خورخه لوئیس بورخس

خورخه فرانسیسکو ایسیدورو لوئیس بورخس آسودو (Jorge Francisco Isidoro Luis Borges Acevedo)، معروف به خورخه لوئیس بورخس (Jorge Luis Borges)، متولد 1899 و درگذشته به سال 1986، داستان‌نویس، جُستارنویس، منتقد ادبی و شاعر آرژانتینی بود. او همچنین رئیس کتابخانۀ ملی آرژانتین و استاد ادبیات انگلیسی دانشگاه بوئنوس آیرس بود. بورخس یکی از مهمترین نویسندگان ادبیات مدرن امریکای لاتین است. آثار او بر نویسندگان بسیاری تأثیر گذاشت. ادبیات رئالیسم جادویی امریکای لاتین، ژانر فانتزی و نیز ادبیات فلسفی وام‌دار آثار بورخس هستند و آثار او به این ژانرها و جریان‌های ادبی یاری رسانده است. هزارتوها، کتاب‌ها، نویسندگان، بی‌نهایت، آینه، آرشیو، کتابخانه، شانس، اساطیر و رؤیاها از مضامین اصلی آثار بورخس هستند. بورخس در قصه‌های کوتاه خود جهانهای ساخته‌شده در کلمات را به جهان واقعی پیوند می‌زد. از دید او جهان هزارتویی‌ست بافته‌شده از کلمات و همۀ قصه‌ها انگار یک قصه‌اند که به صورتهای مختلف نوشته شده است، همچنانکه آدمهای مختلف گویی همه یک آدمند که در زمانهای مختلف تکثیر شده‌ است و همۀ کتابها هم منشعب از یک کتابند. در قصه‌های کوتاه بورخس، شعر و افسانه و معما و قصه و حکایت و مقاله و جُستار یکی می‌شوند. هر متن انگار که مجموعه‌ای از متون دیگر است و حتی متون علمی و غیرداستانی هم بیانگر داستانی هستند. قصه‌های بورخس از سوی دیگر تلاقی‌گاهِ داستان غربی و قصه‌های پلیسی و معمایی با قصه‌ها و افسانه‌ها و حکایت‌های شرقی‌اند و از این‌ها همه مجموعه‌ای رازآلود فراهم می‌آید از افسانه و معما و راز و واقعیت و رؤیا، با رگه‌ای از طنزی پوشیده. از آثار خورخه لوئیس بورخس می‌توان به «باغ گذرگاههای هزارپیچ»، «الف» و «کتاب شن» اشاره کرد.