خاندان ویال 4 جلدی

رمان «خاندان ویال» اثر کلود میشله
داستانی پُرفرازونشیب درباره زمین و انسان. کلود میشله در رمان چهارجلدی «خاندان ویال» داستان خانواده‌ای کشاورز در روستایی در فرانسه را روایت می‌کند. وقایع این در روستای سن‌لیبرالِ فرانسه اتفاق می‌افتد و زمان رویدادها بازه زمانی گسترده‌ای را دربرمی‌گیرد که از اواخر قرن نوزدهم آغاز می‌شود. کلود میشله در رمان «خاندان ویال»، از خلال شرح اوج و زوال زندگی کشاورزان روستای سن‌لیبرال، به جنگ‌های جهانی و تأثیر این جنگ‌ها بر وضعیت زندگی کشاورزان و مردم روستاهای فرانسه می‌پردازد و نیز به تحولات گوناگونی که بر وضعیت روستاییان فرانسوی تأثیر گذاشته است.
پدرسالاری و تقابل دنیای جدید و قدیم و آمدن شیوه‌های جدید کشاورزی و مقاومت نسل‌های قدیمی‌تر در برابر این شیوه‌ها از جمله موضوعاتی است که در رمان «خاندان ویال» به آن پرداخته شده است. میشله در این رمان گذار از دوره‌ای به دوره دیگر و مختصات و تأثیرات این گذار را در زندگی روستایی ترسیم کرده است.
متن اصلی رمان «خاندان ویال» نخستین بار در فاصلۀ سال‌های 1979 تا 1998 و در چهار جلد منتشر شده است. هر یک از مجلدات این رمان عنوان فرعی جداگانه‌ای دارد که به ترتیب عبارت است از: «توکاهایی که نصیب گرگ‌ها شدند»، «کبوترهای چاهی دیگر پرواز نخواهند کرد»، «فریاد پرندگان مهاجر» و «زمین‌های خاندان ویال».

