آنک نام گل

کتاب «آنک نام گل» اثر اومبرتو اکو
سفری خیالی به قرون‌ وسطی با درهم‌آمیختن تخیل، تاریخ، طنز و ویژگی‌های رمان جنایی. اومبرتو اکو در رمان «آنک نام گل» به‌گونه‌ای قرون وسطی را روایت کرده که انگار خود به همان دوران تعلق دارد. اکو در میانه قرن بیستم سفری به چند قرن پیش کرده و اسرار قرون وسطی و اندرون صومعه‌ای در قرن چهاردهم را نشان داده است.
کتاب «آنک نام گل» عنوان رمانی است از اومبرتو اکو که نخستین‌بار در سال 1980 منتشر شد و بیش از ده میلیون نسخه از آن در جهان فروش رفته است.
رمان «آنک نام گل» اثری غنی و سرشار از تخیل است. با این رمان بود که اومبرتو اکو شهرتی جهانی پیدا کرد و از یک نظریه‌پرداز و مدرس دانشگاه به چهره‌ای عمومی تبدیل شد.
ژان ژاک آنو، کارگردان فرانسوی، در سال 1986 با اقتباس از رمان «آنک نام گل» فیلمی به همین نام با بازی شون کانری و کریستین اسلیتر ساخت که این فیلم نیز شهرت زیادی دارد.
رمان «آنک نام گل» به لحاظ سبکی و شیوه نگارش بسیار قابل توجه است. اکو به کرات در طول روایت رمان از کتاب‌های دیگر نقل‌قول کرده است. نثر رمان نیز اوزان کلیسایی دارد و گویی یک وقایع‌نگار قرون وسطی این کتاب را نوشته است.
نثر کتاب «آنک نام گل» نیز مثل اغلب آثار اکو، همراه با طنزی ظریف است و به ابهام روایت کمک می‌کند. اکو نام این کتاب را از یک مصراع شعر لاتین گرفته، شعری که در پایان کتاب آمده stat rosa pristine nomine, nomina nuda tenemus، رُز به نام پیشین‌اش ماندگار است و ما را جز نامی چند چیزی به‌دست نیست.

مروری بر کتاب «آنک نام گل»
اومبرتو اکو در 55 سالگی به سراغ رمان‌نویسی رفت اما با همان اولین رمانش چنان مورد توجه قرار گرفت که گویی رمان‌نویسی کهنه‌کار و با تجربه است. «آنک نام گل» اولین رمان اکو است که چند ویژگی‌ متمایز و برجسته دارد.
اکو در یکی از کتاب‌هایش که درباره سلایق و شیوه‌های رمان‌نویسی خود او است، به طعنه و طنز خود را رمان‌نویسی جوان می‌نامد. او در کتاب «اعترافات یک رمان‌نویس جوان» به برخی از خصیصه‌های رمان‌هایش اشاره کره از جمله به طنز، هزل، چند ژانری بودن و ارجاعات متعدد. این ویژگی‌ها در رمان‌های «آنک نام گل»، «بائودولینو» و دیگر رمان‌های اکو دیده میشود.
کتاب «آنک نام گل» که اولین‌بار با عنوان «نام گل سرخ» در ایران به شهرت رسید، رمانی است با مولفه‌های ژانر پلیسی و طنزآمیز که در بستری تاریخی روایت شده است. در خود رمان گفته می‌شود که این داستان در واقع نسخه‌ای خطی است که به زبان معاصر ترجمه شده است.
در بخشی از رمان «آنک نام گل» می‌خوانیم: «صبح زیبایی در اواخر نوامبر بود. در خلالِ شب، برف سبکی باریده و زمین را لحاف سردی به ضخامت سه انگشت پوشانده بود. در تاریکی بلافاصله پس از نمازِ ستایش صدای مراسم عشای ربانی را از دهکده داخل دره شنیدیم. آنگاه به محض درآمدن آفتاب به طرف کوه‌ راه افتادیم.
همچنان که با مشقت از کوره‌راه پرشیبی که دور کوه می‌پیچید بالا می‌رفتیم، صومعه را دیدم. نه از دیدن دیوارهایی که از همه سو احاطه‌اش کرده بود و مشابه دیوارهای دیگری بود که در همه جهان مسیحی دیده می‌شد، بلکه از عظمت بنایی که بعد فهمیدم همان عمارت است، حیرت‌‌زده شدم. بنایی هشت‌ضلعی بود که از دور چهارگوش به‌نظر می‌رسید (شکل کاملی که استقامت و تسخیرناپذیری مدینه الهی را به نمایش می‌گذارد)، در حالی‌که اضلاع جنوبی آن روی زمین مسطح صومعه قرار داشت، اضلاع شمالی انگار از دامنه پرشیب کوه روییده بود، پرتگاهی عمودی که دیوارها به آن متصل بود. باید بگویم که از زیر در بعضی نقاط، صخره انگار با سنگ‌هایی از همان رنگ و جنس امتداد می‌یافت و سر به آسمان می‌کشید و در نقاطی خاص به برج و باروی قلعه تبدیل می‌شد».
ماجراهای رمان «آنک نام گل» با واقعه‌ای در سال 1327 میلادی رقم می‌خورد. در این واقعه، فرانسیسی‌های متهم به ارتداد در صومعه‌ای در ایتالیا جمع شده‌اند اما در اینجا هفت قتل عجیب اتفاق افتاده است. قتل‌هایی که پیدا کردن رازشان در هزارتوهای کتابخانه صومعه کاری است سخت دشوار حتی اگر از ابزارهایی چون منطق ارسطو، الهیات توماس آکویناس و شهودهای تجربی راجر بیکن کمک بگیریم.

