شازده احتجاب

کتاب «شازده احتجاب» نوشته «هوشنگ گلشیری»
کتاب «شازده احتجاب» نوشته «هوشنگ گلشیری» پیشنهاد ما به شما برای مطالعه جریان سیال ذهن است. روایتی جذاب با محتوایی قوی که خواننده را شگفت‌زده می‌کند. گلشیری با روایتش به مسائلی پرداخته که در ایران ریشه‌دار بوده است. مرگ و افول، یأس و نا امیدی، از هم گیسختگی و زوال یک دوره سنتی و تاریخی، بخشی از موارد داستان «شازده احتجاب» هستند که روایت شده‌اند. راویان بسیاری ماجرای کتاب را به صورت دایره‌وار برای مخاطب روایت می‌کنند. روایت «شازده احتجاب» گلشیری به لایه‌های فرهنگی و تاریخی ایران نفوذ می‌کند. نویسنده، فروپاشی نظام خان در سنت ایران را در داستان به گونه‌ای با خاطرات بیان می‌کند که خواننده در بین خیال و واقعیت در حرکت می‌ماند. شیوه‌ای که احتیاج به دقت و تفکر خواننده در مطالعه دارد.
رمان ایرانی «شازده احتجاب» بر مبنای سیال ذهن، دارای شخصیت‌پردازی‌های عمیق در داستان است. این شخصیت‌های متعدد همراه با مسائل فرهنگی و اجتماعی محتوایی ژرف را برای روایت ساخته است.
Fantastic Fiction درباره داستان «شازده احتجاب» اینطور نوشته است:
Golshiri was one of the first writers to apply modern literary techniques to depict the demise of the Iranian aristocracy.
«گلشیری یکی از اولین نویسندگانی بود که برای به تصویر کشیدن انحطاط طبقه اشراف در ایران، از تکنیک‌های ادبی مدرن استفاده کرد.»
بهتر است بدانید: رمان «شازده احتجاب» جز برترین و یکی از قوی‌ترین آثار داستانی ادبیات ایران معرفی شده است.
از داستان «شازده احتجاب» فیلمی به کارگردانی بهمن فرمان‌آرا ساخته شده است. این فیلم در سال 1975 در جشنواره کن به نمایش گذاشته شد.

مروری بر کتاب «شازده احتجاب»
داستان کتاب «شازده احتجاب» درباره یکی از بازماندگان خاندان قجری است. شازده خسرو احتجاب مبتلا به سل است. او یک شب، مراد پیشکار سابقش را می‌بیند که از کوچه می‌آید. مراد فردی بوده که همیشه اخبار هولناک مردن بستگان و آشنایان را به شازده ‌داده است. با دیدن مرا،د شازده فکر می‌کند که خبر مرگ خودش را آورده‌اند. هجوم خاطرات تاریخی شازده به همراه وقایع خاندان قجری او مسیر داستان را تشکیل می‌دهند. مرور خاطرات شازده و رفتن به گذشته و حال خواننده را با خیال و واقعیت مواجه می‌کند. شازده همان‌طور که با مریضی و سالخوردگی‌اش تحلیل می‌رود، شکوهش در خانه نیز تقلیل می‌یابد. فخر النسا همسر شازده فوت کرده اما خاطرات او از همه بیشتر برای شازده آزاردهنده است. فخرالنسا به شدت از طرف شازده مورد آزار بوده و در مرور خاطرات تأثیر بدی بر شازده در داستان شاهد هستیم. شازده فخری خدمتکارش را همان فخرالنسا می‌پندارد و در این مرگ تدریجی دچار ازهم گسیختگی می‌شود. همچنین عکس‌های بستگان شازده که سالها پیش از دنیا رفته‌اند، در ذهن او جان می‌گیرند و او را تهدید می‌کنند.
طوریکه مرز خیال و واقعیت در داستان درهم تنیده می‌شود. درجمله‌ای از داستان آمده است: « وقتی آدم به تاریکی نگاه می‌کند، به آنجا، می‌داند که چه چیزها ممکن است باشد، اما نمی‌داند چه‌ها می‌گذرد. برای همین است که در تاریکی خیلی خبرهاست.»

درباره نویسنده کتاب «شازده احتجاب»
هوشنگ گلشیری نویسنده معاصر ایرانی است. او در سال 1316 در اصفهان به دنیا آمد. هوشنگ گلشیری مدتی به عنوان معلم در روستاها گذراند سپس به عنوان آموزگار در شهر اصفهان مشغول کار شد. گلشیری از جوانی با مطبوعات همکاری کرد. او در سال 1353تا 1357 به دعوت بهرام بیضایی در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران با سمت استاد مشغول تدریس شد. از کارهای ویژه گلشیری داستان خوانی و نقد داستان بود که تا آخر عمرش ادامه داد. او همچنین مدتی سردبیر ماهنامه ادبی کارنامه بود.
سال 1348 گلشیری داستان ارزشمند «شازده احتجاب» را نوشت. با نوشتن «شازده احتجاب» او شهرت فراوانی در دهه چهل خورشیدی کسب کرد. نویسندگان و مورخان ادبی بسیاری هوشنگ گلشیری را یکی از تأثیر گذارترین نویسندگان معاصر معرفی کرده‌اند. از دیگر رمان‌های هوشنگ گلشیری می‌توان به «آینه‌های دردار»، «جن‌نامه»، «در ولایت هوا، تفننی در طنز» و «بره گمشده راعی» اشاره کرد. مجموعه داستان‌های کوتاه گلشیری عبارتند از «مثل همیشه»، «نمازخانه کوچک من»، « پنج‌گنج»، «دست تاریک، دست روشن» و «نیمه تاریک ماه» .
ناگفته نماند:انتشارات نیلوفر رمان تحسین شده «شازده احتجاب» را برای علاقه‌مندان ادبیات منتشر کرده است.
«هوشنگ گلشیری» از اعضای کانون نویسندگان ایران بود. او همچنین از بنیانگذاران حلقه ادبی جنگ اصفهان بوده است.
سال 1376 جایزه «لیلیان هلمن/ دشیل همت» به گلشیری تعلق گرفت. همچنین در سال 1378هوشنگ گلشیری برنده جایزه صلح «اریش ماریا رمارک» شد.
سرانجام گلشیری در سال 1379 در سن 62 سالگی چشم از جهان فروبست و در امامزاده طاهر کرج به خاک سپرده شد.

درباره ترجمه کتاب شازده احتجاب
داستان ایرانی «شازده احتجاب» به زبان‌های انگلیسی و فرانسه ترجمه شده است. ترجمه انگلیسی شازده احتجاب توسط جیمز بوکن صورت گرفته است. لازم به ذکر است داستان ایرانی «شازده احتجاب» را «آلن رب گریه» مورد تحسین قرار داده است.