میشل شدن

کتاب «میشل شدن»، نوشته میشل اوباما
«میشل شدن»، با عنوان اصلی Becoming ، زندگی‌نامه خودنوشت میشل اوباما و از پرفروش‌ترین زندگینامه‌‌هایی است که در سالهای اخیر در دنیای انگلیسی‌زبان منتشر شده است. در این کتاب، که متن اصلی آن نخستین بار در سال 2018 منتشر شد و در مدت‌زمانی کوتاه به فروشی شگفت‌انگیز دست یافت، میشل اوباما به زبانی شیرین و داستان‌وار خاطرات و اوج و فرودهای زندگی‌ فردی و اجتماعی و سیاسی‌اش را از کودکی تا زمانی که به همراه همسرش، باراک اوباما، به کاخ سفید راه یافت و بانوی اول امریکا شد، نقل می‌کند و نیز به روزهای پایان حضورش در کاخ سفید و ترکِ آن می‌پردازد.
«میشل شدن» شرح تلاش و کوشش و ترسها و دلهره‌ها و نگرانی‌ها و تردیدهای زنی است که در امریکا، به عنوان یک زنِ سیاهپوست آفریقایی – امریکایی، اقلیت به حساب می‌آمده و برای طی کردن پله‌های ترقی در جامعه‌ای نژادپرست و مردسالار راه دشواری در پیش داشته است. میشل اوباما، ضمن شرح ریز و درشتِ ماجراهای زندگی‌اش، چگونگی مواجهه با این دشواری و چیرگی بر آن را شرح می‌دهد و با مخاطبانش از دغدغه‌هایی سخن می‌گوید که نه فقط زنان مشهور و صاحبنام، که زنان معمولی نیز در زندگی عادی فردی و اجتماعی روزمره با آنها درگیرند. او در این کتاب از مقاومت در برابر سختی‌ها و تلاش برای دستیابی به موفقیت سخن می‌گوید و از اینکه چگونه با تلاش و کوشش از حاشیه به مرکز جامعه راه یافته است.

