پایان جهان از منظر اخترفیزیک

کتاب «پایان جهان (از منظر اخترفیزیک)» نوشتۀ کتی مک
اینکه جهان ابدی‌ست یا سرانجام نابود می‌شود پرسشی جذاب و در عین حال هراس‌انگیز است. کتی مک در کتاب «پایان جهان (از منظر اخترفیزیک)» همین پرسش را پیش کشیده است. کتاب «پایان جهان (از منظر اخترفیزیک)»، با عنوان اصلی The End of Everything: (Astrophysically Speaking)، کتابی‌ست که در آن آغاز و انجام جهان از منظری کیهان‌شناختی مورد بررسی قرار گرفته و فرضیه‌های مختلف درباره پایان جهان توضیح داده شده است. کتاب «پایان جهان» اگرچه کتابی در قلمرو علم فیزیک است، اما در آن سعی شده که مباحث تخصصی مربوط به این حوزه به زبانی بیان شود که برای مخاطبان غیرمتخصص اما علاقمند به این مباحث نیز جذاب و قابل فهم باشد. همچنین در جاهایی از این کتاب می‌بینیم که فیزیک و فلسفه و پرسش‌های وجودی مربوط به معنای زندگی با هم تلاقی می‌کنند و جاهایی هم گریز به ادبیات زده می‌شود.
کتاب «پایان جهان» اساس بحث خود درباره آینده جهان را بر تازه‌ترین دستاوردهای دانش کیهان‌شناختی، تا زمان نگارش کتاب، قرار داده است.
متن اصلی کتاب «پایان جهان» اولین بار در سال 2020 منتشر شده است.

