ناطور دشت

رمان «ناطور دشت» اثر جی. دی. سلینجر
یکی از محبوب‌ترین رمان‌های قرن بیستم. رمان «ناطور دشت» جی. دی. سلینجر از آن‌ دست رمان‌هایی است که، از وقتی برای اولین‌ بار چاپ شده تا الان، همیشه طرفدارانی پروپاقرص داشته و دارد و یک رمان کالت به‌حساب می‌آید.
رمان «ناطور دشت»، با عنوان اصلی The Catcher in the Rye، حکایت عصیان نوجوانانه است و از معروفترین نمادهای ادبی این عصیان.
سلینجر در رمان «ناطور دشت» با خلق پسر نوجوانی به نام هلدن کالفیلد، که سخت از دست دنیا و آدم‌ها عاصی و شاکی است، یکی از محبوب‌ترین و مشهورترین رمان‌های با موضوع مسائل و دغدغه‌های نوجوانان و یکی از معروفترین و محبوب‌ترین شخصیت‌های داستانی نوجوان را پدید آورد و نیز، از خلال نقل داستان هلدن و عصیان او، به نقد تندوتیز مظاهر فرهنگ و سبک زندگی امریکایی و سطحی‌نگری و میانمایگی حاکم بر جامعه پرداخت.
رمان «ناطور دشت» همچنین حکایت معصومیت از دست رفته و گذر از دوران کودکی و نوجوانی به‌سمتِ جوانی و بزرگسالی است.
متن اصلی رمان «ناطور دشت» اولین بار در سال 1951 منتشر شد. از این رمان همیشه به‌عنوان یکی از بهترین رمان‌های قرن بیستم یاد شده است.
رمان «ناطور دشت» در سال 2005 در فهرست نشریۀ «تایم» از صد رمان برتر انگلیسی‌زبانی قرار داشت که از سال 1923 به‌بعد نوشته شده بودند.

مروری بر رمان «ناطور دشت»
رمان «ناطور دشت» دربارۀ چند روز از زندگی نوجوانی به نام هلدن کالفیلد است که از مدرسه اخراج شده و، قبل از بازگشت به خانه، این‌جا و آن‌جا پرسه می‌زند و در جریان این پرسه‌زنی با جنگلی انسانی مواجه می‌شود که در آن از نیکی نشانی نیست.
راوی رمان «ناطور دشت» خود هلدن کالفیلد است. هلدن در چند روزی که وقایع رمان در آن می‌گذرد با مظاهر مختلفی از جامعۀ امریکایی و اخلاقیات حاکم بر این جامعه و ناهنجاری‌های آن مواجه می‌شود و افکار و دیدگاه‌های انتقادی تندوتیز خود را دربارۀ جامعه و آدم‌ها، با لحنی صریح و بی‌پروا، بیان می‌کند.
هلدن نوجوانی عاصی است که با کتاب و ادبیات آشناست و بزرگتر از سنش فکر می‌کند و با مناسبات حاکم بر محیط و جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کند سرِ سازگاری ندارد و به هجو و ریشخند این مناسبات می‌پردازد. او بچه‌مثبت نیست و بین بچه‌های هم‌سن‌وسالش عنصری ناجور به‌حساب می‌آید. نوجوانی‌ست زیرک و بی‌اعصاب که هیچ دل خوشی از آدم‌های سطحی و معمولی‌ و میانمایه‌ای که می‌بیند ندارد و آن آدم‌ها هم البته دل خوشی از او ندارند. باهوش‌تر از آن است که نظم زورکی را بپذیرد و به مقررات تحمیلیِ آدم‌بزرگ‌ها تن بدهد. عصیانگری‌ست کنجکاو و تنها که هرچه بیشتر می‌گردد کمتر چیزِ مطلوبی در این جهان می‌یابد و دست‌آخر هم از دنیا و آدم‌ها دلزده و به همین دلیل به نمادِ عصیان نوجوانانه بدل می‌شود.
سلینجر در رمان «ناطور دشت» از چشم هلدنِ نوجوان و عاصی و خشمگین به آدم‌بزرگ‌ها و دنیایشان نگاه می‌کند و به بیان احوال درونی و خواسته‌های یک نوجوان ناراضی از جامعه و رسوم رایج آن می‌پردازد و این رسوم را با طنزی سیاه و تند مورد نقد قرار می‌دهد.
احساس بیگانگی نوجوانان با دنیا و آدم‌های اطراف خود، معصومیت، اضطراب، هویت، تعلق، فقدان، ارتباطات انسانی، جنسیت و افسردگی از جمله مضامینی هستند که در رمان «ناطور دشت» به آن‌ها پرداخته شده است.
در بخشی از رمان «ناطور دشت» می‌خوانید: «ماجرا را از آن روزی شروع می‌کنم که از پِنسی زدم بیرون. همین دبیرستانی که تو اَگِرس‌تاونِ پنسیلوانیاست. احتمالاً اسمش به گوشَت خورده باشد، یا حتماً آگهی‌هاش را دیده‌ای. هزارتا مجله تبلیغش را کرده‌اند، توی همه‌شان هم یک پسر به‌حساب تیزوبز سوار اسب دارد از روی یک حصار می‌پرد. انگار که تو پنسی آدم همیشه‌ی خدا فقط و فقط چوگان بازی می‌کند. من که یک اسب هم آن دوروبرها ندیدم. همیشه هم پای این عکس نوشته "از سال 1888، نوجوانانِ شما را در قالب جوانانی رعنا و خوش‌فکر به جامعه تحویل داده‌ایم." ارواح شکم‌شان. قالب کوفتی‌ای که تو پنسی می‌زنند هیچ توفیری با مدرسه‌های دیگر ندارد، کره‌خر می‌گیرند و الاغ تحویل می‌دهند. بعد هم من آن‌جا کسی را ندیدم که رعنا و خوش‌فکر و این حرف‌ها باشد. فوق فوقش دو نفر که آن‌ها هم لابد از قبل رعنا و خوش‌فکر بوده‌اند.»

