چگونه یک کشور را نابود کنیم: 7 قدم از دموکراسی تا دیکتاتوری

کتاب «چگونه یک کشور را نابود کنیم» نوشتۀ اِجه تِمِلکوران
دفاع از دموکراسی و هشدار به امکان از دست رفتن آن، با نگاهی به ترکیۀ رجب طیب اردوغان. کتاب «چگونه یک کشور را نابود کنیم: 7 قدم از دموکراسی تا دیکتاتوری»، با عنوان اصلی How to Lose a Country: The 7 Steps from Democracy to Dictatorship، کتابی است که از خیزش پوپولیسم و تهدید آن برای دموکراسی سخن می‌گوید.
اِجه تِمِلکوران در کتاب «چگونه یک کشور را نابود کنیم»، با بررسی سیاست‌های رجب طیب اردوغان و ارائۀ گزارشی از چگونگی ورود او به میدان سیاست در ترکیه و رَوَند قدرت گرفتن هرچه‌بیشترش در این کشور و تبدیل‌شدنش از سیاستمداری موفق و محبوب با دستاوردهایی مثبت به زمامداری خودکامه، به کشورهای دیگر، حتی کشورهایی که دموکراسی در آن‌ها ریشه دوانده است، هشدار می‌دهد که مراقب رویکردهای سیاسیِ پوپولیستی و خیزش پوپولیسم باشند چراکه امکان ظهور پوپولیسم در این کشورها هم وجود دارد و نمودهای آن هم مشهود است و سیاست‌های پوپولیستی می‌تواند حتی دموکراسی‌های دیرپا را نیز تهدید به نابودی کند و خطری برای کشورهایی باشد که چه‌بسا خیالشان زیاده‌ از حد، از این بابت که دموکراسی دیرپا و ریشه‌دارشان آن‌ها را از خطر خودکامگی نجات می‌دهد، راحت باشد.
کتاب «چگونه یک کشور را نابود کنیم» تصویری همه‌جانبه از ترکیۀ اردوغان به دست می‌دهد و هم به دستاوردهای مثبت اردوغان برای ترکیه می‌پردازد و هم گرایش تدریجی او به خودکامگی را نقد و تحلیل می‌کند.
کتاب «چگونه یک کشور را نابود کنیم» کتابی است هم مناسب علاقمندان به مسائل ترکیۀ امروز و هم مناسب برای آن دسته از علاقمندان به مباحث مربوط به علوم اجتماعی و سیاسی که اوضاع امروز جهان را دنبال می‌کنند.
متن اصلی کتاب «چگونه یک کشور را نابود کنیم: 7 قدم از دموکراسی تا دیکتاتوری» اولین بار در سال 2019 منتشر شده است.

مروری بر کتاب «چگونه یک کشور را نابود کنیم»
اجه تملکوران در کتاب «چگونه یک کشور را نابود کنیم» از خاستگاه و پیشینۀ رجب طیب اردوغان می‌نویسد و حضور او در عرصۀ سیاست ترکیه را، از ابتدای ورود او به عالم سیاست تا سال‌های اخیر، گام‌به‌گام دنبال می‌کند تا نشان دهد اردوغان چگونه از یک سیاستمدار موفق و محبوب، که اقتصاد ترکیه را نجات داد و نیز در دوره‌ای به‌عنوان شهردار استانبول اقدامات مؤثری برای سامان دادن به اوضاع این شهر انجام داد، به سیاستمداری خودکامه بدل شد و با نادیده گرفتن واقعیت‌های اجتماعی و اقتصادی و سیاسی کشورش و اتخاذ رویکردهایی پوپولیستی، دموکراسی نیم‌بندی را که ترکیه از آن برخوردار شده بود به نابودی کشاند.
تملکوران در کتاب «چگونه یک کشور را نابود کنیم» هم به وجوه مثبت اردوغان می‌پردازد و هم وجوه منفی او را نقد می‌کند. او در این کتاب بر آن است که، با بررسی انتقادی سیاست‌های پوپولیستی اردوغان، به کشورهای دموکراتیک هشدار دهد که طنین چنین سیاست‌هایی از جاهای دیگری هم که دموکراسی‌های دیرپا دارند به گوش می‌رسد و بنابراین باید گوش‌به‌زنگ صدای پوپولیسم باشند و از میراث دموکراتیک‌شان محافظت کنند چون آنچه در ترکیه، با قدرت گرفتن هرچه‌بیشتر اردوغان، اتفاق افتاده است می‌تواند برای آن‌ها هم اتفاق بیفتد و نابودی‌شان را رقم زند.
در بخشی از کتاب «چگونه یک کشور را نابود کنیم» می‌خوانید: «هواپیماهای جنگنده آسمان تاریک شب را به تکه‌های هندسی عظیمی تبدیل می‌کنند چنان که گویی هوا یک جسم جامد است. پانزدهم ژوئیه 2016 است؛ شبِ اقدام به کودتا در ترکیه من در حال کُپه‌کردن بالش‌ها در جلوی پنجره‌های لرزان هستم. حدس می‌زنم بُمبی را روی پل انداخته باشند، اما هیچ آتشی نمی‌بینم. مردم در شبکه‌های اجتماعی در مورد بمباران ساختمان پارلمان صحبت می‌کنند. از خودم می‌پرسم: خودش است؟ آیا امشب آتش‌سوزی رایشستاگ به‌خاطر آنچه از دموکراسی ترکیه و کشور من باقی مانده، اتفاق افتاده است؟ در تلویزیون، ده‌ها سرباز درحال سنگربندی و مسدود کردن پل بُسفر هستند و بر سر غیرنظامیانِ مبهوت فریاد می‌کشند: بروید خانه‌تان! این یک کودتای نظامی است!»
کتاب «چگونه یک کشور را نابود کنیم: 7 قدم از دموکراسی تا دیکتاتوری» با ترجمۀ شیما سرتاج در نشر پیله منتشر شده است.

دربارۀ اِجه تِمِلکوران، نویسندۀ کتاب «چگونه یک کشور را نابود کنیم»
اِجه تِمِلکوران (Ece Temelkuran)، متولد 1973، روزنامه‌نگار و داستان‌نویس اهل ترکیه است. تملکوران فارغ‌التحصیل دانشکدۀ حقوق دانشگاه آنکارا و از روزنامه‌نگاران مطرح و موفق ترکیه و دارای شهرتی بین‌المللی در عرصۀ روزنامه‌نگاری است. او مدتی ستون‌نویس روزنامۀ «ملیت» و سپس روزنامۀ «خبر ترک» در ترکیه و همچنین مجری تلویزیون «خبر ترک» بود اما با نوشتن مقالاتی انتقادی دربارۀ دولت، به‌ویژه دربارۀ نحوۀ رسیدگی به کشتار اولودره، از «خبر ترک» اخراج شد.
تملکوران دوبار به‌عنوان پرخواننده‌ترین مقاله‌نویس سیاسی ترکیه انتخاب شده و نیز در سال 2008 جایزۀ آزادی اندیشۀ عایشه زاراکُلو را از انجمن حقوق بشر ترکیه گرفته است. او همچنین در سال 2008 عضو مدعو در مؤسسۀ رویترز برای مطالعۀ روزنامه‌نگاری بوده است. مقاله‌های تملکوران در رسانه‌های بین‌المللی، از جمله «گاردین» و «لوموند دیپلماتیک»، نیز منتشر شده است. از آثار او می‌توان به کتاب «باهم: 10 انتخاب برای اکنون بهتر» و رمان «صداهای موز» اشاره کرد.