مروری بر کتاب «پایان جهان»
کتی مک در کتاب «پایان جهان»، بعد از توضیح درباره آغاز جهان و پیدایش آن، پنج فرضیه‌ای را که درباره چگونگی به انجام رسیدن کار دنیا مطرح است توضیح می‌دهد و همچنین می‌گوید که با توجه به آخرین کشفیات و دستاوردهای علمی، وقوع کدام یک از سناریوهای نوشته‌شده برای پایان جهان محتمل‌تر است.
کتاب «پایان جهان»، با اتکا به یافته‌های علمی، ما را با امکان‌های مختلفی درباره سرانجام جهان و نابودی آن مواجه می‌کند و توضیح می‌دهد که براساس هرکدام از فرضیه‌های مطرح در این باره، این پایان چگونه اتفاق می‌افتد. مبنای علمی مباحث مطرح در کتاب «پایان جهان»، اخترفیزیک و علم کیهان‌شناسی است. در این کتاب با سفر به کهکشان و قواعد فیزیکی حاکم بر آن درمی‌یابیم که دنیا به چه صورت‌هایی و طی چه سازوکارهایی می‌تواند نابود شود و احتمال درست بودن کدام فرضیه در این باره بیشتر است.
کتاب «پایان جهان» همچنین از رابطۀ میان تفکر درباره آینده جهان و معنای زندگی امروز انسان سخن می‌گوید و از این‌که چگونگی پایان جهان می‌تواند بر چگونگی زندگی اکنون انسان تأثیر بگذارد. به اعتقاد نویسنده، جهان امروز اگرچه به‌لحاظ سیاسی در حال فروپاشی به نظر می‌رسد اما به‌لحاظ علمی دستاوردهای چشمگیری داشته است و ما امروزه در عصر طلایی علم به سر می‌بریم و همین امکانِ دقیق‌تر و روشن‌تر به پایان جهان اندیشیدن را برای ما فراهم می‌کند و ابزار و داده‌های لازم برای طرح احتمالات در این باره و توضیح علمیِ دلیل و چگونگی این احتمالات را در اختیارمان می‌گذارد.
کتاب «پایان جهان» از نُه فصل تشکیل شده که عبارتند از: «معرفی کیهان»، «از مهبانگ تا امروز»، «انبساط بزرگ»، «مرگ حرارتی»، «گسست بزرگ»، «واپاشی خلأ»، «برخورد»، «آینده آینده» و «سخن آخر».
در بخشی از کتاب «پایان جهان» می‌خوانید: «دقیق‌ترین رصدها و اندازه‌گیری‌های ما با تعداد انگشت‌شماری از سناریوهای آخرالزمانی سازگار هستند. حتی ممکن است به‌زودی از همین تعداد اندک هم کاسته شود. در آینده‌ای نزدیک، تعدادی از این سناریوها با قطعیت تأیید یا رد خواهند شد. بررسی این احتمالات، هم کارکرد علم را در مرزهای عالم نشان می‌دهد و هم به ما اجازه می‌دهد بشر را در بستری جدید تعریف کنیم. به عقیده من، دانستن این حقایق، حتی در صورت نابودی کامل، هم نوعی لذت را با خود به همراه دارد. زیرا در این صورت، ما مخلوقی هستیم که از سرنوشت خود آگاهیم و توانسته‌ایم آینده بسیار فراتر از حیات محدود خودمان را پیش‌بینی کنیم، ما پا در ورطه‌هایی ناشناخته گذاشته‌ایم و اساسی‌ترین اسرار کیهان را رمزگشایی کرده‌ایم.
براساس نقل‌قولی از تولستوی، همۀ دنیاهای شاد، یکجور هستند، اما هر دنیای غمگینی، به شکل منحصربه‌فردی غمگین است. در این کتاب توضیح خواهم داد که چطور هر تغییر جزئی در دانش کنونی ناقص ما منجر به شکل‌گیری تفاوت‌هایی عظیم در ترسیم آینده کیهان خواهد شد؛ از عالمی که در خودش رُمبش می‌کند تا عالمی که خود را می‌شکافد، تا عالمی که به انبساطی ابدی تن می‌دهد. همزمان که ما تحولات دانش مدرن خود را درباره عالم و سرنوشت غایی آن مرور می‌کنیم و به این می‌اندیشیم که اثر آن بر زندگی ما چگونه است، با بعضی از مهم‌ترین مفاهیم فیزیکی مواجه خواهیم شد و درمی‌یابیم که این مسئله نه‌تنها با آخرالزمان کیهانی مرتبط است، بلکه با فیزیک زندگی روزمره ما نیز سروکار دارد.»

درباره کتی مَک، نویسنده کتاب «پایان جهان»
کتی مَک (Katie Mack)، با نام کامل کاترین جی. مک (Katherine J. Mack) متولد 1981 است. او اخترفیزیدکدانِ نظری‌ و متخصص کیهان‌شناسی و استادیار فیزیک دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی است. مَک، علاوه بر کارِ آکادمیک، فعالانه به ترویج علم می‌پردازد و در همین راستا در نشریاتی چون «تایم» و «ساینتیفیک امریکن» مقالات علمی می‌نویسد. او همچنین ستون‌نویس مجلۀ «کازموس» است.
مَک در کتاب «پایان جهان» می‌گوید که اولین بار در ده سالگی با خواندن کتاب‌ها و سخنرانی‌های استیون هاوکینگ با مفاهیم مربوط به کیهان‌شناسی آشنا شده و این مفاهیم او را شگفت‌زده کرده است. از علایقِ شخصی مَک، که نمودش را در کتاب «پایان جهان» می‌بینیم، تلاقی هنر، شعر و علم است.

درباره ترجمۀ فارسی کتاب «پایان جهان»
کتاب «پایان جهان (از منظر اخترفیزیک)» با ترجمۀ مریم درودیان در بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه منتشر شده است. مریم درودیان، متولد 1370، مترجم حوزه علم است. او کتاب «فراسوی کوانتوم: خدا، واقعیت و آگاهی در انقلاب جدید علمی» را نیز به فارسی ترجمه کرده است.

رتبۀ کتاب «پایان جهان» در گودریدز: 4.26 از 5.