قصه های امیرعلی 4

کتاب «قصه‌های امیرعلی چهار» اثر امیرعلی نبویان
روایت‌هایی طنزآمیز در قالب داستان‌های کوتاه دنباله‌دار. کتاب «قصه‌های امیرعلی چهار»، بخش پایانی از مجموعه‌ داستان‌هایی است که ابتدا برای خواندن در یک برنامه تلویزیونی نوشته شدند و سپس در قالب مجموعه‌ای چهارجلدی منتشر شدند.
مجموعه چهار جلدی «قصه‌های امیرعلی» در مجموع بیش از ششصد صفحه داستان کوتاه طنزآمیز دنباله‌دار را دربرگرفته که در آنها با روایتی همراه با طنز به مسایل اجتماعی، خانوادگی و اخلاقی توجه شده است. امیرعلی نبویان در برنامه تلویزیونی «رادیو هفت» داستان‌های کوتاهی می‌خواند که با استقبال زیادی از سوی مخاطبان روبرو شده بود و بعدتر بخشی از این داستان‌ها در کتاب «قصه‌های امیرعلی چهار» منتشر شدند.
«قصه‌‌های امیرعلی» مجموعه‌ای چهار جلدی است که در هر جلد داستان‌های کوتاهی از امیرعلی نبویان منتشر شده است. کتاب «قصه‌های امیرعلی چهار» کتاب آخر این مجموعه است که شامل تعدادی از داستان‌هایی است که با نگاهی به موضوعات معمولی که ممکن است در زندگی هریک از ما هم اتفاق افتاده باشد نوشته شده است.
داستان‌های کوتاهی که در کتاب «قصه‌های امیرعلی چهار» گردآوری شده‌اند خوشخوان و هجوآمیز با رگه‌هایی از طنزند که از حوادثی ساده قصه‌هایی خواندنی به دست داده‌اند.