دربارۀ جی. دی. سلینجر، نویسندۀ رمان «ناطور دشت»
جروم دیوید سلینجر (Jerome David Salinger)، متولد 1919 و درگذشته به سال 2010، داستان‌نویس امریکایی بود. شهرت سلینجر بیشتر به‌خاطر رمان «ناطور دشت» است. او، بعد از به ‌شهرت رسیدن با این رمان، به‌تدریج در لاک انزوا فرو رفت و در انظار عمومی ظاهر نشد و بدل شد به نویسنده‌ای رسانه‌گریز و غیراجتماعی که کسی را به خلوت خود راه نمی‌داد. به همین دلیل زندگی‌ و کارش همواره در هاله‌ای از ابهام و رمز و راز و شایعات و خوراکی عالی برای رسانه‌ها بود. او از جمله نویسندگانی است که تصویرشان روی جلد مجلۀ «تایم» منتشر شده است.
از آثار جی. دی. سلینجر می‌توان به کتاب‌های «نُه داستان» و «فرنی و زویی» اشاره کرد.

دربارۀ ترجمۀ فارسی رمان «ناطور دشت»
رمان «ناطور دشت» با ترجمه و مقدمۀ محمدرضا ترک‌تتاری در نشر چشمه منتشر شده است.
محمدرضا ترک‌تتاری، متولد 1363 در کرج، مترجم ایرانی است. او دارای لیسانس آمار از دانشگاه علامه طباطبائی و فوق‌لیسانس آمار ریاضی از دانشگاه تهران است.
از ترجمه‌های محمدرضا ترک‌تتاری می‌توان به کتاب‌های «استاد پترزبورگ»، «مغز اندرو» و «عرق سرد» اشاره کرد.
از رمان «ناطور دشت» ترجمه‌های فارسی دیگری هم موجود است که از جملۀ آن‌ها می‌توان به ترجمۀ احمد کریمی، که ترجمه‌ای قدیمی است و ناشران مختلفی از جمله انتشارات ققنوس و انتشارات علمی و فرهنگی آن را تجدید چاپ کرده‌اند، و ترجمۀ محمد نجفی، منتشرشده در انتشارات نیلا، اشاره کرد.