آدلف

رمان «آدلف»، اثر بنژامن کُنستان
رمانی کلاسیک درباره عشق. رمان «آدلف» (Adolphe)، اثر بنژامن کُنستان، رمانی کوتاه و خوشخوان و در عین حال پیچیده درباره پیدایش و زوال احساسات پرشور عاشقانه است. کُنستان در رمان «آدلف» از عشق و نوسانات و احساسات عاشقانه سخن می‌گوید و از خلال رمانی درباره یک رابطه عاشقانه به روانشناسی عشق می‌پردازد. «آدلف» رمانی است درباره عشقی آتشین که به‌تدریج رنگ می‌بازد. در این رمان سیرِ عشق با نگاهی نقادانه و موشکاف ترسیم شده است. کنستان در رمان «آدلف» تصور جاودانگی را درباره عشق به پرسش می‌کشد و نیز به این موضوع می‌پردازد که چه عواملی می‌توانند باعث رنگ‌باختن احساسات عاشقانه و به خاموشی گراییدن آتش عشق در دل عُشّاق بشوند.
«آدلف» رمانی است که با روایتی ساده و سرراست مخاطب را به تأمل درباره عشق دعوت می‌کند و باورهای ساده‌انگارانه در این باره را نقد می‌کند.
اگر یک ویژگی آثار کلاسیک ماندگار را طرح ظریف و هوشمندانۀ بنیادین‌ترین احساسات و عواطف و اندیشه‌های برسازنده روح آدمی بدانیم، رمان «آدلف» بدون شک از این لحاظ چیزی از دیگر آثار کلاسیک مطرح جهان کم ندارد.
متن اصلی رمان «آدلف» نخستین بار در سال 1816 منتشر شد. گفتنی است که این رمان، چنانکه مینو مشیری در مقدمۀ خود بر ترجمۀ فارسی آن اشاره کرده است، در زمان انتشارش جنجال‌های فراوانی را پیرامون خود و نویسنده‌اش به راه انداخت، چرا که بسیاری «آدلف» را زندگی‌نامۀ خودنوشت نویسنده‌اش تلقی کردند و کوشیدند راوی و دیگر شخصیت‌های این رمان را با واقعیت تطبیق دهند. در واکنش به همین تفسیرها بود که کنستان بر چاپ دوم رمان «آدلف» مقدمه‌ای نوشت که در ترجمۀ فارسی کتاب هم آمده است.

مروری بر رمان آدلف
ماجرای رمان «آدلف» از این قرار است که مردی جوان به نام آدلف، که راوی رمان هم هست، در سفر به شهری کوچک به زنی بزرگتر از خود به نام النور دل می‌بندد. آدلف ابتدا، به دلیل هیجان و در عین حال شرمی که در درون خود احساس می‌کند، نمی‌داند عشق‌اش را چطور و به چه زبانی به این زن ابراز کند. دست آخر برای النور نامه‌ای می‌نویسد. النور نامۀ آدلف را به هیجاناتی زودگذر تعبیر می‌کند و چندان به آن وقعی نمی‌نهد، اما سرانجام در برابر پافشاری‌های پُر سوز و گداز آدلف می‌پذیرد که در مهمانی‌ها او را ملاقات کند، البته به این شرط که آدلف دیگر حرفی از عشق به میان نیاورد. ماجرا اما آن‌طور که النور می‌خواهد پیش نمی‌رود چون خود او هم رفته‌رفته عاشق آدلف می‌شود. آنها بالاخره با هم ازدواج می‌کنند و بعد از ازدواج پیوند النور و آدلف وارد مرحلۀ تازه‌ای می‌شود. النور روزبه‌روز بیشتر عاشق آدلف و وابستۀ او می‌شود، حال آنکه عشق آدلف دیگر به شدت و حدت گذشته نیست. گویی او، اکنون که از عشق النور و بودن با او سیراب شده است، دیگر آنچنان دلباختۀ النور نیست و کار به جایی می‌رسد که آدلف عشق آتشین النور و وابستگی او به خود را دست‌وپاگیر می‌بیند و آن را مخلّ آزادی خود می‌داند. النور اما نمی‌تواند لحظه‌ای بدون حضور آدلف سپری کند و مدام مراقب اوست. به همین دلیل آدلف نمی‌تواند با خیال راحت به هر کجا که دلش می‌خواهد برود و هر وقت که دلش خواست به خانه برگردد. از طرف دیگر النور یک زن بی‌وطن و بی‌پشت‌و‌پناه است؛ زنی که به دلیل بحران مالی و تبعید پدرش از جایگاهی که در نظم نمادین حاکم بر اجتماع داشته کنده شده و دیگر به هیچ قدرتی وابسته نیست و به همین دلیل آدمی طردشده و تنهاست. وضعیت و جایگاه آدلف اما متفاوت است. بحران زندگی مشترک النور و آدلف شدیدتر می‌شود و فاجعه‌ای رخ می‌دهد.
بنژامن کُنستان در رمان «آدلف» موشکافانه عشق را می‌کاود و عاشقانه‌ای بدون پایان خوش می‌آفریند. چنانکه مینو مشیری در مقدمۀ ترجمۀ فارسی رمان «آدلف» نوشته است این رمان را «سفاکانه‌ترین و تلخ‌ترین رمان عشقی» دانسته‌اند.

