فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری (نوشه)

فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری
یوجین ب. یانگ، گری گنوسکو و جنل واتسن
مهدی رفیع
ناشر: نوشته

کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» اثر یوجین ب. یانگ، گری گنوسکو و جنل واتسن
ژیل دلوز و فلیکس گتاری از برجسته‌ترین فیلسوفان فرانسوی قرن بیستم هستند که آثار متعددی به صورت مشترک نوشته‌اند که برخی از آنها به فارسی هم ترجمه شده است. آثار دلوز و گتاری زبان و اصطلاحاتی ویژه دارد و از این نظر برای خواندن و درک کتاب‌های آنها آشنایی با این زبان و اصطلاحات ضروری است. کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» اثری است که بنا به این ضرورت نوشته شده است.
نیمه دوم قرن بیستم با شکوفایی فلسفه‌هایی روبرو بود که تاثیری عمیق بر جا گذاشتند و جریان‌‌ها و چهره‌های فلسفی زیادی را متاثر کردند و رد این تاثیر بر پیکره اندیشه فلسفی دلوز و گتاری هم دیده می‌شود. دلوز و گتاری با تاثیر از جریان‌های فلسفی پیش از خود مسیر خود را در فلسفه طی کردند و در آثار مشترک‌شان نظریه‌هایشان را شرح دادند. کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری»، که اثری با سه نویسنده است، توسط کسانی نوشته شده که آشنایی عمیقی با فلسفه دلوز و گتاری دارند و هر سه نفر در حوزه فلسفه قاره‌ای نیز آثاری منتشر کرده‌اند.
مترجم کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» در مقدمه‌اش به این موضوع اشاره کرده که برای درک فلسفه غربی نیاز به مقدماتی است که در ایران فقدان این بستر مقدماتی وجود دارد. در این شرایط فیلسوفانی چون دلوز و گتاری و مانند آنها، نه تنها در نهایت یک «اندیشه خارج» را شکل نمی‌دهند بلکه اساسا «خارج از اندیشه» بوم‌شناسی ما باقی می‌مانند.
کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» منبعی ضروری برای آشنایی با فلسفه دلوز و گتاری است. این کتاب درواقع مرجعی قابل اعتماد، خواندنی و با ساختاری مناسب برای علاقه‌مندان و اهالی فلسفه، دانشجویان و به طور کلی کسانی است که در پی درک عمیق‌تری از جهان هستند.

