رمان «سفر به مرکز زمين» اثر ژول ورن
يک رمان علمي ـ تخيلي کلاسيک از نويسندهاي که او را پدر ژانر علمي ـ تخيلي ميدانند. رمان «سفر به مرکز زمين»، با عنوان اصلي Voyage au centre de la Terre، از معروفترين و محبوبترين آثار ژول ورن و اثري همچنان جذاب و خواندني براي علاقمندان رمانهاي ماجراجويانه و علمي ـ تخيلي است.
در رمان «سفر به مرکز زمين» همراه شخصيتهاي اين رمان به اعماق زمين سفر ميکنيم و با عجايب و غرايبي مواجه ميشويم که ژول ورن در اين سفر براي ما و قهرمانان اين رمان تدارک ديده است.
متن اصلي رمان «سفر به مرکز زمين» اولين بار در سال 1864 به زبان فرانسه منتشر شد و سه سال بعد، يعني در سال 1867، ويرايش دوم آن به چاپ رسيد.
رمان «سفر به مرکز زمين» دستماي? انواع اقتباسهاي سينمايي و تلويزيوني و راديويي قرار گرفته و براساس آن انيميشن و بازي ويدئويي نيز ساخته شده است. قديميترين اقتباس سينمايي از اين رمان، اقتباسي بهکارگرداني هنري لِوين است که جيمز ميسون در آن بازي کرده است.
مروري بر رمان «سفر به مرکز زمين»
ژول ورن در رمان «سفر به مرکز زمين» ماجراي پروفسوري به نام ليدنبروک را روايت ميکند که معتقد است ميشود از طريق بعضي مجراهاي آتشفشاني به مرکز زمين رسيد. او با اين باور، به همراه برادرزادهاش و کسي به نام هانس که راهنماي آنهاست، راهي سفري پرخطر و مهيج به اعماق زمين ميشود.
راوي رمان «سفر به مرکز زمين» آکسل، برادرزاده پروفسور ليدنبروک، است. آکسل ابتدا به همراهي با عمويش در اين سفر بيميل است و انگيزهاش براي همراهي با عمو، ازدواج با فرزندخوانده او، گرابن، است اما ديري نميگذرد که اين سفر علمي و مهيج و پُرماجرا او را سر شوق ميآورد و به ادام? سفري که ابتدا با بيميلي به آن پا گذاشته است علاقمند ميکند.
پروفسور ليدنبروک و همراهانش در رمان «سفر به مرکز زمين» از يک دهان? آتشفشاني پايين ميروند و در اعماق زمين با جانوران و موجودات ماقبل تاريخي برخورد ميکنند و درگير ماجراهايي هيجانانگيز ميشوند.
اينک بخشي از اين رمان: «هانس با انگشت به تودهي سياهي در فاصلهي 200 بغلي اشاره کرد که با جهشي سنگين بالا و پايين ميرفت. من نگاه کردم و فرياد زدم:
"يک خوک دريايي غولپيکر است."
عمويم جواب داد "بله، و آنجا هم يک مارمولک دريايي بزرگ هست."
"و کمي دورتر يک کروکوديل عظيمالجثه هست. به فک بزرگ و رديف دندانهايش نگاه کنيد! دارد در آب شيرجه ميزند!"
پروفسور فرياد زد "آنجا يک نهنگ هست، يک نهنگ! ميتوانم بالههاي بزرگش را ببينم. ببين چطور دارد هوا را از آبششاش بيرون ميدهد."
و واقعاً هم دو ستون مايع داشت تا ارتفاع زيادي به هوا ميرفت. ما خشکمان زده بود و از وجود اين گلهي هيولاهاي دريايي مثل صاعقهزدهها شده بوديم. آنها ابعادي فراتر از حد طبيعي داشتند؛ کوچکترينشان ميتوانست کلکمان را با يک حرکت فک عظيمش با سرنشينان و همهي چيزهاي ديگرش خرد و خاکشير کند.
