رمان «حريم» اثر ويليام فاکنر
تجاوز، خشونت و آدمربايي در يوکناپاتافاي ويليام فاکنر. رمان «حريم»، با عنوان اصلي Sanctuary، يک رمان جناييِ گوتيکِ جنوبي از ويليام فاکنر است که وقايع آن، مثل هم? آثار فاکنر، در جغرافياي خيالي و ابداعي او در جنوب امريکا، يعني سرزمين يوکناپاتافا، اتفاق ميافتد.
فاکنر در رمان «حريم» تصويري خشن، سياه و مخوف از جنوب امريکا به دست ميدهد و داستاني جنايي را در دوران رکود بزرگ و بحران اقتصادي امريکا و در قلبِ سرزميني خلق ميکند که خود در آن زاده شده و زيسته و چموخمِ آن را بهخوبي ميشناسد و جغرافياي داستانياش را به الگوي آن بريده است.
رمان «حريم» اثري جنجالي و بحثبرانگيز از ويليام فاکنر است. فاکنر اگرچه خودش اين رمان را جزو آثار صرفاً عامهپسندش ميدانست و ميگفت آن را براي پول نوشته است، اما اين رمان بحثهاي زيادي را پيرامون خود برانگيخت و حاشيههايي بههمراه داشت و البته بهلحاظ داستاني اثري خوشساخت و ماهرانه بود.
متن اصلي رمان «حريم» اولين بار در سال 1931 منتشر شده است. اين رمان دستماي? اقتباسهاي سينمايي هم قرار گرفته و در ادبيات و سينما منبع الهام بوده است.
مروري بر رمان «حريم»
ماجراي رمان «حريم» در دوران بحران اقتصادي و ممنوعيت توليد و فروش الکل در امريکا اتفاق ميافتد. مکان وقوع رويدادهاي رمان، چنانکه پيشتر نيز اشاره شد، سرزمين يوکناپاتافا است. يوکناپاتافا يک جغرافياي داستاني ساختهوپرداخت? تخيل ويليام فاکنر است. در نقش? رمانهاي فاکنر، اين سرزمين در جنوب امريکا واقع شده و مختصات و فرهنگ و اقليمي کاملاً جنوبي دارد.
فاکنر در رمان «حريم» داستان واقعهاي هولناک را در يوکناپاتاقا روايت ميکند. ماجرا از اين قرار است که دختري دانشجو به نام تمپل، که از خانوادهاي ثروتمند است، شبي پايش کشيده ميشود به خانهاي مخوف که پاپاي، شخصيت شرور رمان «حريم»، يکي از ساکنان آن است. در همان شب قتلي رخ ميدهد و به تمپل نيز، بهطرزي موحش، تجاوز ميشود. قاتل و متجاوز اصلي، تمپل را ميربايد و از مهلکه ميگريزد و قتل و تجاوز گردنِ شخصي ديگر ميافتد.
هوراس بنبو، يکي از شخصيتهاي اصلي رمان «حريم» که شخصيت نيکِ رمان است، وکيلي است که دفاع از شخصي را که بهعنوان قاتل دستگير شده بهعهده دارد. او تلاش ميکند قاتل اصلي را پيدا کند و تحويل قانون بدهد و کاري کند که مردي که بهناحق به او اتهام زده شده، تبرئه شود. اما قضيه پيچيدهتر از اين حرفهاست و مناسباتي در جريان است که کارِ وکيل را مشکل ميکند. آيا او دستآخر ميتواند قاتل را به دام بيندازد؟ پاسخ اين سؤال را با خواندنِ کامل رمان «حريم» درخواهيد يافت.
رمان «حريم» يک رمان تلخ و سياه درباب شَر و خشونت و جنايت و تبهکاري است. فاکنر، ساختوپرداخت اين رمان را استادانه طراحي کرده و داستان آن را بهگونهاي آغاز کرده که از همان ابتدا خواننده را درگير کند و دنبال خود بکشاند.
گفتنيست که رمان «حريم»، برخلاف بيشتر آثار فاکنر، با تکنيک جريان سيال ذهن نوشته نشده است و شگرد روايي آن پيچيدگي کمتري، نسبت به بسياري از ديگر آثار او، دارد.
رمان «حريم»، مثل ديگر آثار ويليام فاکنر، نشانگرِ توفيق او در گنجاندن يک جهان در جغرافيايي محدود است.
دربار? ويليام فاکنر، نويسند? رمان «حريم»
ويليام فاکنر (William Faulkner)، متولد 1897 و درگذشته به سال 1962، داستاننويس امريکايي بود. او يکي از بزرگترين و برجستهترين نويسندگان قرن بيستم و برند? جايز? نوبل ادبيات سال 1949 است.
جنوب امريکا، زادگاه ويليام فاکنر، مکان اصلي رويدادهاي آثار اوست و از او بهعنوان بزرگترين نويسند? ادبيات جنوب امريکا ياد ميشود. داستانهاي فاکنر، اغلب، داستانهايي با سبک تجربي و ذهنياند که با تکنيک جريان سيال ذهن نوشته شدهاند.
سياهپوستان، کشاورزان فقير و کارگران و اشراف جنوب امريکا، شخصيتهاي اصلي آثار ويليام فاکنر هستند. او در آثارش از موضوعاتي چون گناه، شَر و فروپاشي خانواده نوشته است. آثار فاکنر همچنين محلّ تلاقي کتاب مقدس و تراژدي يونانياند. در داستانهاي او جابهجا با ارجاع به کتاب مقدس مواجهيم و همچنين با ساختارها و مضامينِ تراژديهاي يوناني.
فاکنر با مهارت توانست مسائل مردم جنوب امريکا را به مسائل بنيادين هميشگي و همهزماني و همهجاييِ آدمي پيوند زند و رنجِ انسان در جهان را در داستانهاي جنوبياش بازتاب دهد.
آثار فاکنر بر نويسندگان بسياري، از جمله گابريل گارسيا مارکز، ماريو بارگاس يوسا، کارلوس فوئنتس، کلود سيمون و کورمک مککارتي، تأثير گذاشته است. آثار او همچنين با رويکردهاي مختلف، از جمله با رويکردهاي فمينيستي و روانکاوي، توسط منتقدان مورد نقد و بررسي قرار گرفتهاند.
از آثار ويليام فاکنر ميتوان به رمانهاي «خشم و هياهو»، «گور به گور»، «ابشالوم، ابشالوم!» و «حراميان» اشاره کرد.
فاکنر در فيلمنامهنويسي هم دستي داشت. از جمله فعاليتهايش در اين عرصه ميتوان به همکارياش در نگارش فيلمنام? فيلم «داشتن و نداشتن» هاوارد هاکس، فيلمي براساس رماني به همين نام از ارنست همينگوي، اشاره کرد.
دربار? ترجم? فارسي رمان «حريم»
رمان «حريم» با ترجم? فرهاد غبرائي در انتشارات نيلوفر منتشر شده است.
فرهاد غبرائي، متولد 1328 در لنگرود و درگذشته به سال 1373، مترجم ايراني بود. او برادر مهدي غبرائي، مترجم، و زندهياد هادي غبرائي، ويراستار و مترجم، بود.
فرهاد غبرائي آثار مهم و مطرحي را از ادبيات کلاسيک و مدرن جهان به فارسي ترجمه کرد که از جمل? آنها ميتوان به کتابهاي «سفر به انتهاي شب»، «پاريس، جشن بيکران»، «آسوموار» و «خانوادهي پاسکوآل دوآرته» اشاره کرد.
