انسان دانشگاهی

کتاب «انسان دانشگاهی» نوشته «پی‌یر بوردیو»
کتاب «انسان دانشگاهی» نوشته «پی‌یر بوردیو» کتابی برای اندیشدن و تأمل است. بودریو در واقع درکتاب به نقد خودش که انسانی دانشگاهی پرداخته است. تأمل و نگرشی در وضعیت می‌تواند ما را با پرسش‌های خوبی مواجه کند و زمینه تحقیق و پژوهش هرچه بیشتر را فراهم آورد. مطالعه کتاب «انسان دانشگاهی» پایه‌ای برای تحقیق در زمینه دانشگاه است که برای متفکران در این حوزه سودمند و مناسب است. در سال‌های اخیر در میان شماری از جامعه‌شناسان امروزی چند نفری مانند آنتونی گیدنز و پی‌یر بوردیو تلاش‌های بسیاری در رابطه با ساختارهای اجتماعی کرده‌اند. در بین آنها بوردیو برای طرح نظری خود پژوهش‌هایی هم انجام داده است.

درباره کتاب «انسان دانشگاهی»
کتاب، ساختار و سازوکارهای دانشگاه را مانند میدان تحلیل و بررسی می‌کند. فهرست کتاب عبارت است از: «کتابی برای سوزاندن»، «تضاد دانشکده‌ها»، «انواع سرمایه» و «شکل‌های قدرت»، «دفاع از ابواب جمعی» و «برهم خوردن تعادل» و «هنگامۀ بحران».
پی‌یر بوردیو در پیش‌گفتار چاپ انگلیسی کتاب «انسان دانشگاهی» در بخشی از معرفی آن نوشته است: «تحلیلی که در این کتاب از دنیای دانشگاهی به عمل آورده‌ام محصول تأمل انتقادی روی فعالیت علمی است که من حتی از زمانی که در کسوت یک مردم‌شناس جوان، منطقه زادبوم خویش را موضوع مطالعه و مشاهده مردم‌شناسی قرار دادم و هرگز آن را فرو نگذاشته‌ام. بنابراین، هدف من از تحلیل جامعه‌شناختی دنیای دانشگاهی این است که انسان دانشگاهی، یعنی عالی‌ترین طبقه‌بندی کننده در میان طبقه‌بندی‌کنندگان را در تور طبقه‌بندی‌های خود او به دام بیاندازم....»
در بخشی از کتاب «انسان دانشگاهی» نیز آمده است:
«مشهور است که می‌گویند هیچ گروهی یک "خبرچین" را دوست ندارند، مخصوصاً وقتی که این متجاوز یا خائن مدعی سهیم بودن در والاترین ارزش‌های آنان باشد. همان کسانی که در نخستین عینی‌سازی‌هایی که در مورد گروه‌های بیگانه و دشمن انجام گرفته درنگ نمی‌کنند و "شجاعت" و "شفافیت و صراحت" آن را می‌ستایند احتمالا اعتبار شفافیت و صراحت خاصی را زیر سؤال خواهند برد که ادعای کسی است که در صدد تحلیل گروه خود آنان باشد. شاگرد جادوگری که دل به دریا بزند و سحر و طلسمات بومی خود را بررسی کند، نه این که عازم سرزمین‌های استوایی شود و افسون‌های مطبوع جادوی غریبه‌ها را کشف کند، باید چشم انتظار دچار آمدن به خشونتی باشد که خود زنجیرش را گشوده است. کارل کراوس موقعیت مناسبی برای تدوین این قانون داشت که ابژه‌های عینی‌سازی هر قدر در فضای اجتماعی دورتر باشند، احتمال بیشتری برای تأیید و تحسین آن در "محافل خانوادگی" و "شجاعانه" دانستن آن وجود دارد و در واقع، در سر مقالۀ نخستین شماره نشریه‌اش، دی فکل می‌گوید هر کس که از لذت‌ها و سودهای سهل الوصول انتقاد از دیگرانی که دور از ما هستند چشم بپوشد تا همسایۀ دیوار به دیوار خود را تجسس کند، که همگان او را به حفظ حرمت وی فرا می‌خوانند، باید هم منتظر درد و رنج‌های "شکنجه ذهنی" باشد. این است که وسوسه شده‌ام از عنوان کتابی برای سوزاندن استفاده کنم، که لی ژی یکی از مقام‌های بلندپایه و مرتد چین باستان، برای یکی از نوشته‌های خود برگزیده بود که قواعد بازی مقامات بلندپایه را برملا می‌کرد.»
درباره نویسنده کتاب «انسان دانشگاهی»
پی‌یر بوردیو جامعه‌شناس و مردم‌شناس فرانسوی است. او سال 1930 به دنیا آمد و در پاریس تحصیل کرد. بوردیو با رتبه عالی در رشته فلسفه فارغ‌التحصیل شد، اما برای اعتراض به ماهیت اقتدارطلبانه آموزش‌ها از نوشتن رساله‌اش خودداری کرد. پس از آن دوسالی به ارتش فرانسه خدمت کرد. سال 1985 کتاب جامعه‌شناسی الجزایر را به چاپ رساند. او را یکی از اندیشمندان تأثیرگذار قرن بیستم شناخته‌اند. بوردیو تحت‌تأثیر فیلسوفان و اندیشمندانی مانند: گرامشی، هایدگر مرلوپونتی، ویتگنشتاین، هوسرل، مارکس، وبر، دورکیم، کلود لوی ـ استروس و پانوفسکی نظریه شکل‌های فرهنگی، اجتماعی و سمبلیک سرمایه‌داری را در برابر شکل‌های اقتصادی سرمایه‌داری مطرح کرد. کتاب مشهور این جامعه‌شناس فرانسوی «تمایز: نقد جامعه‌شناختی قضاوت دربارۀ سلایق» است. این کتاب توسط انجمن بین‌المللی جامعه‌شناسی ششمین کتاب تأثیرگذار قرن بیستم معرفی شده است. بودریو در این کتاب مشهور به مورد جالب توجهی می‌پردازد. او می‌گوید: قضاوت در مورد سلیقه‌ها به جایگاه اجتماعی افراد بستگی دارد و خود عملی‌ست برای مشخص کردن جایگاه اجتماعی فرد.
از آثار دیگر پی‌یر بوردیو می‌توان به «نظریه کنش»، «دلایل عملی» و «انتخاب عقلانی»، «تمایز»، «درسی درباره درس» اشاره کرد.
پی‌یر بوردیو در 23 ژانویه سال 2002 از دنیا رفت.

درباره ترجمه فارسی کتاب «انسان دانشگاهی»
حسن چاوشیان کتاب انسان دانشگاهی را به فارسی ترجمه کرده است. چاپ و نشر کتاب به عهده بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه بوده است.
حسن چاوشیان پژوهشگر حوزه جامعه‌شناسی و مترجم ایرانی است. او همچنین دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه گیلان است. حسن چاوشیان سال 1341 در شهر تبریز به دنیا آمد. او تحصیلات دانشگاهی را سال 1365 در رشته علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی دانشگاه تهران شروع کرد. چاوشیان مدرک دکترای خود را سال 1380 از دانشگاه تهران دررشته جامعه‌شناسی دریافت کرد. چاوشیان تاکنون کتاب‌های بسیاری در این زمینه برای علاقه‌مندان فارسی ترجمه کرده است.

رتبه کتاب «انسان دانشگاهی» در گودریدز: 4 از 5.