چهره های تمدن

کتاب «چهره‌های تمدن» نوشته فرنان برودل
A History of Civilizations
کتاب «چهره‌های تمدن» نوشته فرنان برودل کتابی است که تمدن‌های دنیای مدرن را از نظر تداوم در تاریخ بررسی کرده است. اثری که آگاهانه با نگاهی ضد قوم‌گرایی نوشته شده است. تمدن دارای معانی متفاوتی است که همه مرتبط به جامعۀ بشری است. از تمدن سخن گفتن یعنی شرایط اساسی انسان به همراه جغرافیا، حیوانات و دیگر موارد طبیعی، گیاهان و حیوانات، آب و هوا، سرپناه، ارتباطات و دیگر عوامل وابسته به آن. اثر با دیدگاهی ژرف به تبیین تمدن و بررسی چهره‌های تمدن در موقعیت‌های جغرافیای گوناگون در میان اقوام مختلف در دوره‌های تاریخی پرداخته است.
فرنان برودل می‌گوید: «اندکی دیر به خاک وطنم پا نهاده‌ام هر چند با مسّرتی که انکار نمی‌کنم. زیرا مورخ فقط با تاریخ کشور خود می‌تواند واقعا پایگاه مساوی داشته باشد؛ تقریبا به طور غریزی پیچ و تاب‌ها، اصالت‌ها، پیچیدگی‌ها و ضعف‌های آن را درک می‌کند. وقتی در جای دیگر چادر می‌زند، هر قدر هم دانش زیادی داشته باشد هرگز نمی‌تواند از همان مزیت‌ها برخوردار باشد.»
کتاب «چهره‌های تمدن» در اسپانیا و ایتالیا برای دانشجویان نیز چاپ و منتشر می‌شود.
درباره کتاب «چهره‌های تمدن»
کتاب با مقدمه‌ی مفصل مترجم انگلیسی و شرحی بر زندگینامه فرنان برودل آغاز می‌شود. کتاب علاوه بر پیشگفتار دارای چهار بخش است که با زیربخش‌هایی مباحث را بسط و توضیح می‌دهد. نویسنده در کتابش تحولات تاریخی در هر گوشه‌ی جهان را بررسی می‌کند. بخش یک: تاریخ تمدن‌ها نام دارد که در آن تمدن به عنوان نواحی جغرافیایی، تداوم تمدن‌ها، ساختارهای اساسی، تاریخ، جغرافیا، عصر طلایی اسلام: قرون هشتم تا دوازدهم، عصر طلایی اسلام: قرون دوازدهم تا هجدهم و تجدید حیات امروزین اسلام از سرفصل‌هایی است که در این بخش بررسی می‌شود. بخش دوم کتاب: آفریقا نام دارد. در این قسمت کتاب نیز مباحثی مانند گذشته و آفریقای سیاه: امروز و فردا شرح داده می‌شوند. بخش سوم: خاور دور است که عناوینی چون، درآمدی بر خاور دور، چین قدیم، راه‌ها و رودها در چین باستان، چین دیروز و امروز، هندِ دیروز و امروز و بسیاری دیگر در این قسمت مورد بحث قرار می‌گیرند. بخش چهارم و پایانی کتاب تمدن‌های اروپایی نام دارد. در این قسمت هم جغرافیا و آزادی، مسیحیت، اومانیسم و تفکر علمی و صنعتی شدن اروپا.
در بخشی از کتاب می‌خوانیم:
شاید تعجب‌آور به نظر آید که تاریخ باید اینگونه تغییر جهت‌ها و نظرورزی‌ها را برتابد. در یک کلام، باید بکوشد علم امروز باشد، امروزی که معین نیست. آیا به این ترتیب ثمره‌ای نمی‌شود؟ مثل آن گرگِ قصه‌ها نیست که خود را به لباس دیگری درآورده که از علوم اجتماعیِ دیگری دزدیده است؟ در سرآغاز بخش دوم به این پرسش باز می‌گردیم. تا آن زمان، مسئله باید روشن باشد، زیرا مسئله‌ای است مربوط به خود زمان و خصلت زمان در روند مطالعه‌ی فلسفه مطرح خواهد شد.
جمعیت جهان در سال 2000:
کثرت آشکار توضیحاتی که تاریخ عرضه می‌کند، شکاف بین دیدگاه‌های مختلف و حتی تضادهای آنها با هم دیالکتیکی می‌سازند که خاص تاریخ است و استوار بر گونه‌های مختلفی از زمان است که تاریخ شرح می‌دهد که در مورد حوادث سریع است، برای دوره‌ها کندتر است و برای تمدن‌ها باز هم کندتر و حتی تنبل است. برای هر مطالعه‌ی خاصی می‌توان گونه‌ی خاصی از زمان را برگزید. اما هر کوششی در توضیح جهانی ـ مثل تاریخ تمدن‌ها ـ رویکردی التقاطی‌تر می‌طلبد. باید عکس‌های بسیار مختلفی از گذشته را آزمود که هر کدام زمان ظهور خاص خود را دارند، سپس زمان‌ها و تصویرها را با هم در آمیخت، همچون رنگ‌های طیف نور خورشید، با هم فوکوس کرد، و سرانجام به صورت نور سفید محض ترکیب‌شان کرد.
درباره نویسنده کتاب «چهره‌های تمدن»
فرنان برودل Braudel Fernand مورخ فرانسوی است که سال 1902 به دنیا آمد. او از چهره‌های شناخته شده مکتب آنال در قرن بیستم میلادی است. برودل تحقیقات و پژوهش‌هایی دارد که شامل: جهان مدیترانه‌ای، تمدن و سرمایه‌داری و هویت فرانسه بوده است. برودل در زمینۀ مطالعات بیش از هر کجا، عصر کلاسیک بود و از مخالفان تاریخ به مثابۀ واقعه‌نگاری به شمار می‌رفت. او اعتقاد داشت که موارد و نکته‌های ظریف جغرافیایی و اقتصادی در جوامع و همچنین نیروهای ناپیدا و زیرزمینی در طولانی مدت سبب تغییر و یا بروز تحولات تاریخی هستند.
فرنان برودل سال 1946 گاهنمامه آنال را ریاست می‌کرد. سال 1949 به استادی کلژ دو فرانس رسید و از سال 1946 تأسیس بخش ششم ـ اقتصادی و اجتماعی مدرسه عملی مطالعات عالی که خودش مدیریت می‌کرد را آغاز کرد.
برودل با نوشتن کتاب دو جلدی «تمدن مادی، اقتصاد و سرمایه‌داری» بر پیدایش تدریجی یک «اقتصاد ـ جهان» تأکید می‌کند که پس از آن در چندین منطقه توسعه و رشد پیدا کرد. مناطقی مانند: جنوا، ونیز، بورگس، آمستردام و سپس لندن. فرنان برودل سال 1984 نیز به عضویت فرهنگستان فرانسه برگزیده شد.
فرنان برودل سال 1985 و در سن 83 سالگی چشم از جهان فروبست.
درباره ترجمه فارسی کتاب «چهره‌های تمدن»
کتاب «چهره‌های تمدن» توسط کاظم فیروزمند به فارسی ترجمه شده است. کتاب حاضر را انتشارات آس منتشر کرده است.
رتبه کتاب « چهره‌های تمدن» در گودریدز: 3.9 از 5