کتاب «درسگرفتن از آلمانيها» نوشت? سوزان نيمن
کتابي دربار? چگونگي مواجهه و کنارآمدن کشورها با گذشت? شرارتبارشان با ارجاع به تجرب? دو کشور آلمان و امريکا. کتاب «درسگرفتن از آلمانيها: خاطرهي شرّ و مسئلهي نژاد»، با عنوان اصلي Learning from the Germans: Race and the Memory of Evil، کتابي است دربار? اينکه آلمانيها در مواجهه با ميراث نازيسم و جنايتها و فجايعي که نازيها به بار آوردند چه کردهاند و امريکاييها چگونه ميتوانند در مواجهه با تاريخ خشونتبار خودشان از آلمانيهايي که تجرب? وحشتناک نازيسم و مواجهه با آن را از سر گذراندهاند درس بگيرند.
سوزان نيمن در کتاب «درسگرفتن از آلمانيها» مسئل? خاطرهاي را پيش ميکشد که شرارت در حافظ? تاريخي ملتهايي به جا ميگذارد که کشورهايشان روزگاري مظهر شر بودهاند و مرتکب جنايت و رفتارهاي خشونتبار و شرارتآميز در سطحي وسيع شدهاند. او در اين کتاب از نحو? مواجه? چنين ملتهايي با گذشت? تاريخي تاريکشان سخن ميگويد و با رويکردي نقادانه به مواجه? امريکا با گذشت? شرارتآميزش، اين ديدگاه را مطرح ميکند که امريکاييها بايد مواجه? آلمانيها با نازيسم را در مواجه? خودشان با جنايتهاي برآمده از تبعيض نژادي در تاريخ کشورشان الگو قرار دهند.
نيمن در کتاب «درسگرفتن از آلمانيها» تجربههاي شخصي خود و تأملات فلسفي درباب موضوع مورد بحث در اين کتاب را با نقل تجربههاي آلمانيها و امريکاييهايي که با وجه شريران? تاريخ کشور خود درگيرند ميآميزد.
تاد گيتلين، نويسنده و جامعهشناس امريکايي، دربار? کتاب «درسگرفتن از آلمانيها» و شيوهاي که نيمن در اين کتاب براي پرداختن به مسئل? شر ابداع کرده است مينويسد: «نيمن ژانري جديد ابداع کرده است: فلسفهي تحقيقي. اين ژانر چنان جامع است که توانسته با آن به مسئلهي شرّ بپردازد. او مفاهيم اخلاقي را در بوتهي آزمون واقعيت ميگذارد و انسانهايي واقعي را نشان ميدهد که با گذشتهاي نابخشودني کلنجار ميروند يا موفق ميشوند زمام آن را در اختيار بگيرند.»
همچنين مايکل ايگناتيف، نويسند? کانادايي، در توصيف و معرفي کتاب «درسگرفتن از آلمانيها» مينويسد: «کتاب درسگرفتن از آلمانيها پرسشي مهم طرح ميکند: در زماني که آمريکاييها باز دارند با ميراث بردهداري دستوپنجه نرم ميکنند، چه درسي ميتوانند از تلاش آلمانيها براي کنارآمدن با هولوکاست بگيرند؟ پاسخِ نافذ، تأثيرگذار و موشکافانهي نيمن روشن است. وقتش است که آمريکاييها گوش بنشينند و از اضطراب و حقيقتجويي آلمانيها در مواجههشان با شرّ درس بگيرند.»
متن اصلي کتاب «درسگرفتن از آلمانيها» اولين بار در سال 2019 منتشر شده است.
مروري بر کتاب «درسگرفتن از آلمانيها»
سوزان نيمن در کتاب «درسگرفتن از آلمانيها» بر اين عقيده است که امريکاييها آنطور که بايد از تبعيض نژادي، که مصداقي از رفتار شرارتبار در تاريخ امريکا است، درس نگرفتهاند درحاليکه آلمانيها بهخوبي از نازيسم درس گرفتهاند.
