کتاب «خاطرات و زندگينام? خودنوشتِ يک خر فيلسوفنما» نوشت? علي اوجبي
بازنويسي و اقتباسي از داستاني از کُنتس دوسگور، بهترجم? محمدحسنخانِ اعتمادالسلطنه. کتاب «خاطرات و زندگينام? خودنوشتِ يک خر فيلسوفنما» کتابي است طنزآميز و انتقادي که علي اوجبي آن را براساس کتاب «خرنامه (منطقالحمار)» از اعتمادالسلطنه نوشته که آن خود ترجم? اعتمادالسلطنه، مورخ و جغرافيدان و داستاننويس و وزير انطباعات و مترجم ناصرالدينشاه، از کتاب «خاطرات يک الاغ» کُنتس دوسگور، داستاننويس فرانسوي روسيتبار و زاد? روسيه، است.
علي اوجبي در کتاب «خاطرات و زندگينام? خودنوشتِ يک خر فيلسوفنما» روايتي روزآمد و متناسب با زمان? امروز و مخاطب امروزي، از کتاب «خرنامه» به دست داده و آن را به زباني تازه و همراه با افزودههايي به آن متن قديمي و ايجاد تغييراتي در آن، بازنويسي کرده است.
کتاب «خاطرات و زندگينام? خودنوشتِ يک خر فيلسوفنما» يک طنز انتقادي است که هم لبخند بر لب مخاطب مينشاند و هم به زباني شيرين و آميخته به مزاح و مطايبه، کاستيهاي انسانها و جهان انسانها را مينماياند و از جهان و کار جهان سخن ميگويد.
مروري بر کتاب «خاطرات و زندگينام? خودنوشت يک خر فيلسوفنما»
علي اوجبي در کتاب «خاطرات و زندگينام? خودنوشت يک خر فيلسوفنما» از زبان يک خر به شرح نقايص و کاستيها و ناراستيها و ناسازيهاي جهان و آدميان ميپردازد.
راوي کتاب «خاطرات و زندگينام? خودنوشت يک خر فيلسوفنما» خري است که خاطرات خود را از زندگي با آدميان و آزار و اذيتهايي که از آنها ديده است نقل ميکند و اينگونه پت? انساني را که خود را برتر از هم? موجودات ميداند، بر آب مياندازد و آدمي را رسواي دو عالم ميکند.
کتاب «خاطرات و زندگينام? خودنوشت يک خر فيلسوفنما» نقدي است بر رفتار و کردار انسانها.
خري که در کتاب «خاطرات و زندگينام? خودنوشت يک خر فيلسوفنما» به نقل خاطرات خود ميپردازد، گويي بر آن است که بهکنايه نشان دهد که آدميان، برخلاف اينکه خر را تحقير ميکنند، خود بيشتر از خران لايق تحقير و تمسخرند.
کتاب «خاطرات و زندگينام? خودنوشت يک خر فيلسوفنما» جِدي است در جام? هزل و مطايبه و شوخي و در پسِ پشت آنچه در اين کتاب، بهمزاح و مطايبه گفته شده است، موضوعاتي بس جدي نهفتهاند.
گفتني است که علي اوجبي در کتاب «خاطرات و زندگينام? خودنوشتِ يک خر فيلسوفنما» از اشعار کلاسيک و معاصر فارسي، فراوان استفاده کرده و جابهجا در ميان? متن، به نقل اين اشعار پرداخته و جاهايي هم، بنا به ضرورت، تغييراتي در اين اشعار داده که اين تغييرات، با علامتي مشخص شدهاند.
کتاب «خاطرات و زندگينام? خودنوشت يک خر فيلسوفنما» از سخني آغازين با عنوان «به نام آن که خر را الفت آموخت»، ديباچهاي با عنوان «چرا اين خاطراتِ خرانه را نوشتم؟»، مقدمهاي با عنوان «کي خرتره؟ شما آدميان؟ يا ما خران؟»، ده فصل و بخشي پاياني با عنوان «بشنو و اين بار باور کن!» تشکيل شده است.
فصلهاي دهگان? کتاب «خاطرات و زندگينام? خودنوشت يک خر فيلسوفنما» عبارتند از: «کي اشرف مخلوقاته؟ شما آدميان يا ما خران؟»، «در اينکه دو انسان در اقليمي نگنجند»، «در اينکه برخلاف ادعاي آدميان، اُلفت در عُزلت است»، «در شرح يکي از روزهاي کاري در روستاي قصران»، «در آنکه هر خوشي آميخته با ناخوشي است»، «در سرانجامِ دوستي با خر و خردوستي»، «در اينکه خران هم دل دارند و احساس»، «در ناسپاسي انسانها و حقشناسي خران»، «در سرانجامِ زيادهروي، زيادهخوري و زيادهخواهي» و «در ميزان شعور و کياستِ خران».
در بخشي از کتاب «خاطرات و زندگينام? خودنوشتِ يک خر فيلسوفنما» ميخوانيد: «مالکِ من، زني بود سليطه، عاري از شرم و حيا و به دور از صدق و صفا که بر شوي و اولادش پادشاهي ميکرد. در بدذاتيِ اين خانم، همين بس که در طول هفته – يعني از اين جمعه تا جمع? بعدي – هر چه مرغانِ وي تخم ميکردند و هر مقدار که گاو و گوسفندانش شير ميدادند و ميشد از آن پنير و خامه و سرشير و... گرفت، و هر ميزان که مزرعهاش بارِ سبزي و ميوه داشت، در سبدهايي بسيار کثيف ميگذاشت و بر شانههاي لطيف من مينهاد.»
کتاب «خاطرات و زندگينام? خودنوشتِ يک خر فيلسوفنما» در بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه منتشر شده است. چاپ قبلي اين کتاب، با عنوان «خر حيوان نجيبي است: «خاطرات و زندگينام? خودنوشت يک خر فيلسوفنما»، در انتشارات وايا منتشر شده بود.
دربار? علي اوجبي، نويسند? کتاب «خاطرات و زندگينام? خودنوشت يک خر فيلسوفنما»
علي اوجبي، متولد 1343 در تهران، مصحح، مترجم، پژوهشگر و شارح آثار فلسفي و مؤلف ايراني است.
اوجبي تحصيلکرد? رشت? فلسفه در دانشگاه و نيز تحصيلکرد? علوم ديني، از جمله فلسفه و کلام جديد، در حوز? علمي? قم است. او سردبيري کتاب ماه دين، سردبيري کتاب ماه فلسفه، معاونت فرهنگي خان? کتاب ايران، دبيري جشنوار? نقد کتاب و دبيري جايز? کتاب سال و نيز دبيري جشنوارههاي مختلف را در کارنام? کاري خود دارد.
از ترجمههاي علي اوجبي ميتوان به کتاب «فلسفه در گذر زمان: ملاقات با فيلسوفان پيش از سقراط»، از آثار تأليفياش ميتوان به کتاب «سُهروردي بهروايت اشکوري و اردکاني» و از تصحيحات و تحقيقات او ميتوان به کتاب «شرح مثنوي» محمد نعيم اشاره کرد.