درباره بنژامن کُنستان، نویسنده رمان آدلف
بنژامن کُنستان (Benjamin Constant)، متولد 1767 و درگذشته به سال 1830، فیلسوف و نظریه‌پرداز و فعال سیاسی و سیاستمدار و نویسنده سوئیسی – فرانسوی بود. گرایش‌های سیاسی کنستان و مخالفتش با ناپلئون به قیمت تبعید چندساله‌اش از کشور فرانسه تمام شد، هر چند این تبعید نقطۀ پایانی بر فعالیت‌های سیاسی‌اش نبود. او چند سال بعد به فرانسه بازگشت و این بار به نمایندگی مجلس رسید. کنستان را نظریه‌پرداز لیبرالیسم می‌دانند. او در زمینۀ مذهب نیز تألیفاتی دارد.
از بنژامن کُنستان به جز رمان «آدلف» کتاب «شور آزادی» نیز به فارسی ترجمه شده است.

درباره ترجمۀ فارسی رمان آدلف
رمان «آدلف»، با ترجمۀ مینو مشیری و مقدمه‌ای خواندنی از مترجم در معرفی کتاب و نویسنده آن، در نشر ثالث منتشر شده است. در این ترجمه مقدمه‌های نویسنده بر چاپ‌های دوم و سوم متن اصلی رمان نیز آمده است.
مینو مشیری، متولد تهران، مترجم، روزنامه‌نگار، طنزنویس، منتقد فیلم و پژوهشگر ادبی است. مشیری دوره تحصیلات ابتدایی را در مدرسۀ ژاندارک گذراند. آن‌گاه برای تحصیل در دوره متوسطه و تحصیلات دانشگاهی به انگلستان رفت و از دانشگاه اکستر فوق لیسانس زبان و ادبیات فرانسه و نیز فوق لیسانس زبان و ادبیات انگلیسی گرفت.
مشیری، علاوه بر ترجمۀ آثار متنوع ادبی از ادبیات کلاسیک و مدرن جهان، با نشریات مختلفی همکاری کرده است که از جملۀ این نشریات می‌توان به «گل‌آقا»، «آدینه»، «دنیای سخن»، «بخارا»، «گردون»، «فیلم» و «ایران‌نیوز» اشاره کرد.
مشیری در سال 1384 در جشنواره مطبوعات جایزه اول طنز را در حوزه شهری دریافت کرد. او در جشنواره‌های سینمایی جهانی به عنوان داور حضور داشته است که از آن جمله می‌توان به جشنواره بین‌المللی فیلم لوکارنو اشاره کرد.
مشیری، علاوه بر ترجمه از فرانسه و انگلیسی به فارسی، آثاری را هم از زبان فارسی به آن زبان‌ها ترجمه کرده است که از آن جمله‌اند: فیلمنامۀ «مهمان مامان» از داریوش مهرجویی، رمان «باغ بلور» از محسن مخملباف، چند داستان کوتاه از عباس کیارستمی و کتاب «آقای بازیگر» نوشتۀ هوشنگ گلمکانی که کتابی است درباره عزت‌الله انتظامی.
از ترجمه‌های ادبی مینو مشیری می‌توان به «کوری»، «ژاک قضا و قدری و اربابش»، «برادرزاده رامو» و «زندگی و زمانه مایکل ک» اشاره کرد.
در سال 2017 کشور فرانسه نشان شوالیۀ هنر و ادب را به مینو مشیری اهدا کرد.

رتبۀ رمان «آدلف» در گودریدز: 3.56 از 5.