مروری بر کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری»
کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» در پی آن است تا مقدماتی برای درک بهتر فلسفه دلوز و گتاری در اختیار خواننده قرار دهد. این کتاب راهنمایی جامع است که می‌کوشد پلی برای ورود به جهان فکری دو چهره مهم و تاثیرگذار در فلسفه اروپای قرن بیستم به وجود آورد.
از آَشنایی ما با دلوز و گتاری حدود سه دهه می‌گذرد و در این سال‌ها مترجمان مختلفی آثاری از آنها را به فارسی برگردانده‌اند. مترجم کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» معتقد است که زبان اغلب ترجمه‌های آثار دلوز و گتاری به شکلی بوده‌اند که توانایی ایجاد بنایی درخور فلسفه‌ آنها‌ را نیافته‌اند. بر این اساس او در مقدمه‌اش این پرسش‌ها را مطرح کرده که: آیا برای زبان فارسی امکان تا زدن فلسفه دلوز و گتاری در افقی دیگر و به شیوه‌ای متفاوت وجود دارد؟ تا زدن تا عمقی که برساخت صفحه‌ درون‌ماندگاری را برای یک ساختمان فلسفی مستحکم ممکن کند؟
به باور مترجم کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری»، در مورد ترجمه‌ آثار دلوز و گتاری مسئله صرفا به ترجمه‌های پراشتباهی مربوط نیست که نتوانسته‌اند مفاهیم اصلی فلسفه آنها را در وضعیتی مولد منتقل و بازسازی کنند بلکه «زبان ترجمه‌هایی که به نسبت دارای ایرادهای کمتری هستند نیز قادر به تا زدن دلوز و گتاری در زبان فارسی نگشته‌اند.» این موضوع ضرورتی بوده که مترجم را به ترجمه کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» واداشته است.
مترجم فارسی کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» معتقد است که مقدمات اندیشگی لازم برای بررسی همه جانبه فلسفه دلوز و گتاری و فهم دقیقی از آنها در زبان فارسی وجود ندارد و بر این اساس بوده که او به سراغ ترجمه کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» رفته تا پایه‌های این شناخت را فراهم آورد و البته خود بر این نکته واقف بوده که هیچ کتابی توان پوشش کل بخش‌های فلسفی اندیشه دلوز و گتاری را ندارد.
با این حال کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» نقشه‌ای مفهومی از برخی ترم‌های مهم فلسفی فراهم می‌کند و باید آن را به منزله نوعی همیار در خواندن آثار دلوز و گتاری در نظر گرفت.
مترجم کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» در مقدمه‌اش همچنین به این موضوع اشاره کرده که پس از گذشته سه دهه کار فلسفی، هنری و علمی بر آثار دلوز و گتاری در زبان‌های مختلف، برداشت کنونی ما تکرار همان مواضع پیشین نیست. امروز شرح و تفسیرهای زیادی درباره آثار دلوز و گتاری نوشته شده که بخش‌های گسترده‌ای از فلسفه آنها را پوشش می‌دهند. با این حال بخشی از شرح و تفسیرها ممکن است به فروکاست مفاهیم پیچیده کار آنها منجر شود. اما کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» بی آنکه دست به ساده‌سازی بزند زبان و اصطلاحات ضروری برای خواندن آثار دلوز و گتاری را شرح داده است.
کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» اثری دقیق با ارجاعات گسترده است و نویسندگان کتاب تلاش کرده‌اند تمام آثار، ایده‌ها و تاثیرات برآمده از کار فلسفی دلوز و گتاری را شرح دهند. با خواندن این اثر پایه‌ای محکم در زمینه موضوعات محوری اندیشه‌های دلوز و گتاری شکل می‌گیرد و به این ترتیب کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» را می‌توان دریچه‌ای برای ورود به فلسفه دو چهره مهم فلسفه قرن بیستم فرانسه دانست.
نویسندگان کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» تعاریف روشنی از تمام اصطلاحات کلیدی به کار رفته در آثار دلوز و گتاری به دست داده‌اند و همچنین خلاصه‌ای دقیق از آثار محوری آنها نیز ارایه کرده‌اند. علاوه بر این، کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» مدخل‌هایی هم درباره تاثیرات عمده فلسفی و نسبت دلوز و گتاری با فیلسوفان کلاسیک تا معاصر هم دارد.
در نهایت می‌توان گفت که هر آنچه که برای درک بهتر از فلسه دلوز و گتاری باید در اختیار داشته باشیم در کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» پوشش داده شده و اصطلاحات دشوار این فلسفه با زبانی قابل فهم شرح داده شده است.

درباره یوجین ب. یانگ، گری گنوسکو و جنل واتسن، نویسندگان کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری»
یوجبن ب.یانگ نویسنده و ویراستار اصلی کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» است. او استاد فلسفه در کالجی در امریکا است و به طور خاص در زمینه‌های فلسفه قاره‌ای، فلسفه زبان، تاریخ هنر و نظریه ادبی کار کرده است. دو نویسنده دیگر کتاب نیز در زمینه فلسفه قاره‌ای و فلسفه دلوز و گتاری کار کرده‌ و آثار دیگری نیز در این زمینه‌ها منتشر کرده‌اند.

درباره ترجمه کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری»
کتاب «فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری» با ترجمه مهدی رفیع در نشر نوشته منتشر شده است.
مهدی رفیع، متولد 1362، مترجم ایرانی است که عمدتا در حوزه فلسفه به ترجمه پرداخته است. «اکوسوفیا» و «سیاست عشق» از ترجمه‌های او هستند.