درباره اومبرتو اکو نویسنده کتاب «آنک نام گل»
اومبرتو اکو، نشانه‌شناس، زبان‌شناس، فیلسوف، منتقد ادبی، رمان‌نویس و متخصص قرون وسطی است که در ژانویه سال 1932 در ایتالیا متولد شد. با پایان جنگ جهانی دوم برای تحصیل فلسفه قرون وسطی به دانشگاه بولونیا رفت. او بعدتر از دانشگاه تورینو مدرک دکتری خود را دریافت کرد و در سال‌های متمادی در دانشگاه‌های مختلفی به تدریس پرداخت. اکو در دوره پایانی عمرش بیشتر به عنوان داستان‌نویس شناخته شد و در ایران نیز شهرت عمومی او به واسطه ترجمه آثار داستانی‌اش به وجود آمد اما واقعیت این است که اکو در وهله اول نشانه‌شناس و فیلسوف است و او را یکی از مهم ترین زبان‌شناسان و نشانه‌شناسان ساختارگرا می‌دانند. او از نظریه‌پردازان و به عبارت بهتر از پایه‌گذاران نشانه‌شناسی معاصر است و چند رساله و کتاب مهم و جریان‌ساز در این عرصه نوشته است. اکو دیر شروع به رمان‌نویسی کرد اما با رمان‌هایی که نوشت نشان داد تا چه حد داستان‌نویسی چیره‌دست است. او در رمان‌هایش به تلفیقی از ژانرهای مختلف پرداخته است: از داستان پلیسی گرفته تا رمان‌های علمی-تخیلی و داستان‌های پارتیزانی ایتالیای دوران جنگ. در رمان‌های او آشکارا می‌توان رد دانش نظری‌اش در زمینه‌های زبان‌شناسی و نشانه‌شناسی و همچنین تخصص‌اش در تاریخ قرون وسطی را دید. اولین رمان اکو «آنک نام گل» در سال 1980 منتشر شد و با این اثر بود که او به عنوان رمان‌نویس به شهرت رسید. اکو در 19 فوریه 2016 به علت سرطان درگذشت. «بائودولینو»، «آونگ فوکو»، «سرگذشت جامعه سیال»، «گورستان پراگ»، «نشانه: تاریخ و تحلیل یک مفهوم»، «تاریخ زیبایی»، «تاریخ زشتی» «نشانه‌شناسی» از جمله آثار اکو است که به فارسی ترجمه شده‌اند.

درباره ترجمه کتاب «آنک نام گل»
کتاب «آنک نام گل» با ترجمه رضا علیزاده در نشر روزنه منتشر شده است.
رضا علیزاده، متولد 1343، مترجم ایرانی است. علیزاده در سا‌ل‌های اخیر آثاری فلسفی و ادبی ترجمه کرده و به خصوص انتخاب‌های او در زمینه ترجمه ادبی قابل توجه است. او تحصیل در رشته صنابع خودرو را رها کرد و به عرصه ترجمه وارد شد و کار ترجمه را به شکل جدی از سال 1370 شروع کرد. اولین کتابی که از علیزاده منتشر شد «ماه‌گرفتگی» اثر ناتانیل هاثورن بود. «ارباب حلقه‌ها»، «قصه‌های ناتمام»، «هابیت»، «بائودولینو»، «مرگ»، «فهم فلسفه»، «آونگ فوکو»، «آنک نام گل» و «سفر به انتهای شب» برخی از ترجمه‌های رضا علیزاده هستند.