مروری بر کتاب «میشل شدن»
«میشل شدن» کتابی است با روایتی روان و جذاب، که خواننده را با لحظات گوناگونی از زندگی میشل اوباما، از کودکی تا بزرگسالی همراه می‌کند. میشل اوباما در این کتاب با ما از آرزوها، احساسات و عواطف، امیدها و نومیدی‌ها، رنج‌ها و شادکامی‌ها، اوج‌گرفتن‌ها و فرودآمدن‌ها، پیروزی‌ها و شکست‌ها و هزار نکته ریز و درشتِ زندگی‌اش سخن می‌گوید. او از زندگی فقیرانه دوران کودکی‌اش در حومه شیکاگو و آرزوهای کودکانه‌اش تعریف می‌کند و از اینکه مادر و پدرش چگونه و بر اساس چه اصولی او را تربیت کرده‌اند و شیوه تربیتی آنها چه تأثیری بر آینده او گذاشته است. میشل اوباما همچنین به شرح مشاغل مختلفی که در زندگی داشته می‌پردازد و از چگونگی آشنایی و ازدواج‌اش با باراک اوباما و راهی که با او تا کاخ سفید طی کرده است می‌گوید و نیز از مشکلات و سختی‌هایی که در جریان تولد فرزند دوم او و باراک اوباما تحمل کرده است. در کتاب «میشل شدن» با دغدغه‌ها و دلمشغولی‌ها و احساسات تلخ و شیرین و گرفتاری‌های زنی مواجه می‌شویم که هم مادر است و هم همسر و هم وکیل و هم بانوی اول امریکا. میشل اوباما در این کتاب از ناسزاها و توهین‌های رقبای سیاسی، از وجوه مختلف زندگی در کاخ سفید و از احساسات ضد و نقیضی که در مقام بانوی اول امریکا، در موقعیت‌های مختلف، به سراغ او می‌آمده و از لحظات ترک کاخ سفید و تحویل آن به رییس جمهور بعدی و احساسات خود از آن لحظات نیز سخن گفته است. در این کتاب با زندگی‌نامه‌ای مواجهیم که با ظرافت یک قصه‌پرداز چیره‌دست نوشته شده است. میشل اوباما، ضمن شرح زندگی خود، با باریک‌بینی در عواطف و احساسات و افکارش کند‌وکاو می‌کند و ماحصل این باریک‌بینی زندگی‌نامه‌ای است که به یک رمان خواندنی پهلو می‌زند. اینک قسمتی از این کتاب که میشل اوباما در آن از فرارسیدن لحظه ترکِ کاخ سفید و احساس خود از آن لحظه سخن می‌گوید: «حتی اگر بدانید آن روز می‌رسد، و هفته‌های آخر نیز پر از خداحافظی‌های احساسی باشد، باز هم خود آن روز مبهم است. دستی روی انجیل قرار می‌گیرد و سوگندی تکرار می‌شود. مبلمان یک رئیس‌جمهور بیرون برده و وسایلِ رئیس‌جمهور دیگر به داخل منتقل می‌شود. کمدها خالی می‌شوند و در عرض چند ساعت دوباره پر می‌شوند. به همین سادگی، سرهایی جدید روی بالش‌های جدید قرار می‌گیرند - خلق‌وخوهای جدید، رویاهای جدید. و وقتی تمام می‌شود، وقتی پا از در بیرون می‌گذاری، برای آخرین‌بار از مشهورترین آدرس جهان خارج می‌شوی، به اشکال مختلف تنها می‌مانی تا دوباره خودت را پیدا کنی.
پس اجازه دهید از اینجا شروع کنم؛ با چیز کوچکی که در زمانی نه‌چندان دور روی داد. من ساکن خانه‌ای آجرقرمز بودم که اخیراً به آن نقل‌مکان کرده بودیم. خانه جدید در سه کیلومتری خانه قدیمی‌مان، در خیابانی خلوت واقع شده است. هنوز هم آنجا هستیم. در اتاق نشیمن، مبلمان شبیه کاخ سفید چیده شده. یادگاری‌هایی در خانه داریم که به ما یادآوری می‌کند همه‌چیز واقعی بود - عکس‌های خانوادگی‌مان در کمپ‌دیوید، ظرف‌های سفالی دست‌ساز که از دانش‌آموزان سرخپوست هدیه گرفتم، کتابی امضاء‌شده از نلسون ماندلا. ولی چیزی که آن شب را عجیب می‌کرد این بود که هیچ‌کس در خانه نبود – باراک در سفر بود. ساشا با دوستانش بیرون رفته بود. مالیا نیز در نیویورک زندگی و کار می‌کرد؛ او سال قبل از دانشکده را سپری می‌کرد. فقط من بودم، دو سگ‌مان، و خانه‌ای ساکت و خالی. هشت سال با چنان سکوتی غریبه شده بودم. گرسنه بودم. از اتاق خوابمان در معیت دو سگی که دنبالم می‌کردند، از پله‌ها پایین رفتم. در آشپزخانه، در یخچال را باز کردم. دو تکه نان برداشتم و توی توستر گذاشتم. از کابینتی بشقابی برداشتم. می‌دانم گفتنش عجیب است، اما برداشتن بشقاب از قفسه‌ای در آشپزخانه، بدون آنکه کسی اصرار کند آن را برایم بیاورد، تنها ایستادن و تماشای برشته‌شدن نان در توستر، حس صمیمانه بازگشت به زندگی قدیمی‌ام را در من زنده کرد. شاید هم زندگی جدیدم آغازش را اعلام می‌کرد.»

درباره میشل اوباما
میشل اوباما (Michelle Obama) در سال 1964 در یک خانواده کارگرِ آفریقایی – امریکایی در حومه شیکاگو متولد شد. او تحصیلکرده رشته حقوق در دانشگاههای پرینستون و هاروارد و نخستین زن سیاهپوستی است که به مقام بانوی اولیِ امریکا رسیده است. میشل اوباما در سال 1992 با باراک اوباما ازدواج کرد و با انتخاب همسرش به ریاست جمهوری امریکا در سال 2009، بانوی اول این کشور شد و تا سال 2017 در این مقام ماند. شغل اصلی او وکالت است و از دغدغه‌ها و علاقه‌مندی‌های عمده‌اش می‌توان به محیط زیست، مسائل کودکان و حقوق بشر اشاره کرد. حاصل ازدواج میشل و باراک اوباما دو فرزند دختر است به نامهای مالیا ان و ساشا.

درباره ترجمه فارسی کتاب «میشل شدن»
از زندگی‌نامه میشل اوباما ترجمه‌های فارسی مختلفی در دست است. بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه این کتاب را با عنوان «میشل شدن» و به ترجمه سودابه قیصری منتشر کرده است. سودابه قیصری، متولد 1340 در آبادان، معلم و روزنامه‌نگار و مترجم ایرانی و تحصیلکرده رشته زبان انگلیسی در دانشگاه چمران اهواز است. «راز»، «دوست باهوش من»، «دُخترِ گُلِ لاله» و «خالکوب آشوویتس» از جمله ترجمه‌های اوست.
از دیگر ترجمه‌های کتاب «میشل شدن» می‌توان به ترجمه دکتر علی سلامی، که با عنوان «شدن» در انتشارات مهراندیش منتشر شده است، اشاره کرد.

رتبه کتاب «میشل شدن» در گودریدز: 4/25 از 5