند به جریانات سیاسی، جامعه‌شناسی و تاریخ است. واتسلاف هاول در کتابش درباره نظام ایدئولوژیک به نام «پساتوتالیتر» صحبت می‌کند. هاول به خواننده می‌گوید، که اشخاص عادی در جامعه پساتوتالیتر چه قدرتی دارند و اگر با حکومت مبارزه کنند چه پیامدهایی به دنبال خواهند داشت! قدرت بی ‌قدرتان هاول را می‌توان کتابی فلسفی، سیاسی و اجتماعی دانست. واتسلاف هاول پساتوتالیتر را یک نوعی از تمامیت‌خواهی توصیف می‌کند. او بیان می‌کند که این نوع حکومت با دیکتاتوری کلاسیک فاصله دارد البته به خوبی نشان می‌دهد که «پسا توتالیتر» با دریافت معمول «توتالیتریسم» یا (تمامیت‌خواهی) نیز متفاوت است. کتاب قدرت بی ‌قدرتان به بررسی پرسش‌هایی نیز، می‌پردازد و تفاوت عمیق بین نظام‌های قدرت را مشخص می‌کند. نظام‌هایی که با روش‌های دیکتاتوری قدرت خود را تثبیت می‌کنند تا از این طریق جوامع خود را تحت سیطره ایدئولوژی خود درآورند. نظام‌هایی که پایه‌های آن بردروغ ساخته شده است. هاول بیان می‌کند «می‌خواهم بگویم با نظام توتالیتری روبرو هستیم که از پایه و اساس با دیکتاتوری کلاسیک و دریافت معمولمان از توتالیتاریسم تفاوت دارد.»
Kirkus Reviews درباره کتاب گفته است:
An inspiring collection...a fitting tribute to a cultural and political hero, and a valuable resource for anyone seeking reassurance that the principles of democracy are still cherished in our time
«مجموعه‌ای الهام بخش برای ادای احترام به یک قهرمان فرهنگی و سیاسی، و منبعی با ارزش برای هر کسی که می‌خواهد اطمینان یابد که اصول دموکراسی در زمان ما هنوز گرامی داشته می‌شود.»
همچنین Boston Globe  theنوشته است:
Brilliant and perceptive analyses...of the abuse of power by bureaucracies driven by cynical self-interest.
«تحلیل‌های درخشان و عمیق درباره سوءاستفاده از قدرت ناشی از منافع شخصی بوروکراتیک‌ها.»

مروری بر کتاب قدرت بی‌ قدرتان

کتاب اطلاعات خوبی درباره جوامع توتالیتر یا تمامیت‌خواه برای مخاطب بازگو می‌کند. همچنین مقاله‌های سیاسی، نامه و سخنرانی‌های رئیس جمهور و نوشته‌های تکاملی او در مدت 25 سال را در برگرفته است. نویسنده در بخشی از کتاب، حکومت‌های دیکتاتور و توتالیتر را شرح می‌دهد و پس از آن یک تعریف جامع از پساتوتالیتر ارائه می‌کند. در همین راستا به ضعف‌ها و نقاط قوت این نوع حکومت‌ها می‌پردازد. هاول از ایدئولوژی‌هایی حرف می‌زند که پایه سستی دارند. و می‌گوید: تا افراد جامعه حاضر باشند زیر سایه دروغ آن ایدئولوژی‌ها زندگی کنند این حکومت‌ها هم ادامه پیدا خواهند ‌کرد. در بخش پایانی کتاب «واتسلاف هاول» درباره نگرانی خودش از این نوع نظام‌ها وحکومت‌ها حرف می‌زند.

در بخشی از کتاب قدرت بی‌ قدرتان می‌خوانیم:

«بیشتر اوقات برای توصیف نظام حاکم بر ما از لفظ «دیکتاتوری» استفاده می‌شود؛ به‌عبارت دقیق‌تر، دیکتاتوریِ یک بوروکراسی سیاسی بر جامعه‌ای که سعی کرده‌اند آن را از نظر اقتصادی و اجتماعی یکدست و همسان کنند. ولی متأسفانه لفظ «دیکتاتوری»، صرف‌نظر از اینکه چقدر در موقعیت‌های دیگر می‌تواند مفهوم و قابل‌درک باشد، به جای اینکه ماهیت واقعی قدرت را در نظام فعلی روشن‌تر کند به ابهام و نامفهومی‌اش دامن می‌زند. با این واژه معمولاً گروه کوچکی از افراد در ذهنمان تداعی می‌شود که حکومت و زمامداری یک کشور را با توسل به‌زور قبضه کرده‌اند، و کاملاً علنی و با استفاده از ابزارهای بلاواسطه‌ای که در اختیارشان هست اعمال قدرت می‌کنند و به ‌لحاظ اجتماعی از اکثریت مردم تحت حکمرانی‌شان به‌راحتی قابل‌تشخیص هستند.»

درباره نویسنده کتاب قدرت بی‌ قدرتان

واتسلاف هاول نویسنده، نمایشنامه‌نویس و سیاستمدار جمهوری چک بود. او سال 1936 در پراگ در خانواده‌ای روشنفکر متولد شد.  
واتسلاف هاول اولین رئیس جمهور چک بین سالهالی 1993 تا 2003 بوده است. در دهه 1970 هاول در بین مخالفان کمونیست یک متفکر مهم محسوب می‌شد. او به دلیل همین دشمنی در زمان‌های مختلف به زندان افتاده است. هاول مدتی کارگردان تئاتر بود و نمایشنامه «جشن باغچه» را کارگردانی کرد. نمایشنامه «جشن باغچه» جوایز بسیاری کسب کرد. هاول در سال 1989 نخستین رئیس‌جمهور غیرکمونیست حکومت چکسلواکی شد. همچنین او مهره نقش مهمی در پیروزی انقلاب مخملین چکسلواکی داشت. این انقلاب بدون خونریزی فروپاشی حکومت کمونیست را به همراه داشت و  منجر به تشکیل دو کشور جدید به نام چک و اسکواکی شد.
قابل ذکر است: واتسلاف هاول به دلیل حمایت‌هایی که درباره حقوق بشر انجام داد و اقدامات و فعالی‌های صلح‌طلبانه‌اش در سال 2003 حکومت هند جایزه «صلح گاندی» را به او تقدیم کرد.
ازآثار هاول می‌توان «جشن باغچه»، «نامه‌هایی به الگا»، «نامه‌های سرگشاده» و «قدرت بی‌قدرتان» را نام برد.
واتسلاف هاول در سال 2011 درگذشت.

درباره ترجمه فارسی کتاب قدرت بی‌ قدرتان

کتاب قدرت بی‌ قدرتان توسط احسان کیانی‌خواه به فارسی ترجمه شده است. کتاب از سوی انتشارت فرهنگ نشر نو برای علاقه‌مندان چاپ و منتشر شده است.
رتبه کتاب «قدرت بی‌قدرتان» در گودریدز: 4.3 از 5