کتاب «انقلاب و استبداد» نوشت? استيون لويتسکي و لوکان وي
پژوهشي دربار? دليل پايداري و دوامِ نظامهاي برآمده از انقلابهاي راديکال و خشونتآميز و تبديل اين نظامها به حکومتهايي اقتدارگرا. کتاب «انقلاب و استبداد: خاستگاههاي خشونتآميزِ اقتدارگرايي پايدار»، با عنوان اصلي Revolution and Dictatorship: The Violent Origins of Durable Authoritarianism، با مطالع? موردي حکومتهايي که در طول قرن بيستم با اقدامات و ايدئولوژيهاي انقلابيِ راديکال و خشونتآميز در نقاط مختلف جهان روي کار آمدند و تحليل ساختار سياسيِ اقتدارگرايان? اين نوع حکومتها و چگونگي مواجههشان با تهديدهاي داخلي و خارجي، به ريشهيابي دوامِ طولانيِ بسياري از حکومتهاي انقلابيِ راديکال ميپردازد و عواملِ مؤثر بر بقاي درازمدت آنها را واکاوي ميکند.
در کتاب «انقلاب و استبداد» سخن از چراييِ دوام درازمدت بسياري از رژيمهاي انقلابي راديکال و نيز دليل سرنگونيِ زودهنگام بعضي ديگر از همين رژيمهاست.
در کتاب «انقلاب و استبداد»، ضمن بررسي حکومتهاي انقلابيِ اغلب درازمدت و بعضاً کوتاهمدتِ مارکسيستي در نقاط مختلف جهان، از ظهور حکومتهاي راديکالِ بنيادگراي کوتاهمدت، يعني طالبان و داعش، در خاورميانه نيز سخن رفته است.
متن اصلي کتاب «انقلاب و استبداد» اولين بار در سال 2022 منتشر شده است.
مروري بر کتاب «انقلاب و استبداد»
چرا حکومتهاي انقلابياي که با رويکردهايي راديکال و بهشيوههايي خشونتآميز روي کار ميآيند، اغلب بهجانب اقتدارگرايي مِيل ميکنند و سرنگونيشان هم بهسادگي ميسر نميشود؟ استيون لويتسکي و لوکان وي در کتاب «انقلاب و استبداد» سه عامل مهم و همبسته را، که خود برآمده از عامل اساسيِ ديگري هستند، در پايداري و اقتدارگرايي نظامهاي برآمده از انقلابهاي راديکال دخيل ميدانند و در طول کتاب، با بررسي موردي انقلابهاي مختلف مارکسيستي، نقش مهمّ اين سه عامل را در بقا يا ميراييِ حکومتهاي برآمده از آن انقلابها نشان ميدهند.
نويسندگان کتاب «انقلاب و استبداد» در اين کتاب، با بررسيهاي موردي نظامهاي برآمده از انقلابهاي راديکال، چنين نتيجه گرفتهاند که اين نظامها، پس از استقرار، با زنجيرهاي از واکنشهاي ضدّانقلابي مواجه ميشوند، چون تغييرات راديکالي که پديد ميآورند باعث نگراني دولتهاي خارجي و نيز نارضايتي گروهي در داخل ميشود. چنانکه در کتاب «انقلاب و استبداد» نشان داده شده است، اکثر رژيمهاي انقلابيِ قرن بيستم، دربرابر تحرکات ضدّانقلابي، منسجمتر و قويتر شدهاند و اين انسجام و قدرت را تحتِ سه عامل به دست آوردهاند.
سه عاملي که در کتاب «انقلاب و استبداد»، بهعنوان رازِ بقاي رژيمهاي برآمده از انقلابهاي راديکال و خشونتآميز، از آنها سخن رفته است، عبارتند از: انسجامبخشي به نخبگانِ حکومتِ انقلابي، ايجاد قو? قهري? نظاميِ قدرتمند و وفادار به انقلاب و ايدئولوژي آن و سرکوب و حذف قدرتهاي مخالف جايگزين، که حضورشان تهديدي براي حکومت مرکزي انقلابي است.
سه عامل فوق، چنانکه در کتاب «انقلاب و استبداد» با ارجاع به نمونههاي مختلف از حکومتهاي انقلابي و راديکالِ مارکسيستي قرن بيستم، از جمله شوروي و چين، نشان داده شده، چنين حکومتهايي را بهجانب اقتدارگرايي و استبداد شديد سوق ميدهند و پايداري آنها را تضمين ميکنند.
