به سلامتی خانم ها

کتاب «به سلامتی خانم‌ها» اثر آنتون چخوف
صد داستان کوتاه و طنز ترجمه نشده از آنتون چخوف که او را یکی از بهترین داستان‌کوتاه نویسان تاریخ ادبیات جهان و بهترین طنزپرداز روس نامیده‌اند.کتاب «به سلامتی خانم‌ها» گزیده‌ای است از داستان‌های کوتاهی که چخوف در دروه‌های مختلف زندگی‌اش نوشته است.
چخوف کار نویسندگی را با نوشتن داستان کوتاه آغاز کرد و تا پایان عمر به نوشتن داستان ادامه داد و مدام سبک و شیوه داستان‌نویسی‌اش را ارتقا می‌داد. به این ترتیب تعداد زیادی داستان کوتاه از او به جا مانده که بخشی از آنها در کتاب «به سلامتی خانم‌ها» ترجمه شده‌اند.
اغلب داستان‌هایی که در کتاب «به سلامتی خانم‌ها» انتخاب شده‌اند برای اولین‌بار به فارسی برگردانده شده‌اند. مترجمان این اثر، این داستان‌ها را از زبان اصلی به فارسی ترجمه کرده‌اند.

مروری بر کتاب «به سلامتی خانم‌ها»
گرنت ال. وانت در کتاب «درسگفتارهای ادبیات جهان» بخشی را هم به چخوف اختصاص داده و در آنجا می‌گوید کاری که چخوف در داستان‌های کوتاه و نمایشنامه‌هایش می‌کند این است که به نوعی تلاش کند بافت زندگی واقعی را در اختیار خود درآورد و بگذارد تا زندگی شکل اثر مشخص را کند، نه برعکس. این ویژگی در داستان‌هایی که در کتاب «به سلامتی خانم‌ها» آورده شده دیده می‌شوند.
مترجمان کتاب «به سلامتی خانم‌ها» داستان‌های این کتاب را از روی آخرین مجموعه آثار چخوف که چندی پیش از ترجمه به دستشان رسیده انجام داده‌اند. آنها آخرین مجموعه آثار را از این جهت مبنای کارشان قرار داده‌اند که شامل آخرین یافته‌های آثار چخوف طی چند دهه اخیر بوده است. این نکته از آن جهت حایز اهمیت است که بدانیم تا همین اواخر هنوز هم در روسیه متن تازه‌ای از چخوف در بایگانی نشریات پراکنده آن زمان پیدا می‌شده که او آن‌ها را با نام‌های مختلف امضا می‌کره است.
در کتاب «به سلامتی خانم‌ها» داستان‌هایی هم هستند که پیش از انتشار این کتاب به فارسی ترجمه شده‌اند. مترجمان این اثر اگرچه بسیاری از کارهایی را که پیش از این برگردانده شده بودند کنار گذاشته‌اند اما چند نمونه‌ای را که نسبتا خوب دیده‌اند در مجموعه قرار داده‌اند.
به ضمیمه داستان‌های کتاب «به سلامتی خانم‌ها» مقاله‌ای از بونین با عنوان «به یاد چخوف» ترجمه شده که معرفی جامعی از چخوف است.
نابوکف در «درسگفتارهای ادبیات روس» می‌گوید که ایده اساسی بهترین و بدترین شخصیت‌های چخوف از قرار معلوم این بوده که تا وقتی فرهنگ اخلاقی و معنوی راستین، سلامت جسمانی و ثروت نصیب توده‌های روسی نشود، تلاش‌‌های شریف‌ترین و خوش‌نیت‌ترین روشنفکران بیهوده خواهد بود. نابوکف می‌گوید هیج نویسنده‌ای نمی‌توان یافت که کمتر از چخوف بر شخصیت‌های رقت‌انگیر تاکید کرده باشد. این ویژگی در بسیاری از داستان‌های کتاب «به سلامتی خانم‌ها» هم دیده می‌شود.
داستان اول کتاب «به سلامتی خانم‌ها»، «نامه به همسایه دانشمند» نام دارد که در بخشی از آن می‌خوانیم: «همسایه عزیز، ماکسیم... (آه فراموش کردم نام پدری‌تان چیست، بزرگوارانه مرا ببخشید) ببخشید و عفو بفرمایید مردک پیر با این روحیه یاوه‌بافش که جسارت کرده و آرامشتان را با سخنان نامربوط و ناچیز خود در این نامه به هم زده است. دیگر یک سال کامل از آن زمان گذشته که مرحمت فرموده‌اید، در این گوشه دنیا و در همسایگی با من (این بنده حقیر) رحل اقامت افکنده‌اید و من هنوز شما را نمی‌شناسم. شما نیز این سنجاقک ناچیز را نمی‌شناسید. حداقل اجازه دهید -همسایه گرانقدر- که به کمک این هیروگلیف مخصوص پیرهای خرفت با شما آشنا شوم؛ دست پژوهنده شما را در ذهنم بفشارم و خیر مقدم بگویم آمدنتان را از پترزبورگ به قاره ناقابل ما که جمعیتش را مردمان نازل و انسان‌های کشاورزی تشکیل می‌دهند که به اصطلاح، عناصر عامی نام دارند.»

