شناخت و ماهیت مسیحیت

کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت» اثر لودویگ آندریاس فویرباخ
یک اثر فلسفی کلاسیک و مهم از لودویگ فویرباخ، فیلسوف بزرگ آلمانی. کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت»، با عنوان اصلی Das Wesen des Christentums و عنوان انگلیسی The Essence of Christianity، مهمترین و تأثیرگذارترین اثر لودویگ فویرباخ و از متون کلاسیک و مهم تاریخ فلسفه است و فویرباخ را بیش از هرچیز با همین اثرش می‌شناسند.
چنانکه در دیباچۀ تیرداد نیکی بر ترجمۀ فارسی کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت» اشاره شده است، این کتاب «شاهکار اندیشۀ لودویگ فویرباخ» و «اثری است در نوع خود کامل و همه‌جانبه که ما را با غنای اندیشه خود به شناخت ماهیّت انسان هدایت می‌کند».
فویرباخ در کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت» مسیحیت را در چشم‌اندازی تاریخی – فلسفی مورد بررسی قرار می‌دهد و ریشه‌های تاریخی آن را تحلیل می‌کند.
کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت» کتابی‌ست مناسب علاقمندان اندیشه‌های فلسفی – جامعه‌شناختی و تاریخی و آن‌ها که به خواندن متون مهم و کلاسیک حوزه فلسفه علاقه دارند و نیز کسانی که به‌طور تخصصی در حوزه فلسفه و جامعه‌شناسی و تاریخ مطالعه و تحقیق می‌کنند.
کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت» برای مارکس‌پژوهان نیز کتابی مفید و کارآمد است، چرا که با خواندن این کتاب می‌توان به بخشی از ریشه‌های تفکر کارل مارکس، که از فویرباخ متأثر بوده است، پی بُرد.
این کتاب کلاسیک در زمان اولین انتشارش بسیار بر اندیشۀ فلسفی زمان خود تأثیر گذاشت. فریدریش انگلس این تأثیر را این‌گونه وصف می‌کند: «شور و شوق همگانی بود، ما همگی به یک‌باره فویرباخیست شدیم.»
متن اصلی کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت» اولین بار در سال 1841 به زبان آلمانی منتشر شده است.

مروری بر کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت»
کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت» از پیشگفتار فویرباخ بر چاپ دوم متن اصلی این کتاب، بیست و هفت فصل و یک بخش پیوست تشکیل شده است.
فویرباخ در پیشگفتارش بر چاپ دوم متن اصلی کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت» به هیاهویی اشاره می‌کند که چاپ اول این کتاب برانگیخته بوده است و البته تأکید می‌کند که این هیاهو او را متعجب نکرده و از موضعش دور نساخته است و برعکس، او را بر آن داشته که کتاب را مورد بازنگری قرار دهد و آن را غنی‌تر و نقایص‌اش را رفع کند.
فویرباخ در پیشگفتار چاپ دوم کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت» رویکرد خود در این کتاب را شرح می‌دهد و توضیحاتی مفصل درباره آن ارائه می‌دهد. او در این پیشگفتار، کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت» را اثری توصیف می‌کند که «شامل برگردان صادقانه و صحیح مسیحیّت از زبان شرقی رمزآلود به بیانی ساده است.»
ماهیت اساسی انسان، ماهیت حقیقی یا انسان‌شناختی مسیحیت، رازورزی حلول، رازورزی کلام و نقش الهی، رازورزی اصل جهان‌شناسی در خدای مسیحیت، رازورزی قادر مطلق و آفرینش از هیچ، رازورزی دعا، رازورزی ایمان، تفاوت میان مسیحیت و مذهب شرک، دیدگاه اساسی مسیحیت و تضاد ایمان و عشق از جمله موضوعاتی‌اند که در کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت» مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته‌اند.

درباره لودویگ فویرباخ، نویسنده کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت»
لودویگ آندریاس فون فویرباخ (Ludwig Andreas von Feuerbach)، متولد 1804 و درگذشته به‌سال 1872، انسان‌شناس و فیلسوف آلمانی است.
پدر فویرباخ، آنسلم فویرباخ، حقوق‌دان و جرم‌شناسی مشهور و مؤلف آثاری پژوهشی درباره قانون جزا بود. فویرباخ، خود تحصیلکرده الهیات و سپس فلسفه در دانشگاه‌های هایدلبرگ و برلن و دارای دکترای علوم طبیعی از دانشگاه ارلانگن بود.
فویرباخ از شاگردان هگل بود اما بعداً به منتقد او بدل شد. مدتی در دانشگاه به تدریس پرداخت اما، به دلیل فضای ارتجاعی دانشگاه‌های آلمان در روزگار او، تدریس در دانشگاه را رها کرد و بعد از آن فقط برای مدتی کوتاه، در زمان انقلاب 1848 تا 49 آلمان، به دانشگاه برگشت و به‌جز آن مدت کوتاه، بیست و سه سال باقی‌مانده عمرش را در روستا سپری کرد و به انزوا گذراند.
لودویگ فویرباخ در سال 1837 با برتا لوف ازدواج کرد. همسرش حامی مادی و معنوی‌اش بود و حضور و پشتیبانی‌اش به فویرباخ بسیار کمک کرد تا بتواند به کارهایی که انجام‌شان را در سر داشت بپردازد.
سال‌های پایانی عمر فویرباخ در فقر و فاقه گذشت و او و خانواده‌اش در این دوران روزگار سختی را به‌لحاظ مالی گذراندند. فویرباخ در شصت و هشت سالگی بر اثر بیماری قلبی درگذشت.
او از متفکران بسیار تأثیرگذار بر مارکس و انگلس بود.
از آثار لودویگ فویرباخ، به‌جز کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت» که مهمترین اثر اوست، می‌توان به «اصول فلسفه‌ی آینده»، «تأملاتی پیرامون مرگ و فناناپذیری»، «ماهیّت فلسفه»، «ماهیّت ایمان طبق نظر لوتر» و «درباره دروس تاریخ فلسفۀ هگل» اشاره کرد.

درباره ترجمۀ فارسی کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت»
کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت» با ترجمه و دیباچۀ تیرداد نیکی و همراه با یادداشتی کوتاه در معرفی فویرباخ و بیان شمه‌ای از زندگی او، در انتشارات شفیعی منتشر شده است. تیرداد نیکی، علاوه بر کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت»، کتاب «ایدئولوژی آلمانی»، اثر کارل مارکس و فریدریش انگلس، را نیز به فارسی برگردانده است.
کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت» از متن انگلیسی این کتاب به فارسی ترجمه شده است.

رتبۀ کتاب «شناخت و ماهیت مسیحیت» در گودریدز: 3.81 از 5.