اکبر رادی

اکبر رادی، متولد 1318 در رشت و درگذشته به سال 1386، نمایشنامه‌نویس، داستان‌نویس، منتقد و مقاله‌نویس ایرانی بود. رادی از نمایشنامه‌نویسان مطرح و صاحب‌سبک ایرانی است و جایگاهی ویژه در تاریخ تئاتر ایران دارد. او را «پدر نمایشنامه‌نویسی نوین ایران» لقب داده‌اند. رادی دارای لیسانس علوم اجتماعی از دانشگاه تهران بود. نمایشنامه‌های او را عمدتاً در ژانر رئالیسم انتقادی دسته‌بندی می‌کنند، اما بعضی آثارش نیز بیرون از این ژانر قرار دارند. نقد اجتماعی یکی از ویژگی‌های اصلی آثار اکبر رادی است. او در نمایشنامه‌هایش به زبان اهمیتی ویژه می‌داد و نمایشنامه را صرفاً متنی در خدمت اجرا نمی‌دانست. از نمایشنامه‌های اکبر رادی می‌توان به «روزنۀ آبی»، «منجی در صبح نمناک»، لبخند باشکوه آقای گیل»، «ارثیۀ ایرانی»، «صیادان» و «افول» اشاره کرد. از رادی، علاوه بر نمایشنامه، داستان و مقاله نیز به‌جا مانده است. تعدادی از مقالات او در قالب نامه نوشته شده‌اند. مقالات رادی در نشریات مختلفی، نظیر «آرش» و «بازار (ویژۀ هنر و ادبیات)» و «نگین» و «آدینه»، به چاپ رسیده‌اند و در قالب کتاب هم منتشر شده‌اند. کتاب «انسان ریخته یا نیمرخ شبرنگ در سپیدۀ سوم» از جمله مجموعه مقالات اوست. از آثار داستانی اکبر رادی هم می‌توان به مجموعه داستان «جاده» اشاره کرد. رادی تدریس نمایشنامه‌نویسی در دانشگاه تهران و تدریس نمایشنامه‌نویسی پیشرفته در دانشگاه هنر تهران را نیز در کارنامۀ کاری خود داشت. به نام اکبر رادی بنیادی نیز تأسیس شده است. این بنیاد برگزارکنندۀ جشنواره‌ای با عنوان «جشنوارۀ تئاتر اکبر رادی» است. جشنوارۀ بین‌المللی تئاتر دانشگاهی ایران هم جایزه‌ای دارد به نام «جایزۀ استاد اکبر رادی» که مخصوص نمایشنامه‌نویسی است.