درباره آنتون چخوف نویسنده کتاب «به سلامتی خانم‌ها»
آنتون پاولویچ چخوف، نمایشنامه‌نویس و داستان‌نویس شهیر روسی، در ژانویه 1860 در بندری تجاری در شبه‌جزیزه کریمه متولد شد. پدرش سِرف بود اما با بازپرداخت 3500 روبل آزادی خود و خانواده‌اش را خرید. پدر چخوف تاجری خرده‌پا بود که در دهه 1870 سرمایه‌اش را از دست داد و در پی آن تمام خانواده به مسکو کوچ کردند. چخوف اما همان‌جا ماند تا دبیرستان را تمام کند. او برای گذران زندگی در کنار تحصیل کار هم می‌کرد و بیشتر سال‌های کودکی خود را در دکان بقالی پدرش گذراند. پس از پایان مدرسه، در پاییز 1879، چخوف هم به مسکو رفت و وارد دانشگاه شد. در دانشگاه پزشکی خواند و پس از فارغ‌التحصیلی پزشک‌یار ناحیه در شهرستانی کوچک شد. چخوف نخستین داستان‌هایش را برای کاستن از فقر خانواده‌اش نوشت. به خصوص آنکه پدرش دیگر ناتوان شده بود و سرپرستی خانواده به دوش چخوف افتاده بود. او اولین داستان‌هایش را به توصیه برادر بزرگترش نوشت و برای مجلات فکاهی فرستاد. در مارس 1880 نخستین داستان او در یکی از این مجلات منتشر شد و این داستانی بود هزل‌آمیز از تصور عامیانه‌ای که خرده‌اشراف متظاهر درباره دانش خود داشتند. چخوف در زمان حکومت تزاری می‌زیست و فلاکت مردم در این حکومت را از نزدیک دیده بود اما با این حال در جریان‌های سیاسی مشارکت و مداخله‌ای نداشت چرا که فکر می‌کرد در مورد او مسیر خدمت به مردم از جایی دیگر می‌گذرد. وقتی داستان‌های کوتاه چخوف با اقبال روبرو شدند او حرفه پزشکی را کنار گذاشت و تمام‌وقت به ادبیات پرداخت. او نمایشنامه‌های زیادی هم نوشته است که برخی از آنها بسیار مشهورند. چخوف در ژوئیه 1904 در حالی درگذشت که محبوبیت زیادی در روسیه داشت. از چخوف آثار متعددی توسط مترجمان مختلف به فارسی برگردانده شده است. مجموعه آثار او در 10 جلد با ترجمه سروژ استپانیان و ناهید کاشی‌چی به فارسی برگردانده شده و به جز این، به کتاب‌های دیگری از چخوف مثل «مرغ دریایی»، «دوئل»، «دشمنان» و «داستان ملال‌انگیز» می‌توان اشاره کرد که جداگانه به فارسی منتشر شده‌اند.

درباره ترجمه کتاب «به سلامتی خانم‌ها»
کتاب «به سلامتی خانم‌ها» با ترجمه حمیدرضا آتش برآب و بابک شهاب در نشر ماهریس منتشر شده است.
حمیدرضا آتش برآب، متولد مرداد 1356 در اهواز، مترجم و پژوهشگر ایرانی است. آتش برآب در رشته زبان و ادبیات روسی تحصیل کرده و دارای مدرک دکترای زبان روسی از دانشگاه دولتی لامانسف مسکو است. او آثار متعددی از ادبیات روسیه به فارسی برگردانده که از میان آنها می‌توان به این آثار اشاره کرد: «مرگ ایوان ایلیچ»، «خنده سرخ»، «شبهای روشن»، «زندگی واسیلی»، «یادداشت‌های اینجانب» و «مرشد و مارگاریتا». حمیدرضا آتش‌ برآب کتابی هم با درباره شعر روسی با عنوان «عصر طلایی و عصر نقره‌ای شعر روس» تالیف کرده است.
بابک شهاب، متولد 1352 در اراک، مترجم ایرانی است. او در رشته مهندسی مکانیک در آکادمی دولتی پلی‌تکنیک بلاروس تحصیل کرده است و تاکنون ترجمه‌هایی از شعر، رمان و داستان‌های روسی به فارسی برگردانده است. بابک شهاب فعالیت‌های فرهنگی‌اش را با همکاری با نشریات آغاز کرد و از دهه هشتاد به سراغ ترجمه آثار ادبی رفت. «یادداشت‌های آدم زیادی»، «به حق چیزهای ندیده»، «داستان‌های بلیکن»، «کودکی، نوباوگی، نوجوانی»، «ما» و «عاشقانه‌های تورگنیف» عناوین برخی از ترجمه‌های او است.