مروری بر کتاب «قصه‌های امیرعلی چهار»
داستان‌هایی که در کتاب «قصه‌های امیرعلی چهار» گرد آمده‌اند بخش پایانی قصه‌هایی است که در طول سه سال برای برنامه «رادیو هفت» نوشته و خوانده شدند. در این داستان‌ها طنزی را مشاهده می‌کنیم که در آنها فقر و لهجه و نژاد و ملیت و اعتقاد افراد دستمایه شوخی قرار نگرفته و از این حیث این داستان‌ها در عین آنکه طنزآمیزند اما وجاهت خود را هم حفظ کرده‌اند.
کتاب «قصه‌های امیرعلی چهار» شامل داستان‌های کوتاهی با راوی اول شخص است که نام راوی همان نام نویسنده است. با این‌حال راوی این داستان‌ها خود امیرعلی نبویان نیست و در واقع داستان‌های این کتاب اتوبیوگرافیک نیستند و زاییده تخیل نویسنده‌اند هرچند ممکن است بسیاری از حوادث این داستان‌ها در زندگی واقعی او رخ داده باشند.
کتاب «قصه‌های امیرعلی چهار» شامل بیست و دو داستان کوتاه از نبویان با این عناوین است: «سیزده به در»، «تعطیلات»، «سربازی»، «جراحی زیبایی»، «جوراب»، «هنر نزد ایرانیان بود و بس»، «یخچال عمه‌خانم»، «حشرات مزاحم»، «زلزله»، «جر زنی»، «چپ‌دست سوار بر خر شیطان»، «یادم تو را فراموش»، «دولت مستعجل»، «تحقیق 1»، «تحقیق 2»، «آن مرد آمد»، «هملت بندری»، «جلد دوم منتشر نشده مهران»، «گلدان جناب سرهنگ»، «احضار روح»، «دوستی در مترو» و «قصه آخر».
در بسیاری از داستان‌های کتاب «قصه‌های امیرعلی چهار» با نگاهی انتقادی به برخی رفتارها و مناسبات اجتماعی همچون نحوه نام‌گذاری‌ها، خواستگاری‌ها، روابط میان مربیان و شاگردان و... پرداخته شده و در لایه‌های زیرین این سنت‌های معمولی جامعه، مسایلی چون تحقیر کردن و خودمطلق‌پنداری و لاف زدن و مواردی از این دست مطرح شده است. اما طنزی که در داستان‌های کتاب «قصه‌های امیرعلی چهار» وجود دارد باعث شده وجه انتقادی داستان‌ها تلطیف شود.
کتاب «قصه‌های امیرعلی چهار» دو مقدمه دارد که یکی توسط مسعود فروتن نوشته شده و دیگری متنی است که ناشر این مجموعه‌ی چهارجلدی نوشته است. امیرعلی نبویان اولین‌بار توسط مسعود فروتن به تیم سازنده برنامه «رادیو هفت» معرفی می‌شود و به این ترتیب او نیز به نوعی در شکل‌گیری این مجموعه داستان نقش داشته است. فروتن در مقدمه کوتاهش به این نکته اشاره کرده که نبویان خوب می‌نویسد و خوب می‌خواند و حافظه‌ای درخشان دارد و نوشته‌هایش کشف تازه‌ای است از دنیایی که امروز را می‌سازد.
ناشر کتاب نیز در بخش پایانی این مجموعه یعنی در کتاب «قصه‌های امیرعلی چهار» مقدمه‌ای، با عنوان «اشارتی به نکته‌های ادبی و آموزه‌های اخلاقی قصه‌های امیرعلی» نوشته، و در آن به برخی از ویژگی‌های اصلی این داستان‌ها اشاره کرده است. ناشر در مقدمه‌اش می‌گوید این داستان‌ها همگی حاصل آن چیزهایی است که نویسنده در اطرافش دیده و شنیده و با آنها زیسته است؛ در جامعه اطرافش، در خانواده‌های دور و برش، در مدارس و آموزشگاه‌های شهرش و در دوستان و آشنایان دور و نزدیکش.
در ادامه مقدمه ناشرِ کتابِ «قصه‌های امیرعلی چهار» به یک ویژگی دیگر این داستان‌ها هم اشاره شده و آن تنوع مضمونی قصه‌ها است: «نکته ادبی مهم که بارقه‌ای از خلاقیت در آن نهفته، این است که شخصیت‌های قصه‌های امیرعلی معدودند و محدود، اما سوژه‌هایی که همین آدم‌های کم‌تعداد، و امیرعلی نیز، با آن درگیرند و نویسنده هم به خوبی آنها را شکار کرده، بسیار متنوع است لذاست که قصه‌ها نه تنها خسته‌کننده نیست بلکه بسیار گیراست و دلچسب، و نه تنها از خواندن داستان‌هایی با شخصیت‌های تکراری ملول نمی‌شوید بلکه دوست دارید مکرر در مکرر، دوباره و چندباره، آنها را بخوانید و باز هم بخوانید. چرا؟ چون هم نحوه طرح مسائل و رویکرد بدانها بدیع و در نوع خود بی‌نظیر یا کم‌نظیر است و هم، ماجرای خود داستان‌ها متنوع است؛ علاوه بر این‌ها، انتخاب عنوان قصه‌ها نیز فوق‌العاده است و درخشان، خصوصا در جلدهای سوم و چهارم.»
خود نبویان در مقدمه جلد اول «قصه‌های امیرعلی» با اشاره به مایه‌های هجوآمیز داستان‌ها، سن و سال شخصیت راوی، فرم نگارش و دایره واژگانش نوشته که داستان‌ها حال‌وهوایی «شبه پارودیک» به خود گرفته‌اند و در ادامه به یکی از دغدغه‌هایش در نوشتن این داستان‌ها اشاره کرده که به فاصله میان متولدین دهه پنجاه و سال‌های ابتایی دهه شصت با متولدین دهه هفتاد مربوط است. نبویان با نوشتن این داستان‌ها که بخشی از آن‌ها در کتاب «قصه‌های امیرعلی چهار» منتشر شده‌اند به نوعی تلاش کرده فاصله‌ای را بردارد که مانع شکل‌گیری گفت‌وگو میان افرادی که فاصله سنی زیادی با هم ندارند شده و خودش می‌گوید اگر آدم‌های این دو شبه نسلِ از هم دور افتاده با راوی یعنی امیرعلیِ قصه، احساس نزدیکی کنند او به آرزویش رسیده‌ است. برای همین او شخصیت اصلی داستان را چند سال کوچک‌تر از خودش انتخاب کرده و می‌گوید با این کار روی لبه‌‌ تیغ آن لجام گسیختگی و تحجر یادشده گام برداشته است.
کتاب «قصه‌های امیرعلی چهار» نوشته امیرعلی نبویان در نشر نقش و نگار منتشر شده است.

درباره امیرعلی نبویان نویسنده کتاب «قصه‌های امیرعلی چهار»
امیرعلی نبویان، متولد 1359 در آمل، مجری، بازیگر و داستان‌نویس ایرانی است. نبویان در رشته مهندسی برق در دانشگاه صنعتی مازندران تحصیل کرده است. او به عنوان مجری و بازیگر شناخته می‌شود اما علاوه بر این، داستان‌نویس هم است و تاکنون چندین کتاب به چاپ رسانده است. مجموعه چهارجلدی «قصه‌های امیرعلی»، «کان لم یکن» و نیز نمایشنامه‌ای با عنوان «شهر غصه» از آثار نبویان است.