هانس ميخواهد مسير حرکت را تغيير دهد تا از اين منطقهي خطرناک دور شويم؛ ولي ميبيند در سوي ديگر هم دشمناني هستند که کمتر از اينها خطرناک نيستند؛ لاکپشتي به طول 40 پا، و مار بزرگي به طول 30 پا، که سر هولناک و چشمان درخشانش را از آب بيرون ميآورد.
اکنون ديگر نميشد فکر فرار کرد. خزندگان برخاستند و با سرعتي بيش از قطارهاي سريعالسير کلکمان را دوره کردند. حلقهي محاصره را بهتدريج دور ما تنگتر ميکردند. من تفنگم را برداشتم، ولي يک فشنگ در برابر زره فلسي اين جانوران عظيم که به آن ملبس بودند چه ميتوانست بکند؟
زبانمان از ترس بند آمده بود. دارند به ما نزديکتر ميشوند: از يکسو کروکوديل و از سوي ديگر مار. بقيهي هيولاهاي دريايي غيبشان زده است. من آمادهي شليک ميشوم. هانس با اشارهاي مانعم ميشود. دو هيولا از فاصلهي 50 بغلي کلک رد ميشوند و با خشمي که سبب ميشود ما را نبينند به جان هم ميافتند.
نبرد در فاصلهي 100 بغلي ما آغاز ميشود.»
درباره ژول ورن، نويسنده رمان «سفر به مرکز زمين»
ژول گابريل ورن (Jules Gabriel Verne)، متولد 1828 و درگذشته به سال 1905، داستاننويس، شاعر و نمايشنامهنويس فرانسوي است. عمده شهرت ژول ورن به خاطر آثار علمي ـ تخيلي اوست.
اگرچه از رمان «فرانکنشتاين» مري شلي بهعنوان اولين رمان علمي ـ تخيلي نام بردهاند اما اين ژول ورن است که بهعنوان پدرِ ژانر علمي ـ تخيلي شناخته ميشود. او اولين نويسندهايست که با نگرشي علمي و با نگاه به آخرين يافتهها و دستاوردها و فرضيهها و نظريههاي علميِ زمان خود، آثار متعددي در ژانر علمي ـ تخيلي نوشته و امروزه بهعنوان يکي از کلاسيکهاي اين ژانر به حساب ميآيد و آثارش در اين ژانر هنوز هم جذاب و خواندنياند و پير و جوان و صغير و کبير با نام و آثار او آشنا هستند. ژول ورن در آثار علمي ـ تخيلياش رويدادهايي را در زمين? پيشرفت علم و تکنولوژي و اختراعات و... پيشبيني کرد و با تخيل خود به آنها تجسم بخشيد که بعضي از آنها بعدها واقعاً محقق شدند.
آثار ژول ورن دستماي? انواع اقتباسهاي سينمايي و... قرار گرفتهاند.
از آثار مشهور و مهم او ميتوان به رمانهاي «پنج هفته در بالُن»، «بيست هزار فرسنگ زير دريا» و «دور دنيا در هشتاد روز» اشاره کرد.
گفتنيست که ترجم? آثار ژول ورن به فارسي قدمتي بسيار دارد و به عصر قاجار و دوره ناصرالدين شاه برميگردد.
درباره ترجم? فارسي رمان «سفر به مرکز زمين»
از رمان «سفر به مرکز زمين» ترجمههاي فارسي مختلفي منتشر شده است. ترجم? مرجان رضايي از اين رمان را نشر مرکز منتشر کرده است.
مرجان رضايي متولد 1346 است. او آثار متعددي را در حوزه ادبيات به فارسي ترجمه کرده که بعضي از آنها عبارتند از: «رابينسون کروزو»، «دکتر جکيل و مستر هايد»، «دُن کاميلو و پسر ناخلف»، «آشنايي با ويرجينيا وولف» و «آشنايي با گارسيا مارکز».
از ديگر ترجمههاي رمان «سفر به مرکز زمين» ميتوان به ترجم? فرزانه مهري و ترجم? شيوا مقانلو اشاره کرد که اولي در نشر آفرينگان (وابسته به انتشارات ققنوس) و دومي در نشر ثالث منتشر شده است.
رتب? رمان «سفر به مرکز زمين» در گودريدز: 3.86 از 5.