در کتاب «انقلاب و استبداد» همچنين نشان داده شده که بعضي حکومتهاي انقلابي، مثل حکومت انقلابي الجزاير، به اين دليل نتوانستند پايدار بمانند که دربرابر واکنشهاي ضدّانقلابي، اقتداري تامّوتمام نشان ندادند.
کتاب «انقلاب و استبداد» همچنين نشان ميدهد که هرگاه دولتهاي مخالف نظامهاي انقلابي راديکال، از اقتدار و انسجام کافي براي مقابله با اين نظامها برخوردار بودهاند، مثل مورد خمرهاي سرخ در کامبوج، بقاي نظام انقلابيِ راديکال ديري نپاييده است اما در دورههاي ضعف آن دولتها، مثل مورد روسي? شوروي، در زمان بعد از جنگ جهاني اول که دولتهاي غربيِ مخالف انقلاب شوروي توان مقابل? مقتدرانه با آن را نداشتند، رژيمهاي انقلابي راديکال توانستهاند جايگاه خود را تثبيت و تحکيم کنند و براي مدتي طولاني پايدار بمانند.
کتاب «انقلاب و استبداد» از سه بخش، با عنوانهاي «انقلابهاي کلاسيک»، «رژيمهاي آزاديبخش ملّي» و «توضيح تفاوت در سرنوشت انقلابها»، نُه فصل و دو پيوست، به نامهاي «تحليل آماري رژيمهاي انقلابي و غيرانقلابي» و «عملياتيسازي متغيّرهاي اصلي» تشکيل شده است.
فصلهاي نُهگان? کتاب «انقلاب و استبداد» عبارتند از: «نظريه پايداري انقلابي»، «خاستگاههاي انقلابيِ پايداري اتحاد جماهير شوروي»، «خاستگاههاي انقلابيِ پايداري اقتدارگرايي چين»، «پايداري رژيم انقلابي مکزيک»، «خاستگاههاي رژيم و مسيرهاي واگرا در ويتنام، الجزاير و غنا»، «راديکاليسم و پايداري»، «شکست راديکاليسم»، «سازگاري و ناپايداري» و «نتيجهگيري».
دربار? استيون لويتسکي و لوکان وي، نويسندگان کتاب «انقلاب و استبداد»
استيون لويتسکي (Steven Levitsky)، متولد 1968، استاد دانشگاه و دانشمند علوم سياسي اهل امريکاست. او استاد دانشگاه هاروارد و متخصص در علوم سياسي تطبيقي است.
تحقيقات لويتسکي بر امريکاي لاتين متمرکز است و تحقيق دربار? احزاب سياسي، نظامهاي حزبي، نهادهاي ضعيف و غيررسمي، اقتدارگرايي و دموکراتيزه شدن را شامل ميشود. او تحقيقات ارزندهاي دربار? رژيمهاي اقتدارگراي رقابتي و نهادهاي سياسي غيررسمي انجام داده است.
از آثار استيون لويتسکي ميتوان به کتاب «دموکراسيها چگونه ميميرند»، نوشته شده با همکاري دانيل زيبلات، اشاره کرد.
لوکان وي (Lucan Way) پژوهشگر علوم سياسي اهل امريکاست. پژوهشهاي او در حوز? علوم سياسي، موضوعاتِ دموکراسي، انقلاب، گذار و اقتدارگرايي را دربرميگيرد.
از آثار لوکان وي ميتوان به کتاب «کثرتگرايي بهطور پيشفرض: خودکامههاي ضعيف و ظهور سياستهاي رقابتي» اشاره کرد.
دربار? ترجم? فارسي کتاب «انقلاب و استبداد»
کتاب «انقلاب و استبداد: خاستگاههاي خشونتآميزِ اقتدارگرايي پايدار» با ترجم? امير ميرحاج، همراه با يادداشتي از مراد ثقفي، در نشر شيرازه منتشر شده است.
امير ميرحاج، متولد 1374، مترجم ايراني است. از ترجمههاي او ميتوان به کتابهاي «تقي اراني، دانشمندي در برلين»، «تغييرات اقليمي و آيند? بشر» و «نقش? جديد جهان: انرژي، تغييرات اقليمي و تقابل ملتها» اشاره کرد.
