برتراند راسل

برتراند راسل (Bertrand Russell)، متولد 1872 و درگذشته به سال 1970، فیلسوف، منطق‌دان، ریاضی‌دان، مورخ، جامعه‌شناس، نویسنده و فعال سیاسی بریتانیایی و برندۀ جایزۀ نوبل ادبیات سال 1950 میلادی بود. راسل را از بنیانگذاران فلسفۀ تحلیلی به‌شمار می‌آورند. او فیلسوف و ریاضی‌دانی‌ست که دیدگاه‌ها و نظریاتش بسیار بر فلسفه و منطق و ریاضی تأثیر گذاشته است. کشف «پارادوکس راسل» در سال 1901 از دستاوردهای او در عرصۀ ریاضی است. نظریۀ مجموعه‌ها، زبان‌شناسی و فلسفۀ زبان، هوش مصنوعی، علوم شناختی و کامپیوتر از جمله حوزه‌هایی‌اند که تأثیر راسل بر آن‌ها مشهود است. برتراند راسل متفکری صلح‌طلب و مخالف جنگ بود و همین موضوع دردسرهایی را برایش فراهم آورد. مخالفت و مبارزه‌اش با جنگ در دورۀ جنگ جهانی اول به اخراج از دانشگاه و زندانی‌شدنش به‌مدت پنج ماه منجر شد. در سراسر عمرش اما یک فعال صلح‌طلب و ضدّ جنگ باقی ماند. در دوران سیطرۀ نازی‌ها کمپینی در مبارزه با هیتلر به راه انداخت. او همچنین از منتقدان نظام بستۀ شوروی بود و نیز معترض به مداخلۀ امریکا در جنگ ویتنام. راسل در سال 1963، در راستای فعالیت‌های صلح‌طلبانه‌اش، انستیتوی دفاع از صلح را تأسیس کرد. از جمله آثار برتراند راسل می‌توان به کتاب‌های «تاریخ فلسفۀ غرب»، «در ستایش شکاکیت (مقاله‌هایی در باب شکاکیت)»، «علم و دین در جامعه»، «عرفان و منطق»، «تحلیل ذهن»، «جهان‌بینی علمی»، «در ستایش بطالت»، «بلشویسم از تئوری تا عمل»، «قدرت»، «مسائل فلسفه»، «کابوس‌های حضراتِ والامقام» و «زندگینامۀ برتراند راسل به‌قلم خودش» اشاره کرد.