علی اکبر دهخدا

علی‌اکبر دهخدا، متولد 1257 در تهران و درگذشته به سال 1334، ادیب، لغت‌شناس، روزنامه‌نگار، طنزپرداز، فرهنگ‌نویس، شاعر و سیاستمدار مشروطه‌خواه ایرانی بود. دهخدا یکی از برجسته‌ترین چهره‌های فرهنگی ایران است. او مؤلف و بنیانگذار «لغت‌نامۀ دهخدا» است و از همین رو «پدر واژه‌نامۀ معاصر ایران» لقب گرفته است. دهخدا تحصیلکردۀ مدرسۀ علوم سیاسی وابسته به وزارت امور خارجه و یکی از اولین فارغ‌التحصیلان این مدرسه بود. او همچنین از نویسندگان ثابت روزنامۀ «صور اسرافیل» بود. نوشته‌های نقادانۀ طنزآمیز دهخدا در «صور اسرافیل» که تحت عنوان «چرند و پرند» و با نام مستعار دخو منتشر می‌شد، باب تازه‌ای را در روزنامه‌نگاری و نثر فارسی گشود و بر شکل‌گیری نثر داستانی تأثیر گذاشت. این نوشته‌ها البته در زمان خود برای دهخدا دردسرآفرین نیز بود و واکنش شدید هواداران متعصب سنت و حامیان استبداد را برانگیخت و باعث احضار او به مجلس شورای ملی شد. دهخدا مدتی از عمر خود را نیز در تبعید گذراند و در پاریس، سوئیس و عثمانی به‌سر برد. انتشار دورۀ جدید روزنامۀ «صور اسرافیل» در پاریس و سوئیس و سردبیری روزنامۀ «سروش» در استانبول از فعالیت‌های مهم او در دوران تبعید هستند. بعد از فتح تهران و خلع محمدعلی‌شاه از سلطنت، دهخدا به ایران برگشت و مدتی نمایندۀ مجلس شد. او اما بعد از جنگ جهانی اول دیگر به سیاست نپرداخت و با روی کار آمدن رضاشاه و رسیدن او به سلطنت، به پژوهش و کار فرهنگی رو آورد. در همین دوره بود که با تأسیس دانشگاه تهران به ریاست دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی این دانشگاه منصوب شد. در سال 1320 بازنشسته شد و تمام‌وقت به کار تألیف و تدوین لغت‌نامه پرداخت. از دیگر آثار تألیفی علی‌اکبر دهخدا می‌توان به کتاب «امثال و حکم» اشاره کرد. از دهخدا دو ترجمۀ منتشرنشده نیز به‌جا مانده که عبارتند از «روح‌القوانین» و «عظمت و انحطاط رومیان».