نيمن در مقايس? ميان نوع مواجه? آلمانيها و امريکاييها با شَر در کتاب «درسگرفتن از آلمانيها» بهويژه بر هولوکاست و تبعيض خشونتبار آلمان نازي عليه يهوديان و تبعيض نژادي و رفتار خشونتبار امريکاييها با سياهپوستان در دوراني که قوانين جيم کرو در امريکا حاکم بود تأکيد ميکند. برطبق قوانين جيم کرو سياهپوستان در مرتبهاي پايينتر از سفيدپوستان قرار داشتند و از حقوقي برابر با سفيدپوستان برخوردار نبودند و با آنها با خشونت رفتار ميشد.
نيمن در کتاب «درسگرفتن از آلمانيها» اين ديدگاه را مطرح ميکند که امريکاييها نيز بايد همانطور که آلمانيها از هولوکاست درس گرفتند، از قوانين جيم کرو و تبعيض نژادي در تاريخشان درس بگيرند و مواجههاي درست با اين مسئله داشته باشند. او در اين کتاب از اين موضوع سخن ميگويد که آلمانيها مسئوليت جنايتهاي گذشت? خود را پذيرفته و تاوان آن را، هرچند با طي کردن راهي پُرپيچوخم و دشوار، پرداختهاند اما امريکاييها هنوز از قوانين جيم کرو درس نگرفتهاند و درک درستي از اين قوانين و نيز از جنگ داخلي امريکا پيدا نکردهاند.
البته نيمن در کتاب «درسگرفتن از آلمانيها» توضيح ميدهد که آلمانيها هم بهمحض پايان جنگ و شکست نازيسم، مسئوليت جنايات خود را نپذيرفتند و درک درست آنها از اين جنايات بهتدريج و در طول ساليان شکل گرفت و گسترش يافت و با اتحاد دو آلمان به تثبيت رسيد.
کتاب «درسگرفتن از آلمانيها» کتابي است دربار? مسئل? شر. اين کتاب، هم در سطح نظري به موضوع شر ميپردازد و هم از طريق بيان تجربههاي شخصي و گفتوگو با افراد مختلفي که با تجرب? تاريخي شر درگير هستند اين موضوع را مورد کندوکاو قرار ميدهد.
در کتاب «درسگرفتن از آلمانيها» سخن از حوادث تاريخي شرارتبار است؛ حوادثي که شَر را در سطحي وسيع گسترش دادهاند و منجر به جناياتي فجيع شدهاند. سوزان نيمن در اين کتاب از اين موضوع سخن ميگويد که ملتي که کشورش روزگاري چنين شرارتهايي را گسترانده است چگونه بايد با گذشت? تاريخي شرارتبار خود مواجه شود. او اين بحث را در کتاب «درسگرفتن از آلمانيها» با نگاه نقادانه به مواجه? امريکاييها با تاريخ جنايتبار تبعيض نژادي و طرح ضرورت درسگرفتن امريکاييها از آلمانيها در نحو? مواجهه با اين تاريخ جنايتبار و پذيرش مسئوليت آن پيش ميکشد.
کتاب «درسگرفتن از آلمانيها: خاطرهي شرّ و مسئلهي نژاد» با ترجمه و مقدم? محمدمصطفي بيات در نشر برج منتشر شده است.
دربار? سوزان نيمن، نويسند? کتاب «درسگرفتن از آلمانيها»
سوزان نيمن (Susan Neiman)، متولد 1955، فيلسوف اخلاق، مفسر فرهنگي و جستارنويس امريکايي است. موضوع نوشتههاي نيمن نقط? اتصال ميان فلسف? اخلاق روشنگري، متافيزيک و سياست است. او مطالب زيادي در اين زمينه، هم براي پژوهشگران و هم براي مخاطبان غيرمتخصص، نوشته است. نيمن اکنون ساکن آلمان و مدير انجمن اينشتين در پوتسدام است.
از آثار سوزان نيمن ميتوان به کتابهاي «وضوح اخلاقي: راهنماي ايدئاليستهاي بزرگ» و «شَر در انديش? مدرن: تاريخ جايگزين فلسفه» اشاره کرد.