مروری بر رمان «خاندان ویال»
کلود میشله در رمان «خاندان ویال» داستان پنج نسل از خانواده‌ای روستایی را روایت می‌کند که ساکن روستای سن‌لیبرال، واقع در جنوب غربی فرانسه، هستند. چنانکه در مقدمۀ سید حامد رضیئی بر ترجمۀ فارسی این کتاب اشاره شده است، سن‌لیبرال یکی از مراکز مهم کشاورزی و دامپروری در فرانسه است. در رمان «خاندان ویال» اوج و افول زندگی کشاورزان این روستا، با تمرکز بر خانواده‌ای که اعضای آن شخصیت‌های اصلی این رمان هستند، روایت می‌شود. در این رمان زندگی نسل‌به‌نسلِ اعضای خاندان ویال را، در متن تحولات و رویدادهایی که بر کار و زندگی آنها تأثیر می‌گذارد، دنبال می‌کنیم و می‌بینیم که چطور و تحت تأثیر چه عواملی جوانان از روستا مهاجرت می‌کنند و سالخوردگان به جا می‌مانند و با هرچه خالی‌تر شدن روستا از جوانان، زمین‌های کشاورزی هم به تدریج به ورطۀ زوال و نابودی می‌افتند.
میشله در رمان «خاندان ویال» نشان می‌دهد که چگونه در دوره‌ای جنگ‌های جهانی به کشته شدن بخشی از جمعیت روستا می‌انجامد و در دوره‌ای دیگر چطور سیاست‌های اتحادیۀ اروپا نابودی زمین‌های روستا را رقم می‌زند و بسیاری را وادار به مهاجرت می‌کند. در این رمان، همانطور که حامد رضیئی در مقدمۀ ترجمۀ فارسی آن تأکید کرده است، نه با یک قهرمان اصلی «بلکه با شخصیت‌های متعدّدی روبه‌رو هستیم که در طول شکل‌گیری داستان، مدام در حال تحول‌اند.»
رمان «خاندان ویال» این‌گونه آغاز می‌شود:
«سه نوجوانی که برای گردش از روستا خارج شده بودند، مسیر پر از شاخه‌های خشک تمشک وحشی را پشت سر گذاشتند. باد سردی که از طرف شرق می‌وزید صورت و گونه‌هایشان را نوازش می‌داد و ساق پاهای لخت آنها را می‌آزرد. اشکی که در اثر سرما از چشمانشان جاری بود، روی صورتشان می‌غلطید. وقتی به انتهای دشت رسیدند، از وسط بیشه‌زار عبور کردند. برف زیر پاهایشان قرچ‌قروچ صدا می‌کرد و به کف کفش‌هایشان می‌چسبید و راه رفتن را برای آنها مشکل می‌کرد. آنها لحظه‌ای توقف کرده و کفش‌ها را به یکدیگر ساییدند تا برف کفش‌ها بریزد و سبک‌تر شود. با گام‌های کوتاه ادامه دادند و بعد از آن وارد بیشۀ پر از درخت شدند.
لئون که از دو نفر دیگر بزرگ‌تر بود با عجله و شتاب از میان بوته‌های خشک خار، توده‌های برف و قلوه‌سنگ‌ها عبور می‌کرد و پشت سر او پسربچه دیگری بازوی خواهر کوچک‌تر خود را گرفته و با خود می‌کشید. دخترک که صورتش در اثر سرما سرخ شده بود، با صدای بلند آب بینی خود را بالا کشید و تلاش کرد از دیگران عقب نماند. لئون با دست اشاره کرد و گفت:
- آنجاست.
بچه‌ها به آن طرف حرکت کردند، وقتی به آنجا رسیدند پرنده توکایی را دیدند که در اثر سرما یخ‌ زده بود و همچون سنگ سخت بر شاخۀ درخت سرو کوهی آویزان بود. نسیم خنک پرنده یخ‌زده را حرکت می‌داد، گویی هنوز زنده است. پرنده صبح زود و در زمانی‌ که نور کم‌رنگ خورشید در فاصله حرکت ابرها بر زمین تابیده بود در جست‌وجوی دانه بوده، میوه گوشت‌دار و خشک درخت غار را دیده و شروع به نوک زدن کرده، اما متوجه دام نبوده. لئون، با آن‌که، دوازده سال بیشتر نداشت ولی در گستردن دام برای شکارِ پرندگان و خرگوش‌های وحشی مهارت خاصی داشت. لئون پرنده یخ‌زده را از شاخه جدا کرد و گفت:
- با این یکی هفت توکا گرفتم، هر یکی 15 سانتیم ارزش دارد که در جمع می‌شود...
نتوانست حساب کند و با ناراحتی به دو نفر دیگر نگاه کرد.»

درباره کلود میشله، نویسنده رمان «خاندان ویال»
کلود میشله (Claude Michelet)، متولد 1938، نویسنده فرانسوی است. کودکی میشله همزمان بود با اشغال فرانسه به دست نازی‌ها. پدر میشله، ادمون میشله، یک فعال مخالف نازی‌ها بود و همین باعث دستگیری و تبعید او از سوی نازی‌ها شد. او همچنین وزیر ژنرال دوگل، سناتور و نماینده مجلس بود. کلود میشله اما به جای سیاست پی کشاورزی رفت. او از نوجوانی شروع به نوشتن کرد. آشنایی نزدیک او با کشاورزی در رمان «خاندان ویال» به خوبی پیداست. از دیگر آثار کلود میشله می‌توان به کتاب‌های «به‌خاطر زمینی به مساحت 500 متر مربع» و «زمین را انتخاب کردم» اشاره کرد.
میشله به خاطر رمان‌هایش جوایز زیادی گرفته که از آن جمله است جایزه انجمن ناشران و جایزه رمان‌های عامیانه.

درباره ترجمۀ فارسی رمان «خاندان ویال»
رمان «خاندان ویال» با ترجمه و مقدمۀ دکتر سید حامد رضیئی در انتشارات فرهنگ معاصر منتشر شده است. دکتر سید حامد رضیئی، متولد 1316، مترجم ایرانی است. رضیئی به جز رمان «خاندان ویال» کتاب‌هایی هم در زمینۀ تاریخ و ژئوپلیتیک ترجمه کرده است که از آن جمله می‌توان به کتاب‌های «تاریخ روسیه: از پطر کبیر تا امروز (پوتین)» و «ژئوپلیتیک‌های جهانی نفت» اشاره کرد.