تشباد

کتاب «تشباد» نوشتۀ داریوش غریب‌زاده
داستان‌هایی جنوبی. کتاب «تشباد»، نوشتۀ داریوش غریب‌زاده، مجموعه داستانی‌ست که حال‌وهوایی جنوبی دارد و جنوب و به‌ویژه بوشهر در آن جایگاهی خاص دارد.
کتاب «تشباد» شامل داستان‌هایی‌ست که برای کسانی که در جنوب ایران و مخصوصاً در بوشهر زیسته‌اند و آن اقلیم و فرهنگ و جامعه و مردم آن را می‌شناسند، آشنا و چه بسا خاطره‌انگیز است و البته به روی کسانی هم که جنوبی نیستند، چشم‌اندازهایی از جنوب و زندگی و دغدغه‌های مردم آن نشان می‌دهد و آن‌ها را با خود همراه می‌کند.
داستان‌های کتاب «تشباد» آکنده از احساسات گوناگون‌اند. این داستان‌ها گاه با طنزی شیرین لبخند به لب خواننده می‌نشانند و گاه خواننده را اندوهگین می‌کنند.
در کتاب «تشباد» با مردم جنوب و رنج‌ها و امیدهایشان همراه می‌شویم و روایت‌هایی ساده و سرراست، که در پشت سادگی‌شان حرف‌ها برای گفتن دارند، از زندگی این مردم و مناسبات و مسائل و دغدغه‌ها و نوع تعامل‌شان با یکدیگر می‌خوانیم.

مروری بر کتاب «تشباد»
کتاب «تشباد» از داستان‌هایی موجز و بسیار کوتاه تشکیل شده. داریوش غریب‌زاده سعی کرده است در کتاب «تشباد»، در عین کوتاهی و فشردگی و نیز سادگی و صمیمیت، زندگی و آدم‌ها را آن‌گونه که می‌بیند و می‌شناسد و درک می‌کند به تصویر بکشد و به مخاطبانش نشان دهد.
غریب‌زاده در کتاب «تشباد»، بوشهر را نه فقط از طریق آدم‌ها و توصیف محیط و مکان‌های آن، بلکه از طریق گویش و اصطلاحات محلی آن‌جا نیز می‌سازد.
با این همه کتاب «تشباد» فقط یک مجموعه داستان جنوبی و صرفاً منحصر به جنوب و زندگی اجتماعی مردم آن خطه نیست. نویسنده در این کتاب، از خلال روایت زندگی مردم جنوب، به مسائل کلی‌تری هم که انسان‌ها در هر کجای دیگری با آن‌ها درگیرند می‌پردازد. به همین دلیل است که داستان‌های کتاب «تشباد» می‌تواند با مخاطبان غیرجنوبی هم ارتباط برقرار کند و آن‌ها را هم به خود جذب و با خود درگیر کند.
جنگ و بی‌اعتباری زندگی در جایی که هر آن ممکن است موشک به نقطه‌ای از آن بخورد و کسی یا کسانی را از هستی ساقط کند، مسائل و مشکلات و دغدغه‌های اجتماعی، دغدغه‌های کارگران و مردم فرودست و تک‌افتادگی آدم‌ها از جمله درونمایه‌هایی هستند که در داستان‌های کتاب «تشباد» با آن‌ها برخورد می‌کنیم.
چنانکه پیش‌تر اشاره شد، داستان‌های کتاب «تشباد» ظاهر ساده‌ای دارند، اما پشت سادگی این داستان‌ها می‌توان پیچیدگی‌هایی را دید که از متن زندگی و اعماق آدم‌ها می‌آیند. روایت ساده و صمیمی این داستان‌ها مخاطب را به خود جذب می‌کند و سپس او را با موقعیت‌ها و آدم‌هایی که در داستان‌های این مجموعه روایت می‌شوند، درگیر می‌کند.
در داستان‌های کتاب «تشباد» تلخی‌ها و شیرینی‌های زندگی به هم آمیخته‌اند. غریب‌زاده در این کتاب، هم از تنهایی آدم‌ها می‌گوید و هم از مناسبات صمیمانه‌شان با یکدیگر. او اهل پیچیده‌نویسی نیست و ترجیح می‌دهد مخاطب، خودش به پیچیدگی‌هایی که در پشت ظاهر ساده امور وجود دارند پی ببرد. او این کار را از طریق شیوه روایت داستان‌هایش انجام می‌دهد. غریب‌زاده در کتاب «تشباد» از محیطی نوشته که در آن زیسته و آن را و مردمش را به‌خوبی می‌شناسد و چه‌ بسا این در هرچه ملموس‌تر شدن داستان‌های این کتاب مؤثر بوده باشد.
کتاب «تشباد» نمودی‌ست از داستان‌نویسیِ نویسنده‌ای که پیش‌تر در حوزه سینما کار کرده و چند فیلم ساخته است؛ پس عجیب نیست اگر رگه‌هایی از نگاه تصویری و سینمایی را هم در داستان‌های این کتاب ببینیم و چه بسا ایجاز و فشردگی داستان‌های این مجموعه را به نگاه سینمایی نویسنده هم بتوان ربط داد، چرا که سینما و زبان تصویر با ایجاز و فشرده‌کردن رویدادها سروکار دارد و این ویژگی به‌خصوص در کار فیلمسازی مانند داریوش غریب‌زاده، که تخصص اصلی‌اش ساختن فیلم کوتاه است، بارزتر می‌شود و به ساختار داستان‌های این فیلمساز نیز راه می‌یابد، چنانکه نمود آن را در داستان‌های کتاب «تشباد» می‌بینیم.
از جمله داستان‌هایی که در کتاب «تشباد» می‌خوانید می‌توان به «نان و فولک»، «سمفونی»، «حسنک کجایی»، «مداد»، «فال کوزت»، «دختر قوچانی»، «بلبل شبخوان» و «راکت» اشاره کرد.
عنوان کتاب «تشباد» از داستانی به همین نام در این مجموعه گرفته شده است.
کتاب «تشباد» در نشر پیرسوک منتشر شده است.

درباره داریوش غریب‌زاده، نویسنده کتاب «تشباد»
داریوش غریب‌زاده، متولد 1341 در بوشهر، فیلمساز، مدرس سینما و داستان‌نویس ایرانی است. غریب‌زاده، علاوه بر پرداختن به کار سینما و ادبیات، در چاپخانه هم کار می‌کند.
کتاب «تشباد» اولین اثر داستانی داریوش غریب‌زاده است. غریب‌زاده از کارگردانان موفق در حوزه فیلم کوتاه است. فیلم‌های کوتاه «لاک‌پشت»، «مرد آبی» و «بومرنگ» از جمله آثار سینمایی او هستند.
غریب‌زاده به‌خاطر فیلم‌هایش چند جایزه جهانی هم گرفته است که از آن جمله می‌توان به جایزه ویژه برنو چک و جایزه بزرگ جشنواره اکو اتنو فولک رومانی اشاره کرد. او همچنین برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم کوتاه از بیست و ششمین جشنواره فیلم فجر است.

رتبۀ کتاب «تشباد» در گودریدز: 4.32 از 5.