ریمل

کتاب «ریمل» اثر آریل دورفمن
داستانی درباره دو روی متضاد جهانی که در آن به سر می‌بریم: جهان حقیقت‌ها و جهان جعلیات. کتاب «ریمل» اثر آریل دورفمن، داستانی است که از پیوند هویت، حقیقت و قدرت شکل گرفته و جهانی را به تصویر کشیده که در آن مرز میان امر جعلی و امر حقیقی مخدوش شده است.
دورفمن در کتاب «ریمل» داستانی درباره دسیسه‌ها، فریب‌ها و آرزوهای نهفته در زندگی انسان معاصر به دست داده و همچنین از زاویه‌ای خاص به مسئله هویت توجه کرده است.
آریل دورفمن، نویسنده‌ای اهل شیلی است و از مهم‌ترین نام‌های ادبیات امریکای لاتین به شمار می‌رود. در میان آثار او، کتاب «ریمل» اولین اثری به شمار می‌رود که به زبان انگلیسی نوشته شده است.
رمان «ریمل» نخستین‌بار در ژانویه سال 1988 منتشر شد و با استقبال منتقدان و خوانندگان روبرو شد.

مروری بر کتاب «ریمل»
بسیاری از آثار شاخص ادبیات امریکای لاتین پیوندی عمیق و درونی با سیاست و مسئله قدرت دارند. تاریخ بسیاری از این کشورها تاریخی است آکنده از امیدها و آرزوهای جمعی برای دستیابی به جهانی برابرتر و آزادتر و از سوی دیگر تاریخی است آکنده از شکست‌های متعدد همراه با ظهور دیکتاتورهای داخلی و دخالت‌های قدرت‌های خارجی و به خصوص ایالات متحده امریکا. آریل دورفمن از چهره‌های شاخص ادبیات شیلی و به طور کلی ادبیات امریکای لاتین است که در زمان قدرت گرفتن آلنده از نزدیک شاهد شکل‌گیری امیدی جمعی برای ساخت جهانی بهتر بود. اما کودتای ژنرال پینوشه تمام آرزوهای جمعی را بر باد داد و خشونت و دیکتاتوری رعب‌آوری تا سال‌ها در این کشور حاکم شد. دورفمن که شاهدی بر تمام این وقایع بود، در بسیاری از آثار داستانی و غیرداستانی‌اش به این وقایع توجه نشان داده است. او در رمان «ریمل» نیز به شکلی هنرمندانه به مسئله قدرت، خشونت و دیکتاتوری پرداخته است.
داستانی که دورفمن در رمان «ریمل» شرح داده به گونه‌ای درخشان با وضعیت کلی جهان معاصر ما پیوند دارد. جهانی که در آن هر آنچه جعلی است می‌تواند حقیقی به نظر برسد و این اتفاق بیش از هر چیز به واسطه ساخت روایت‌های غیرواقعی اما باورپذیر ممکن می‌شود.
شیوه روایت دورفمن در کتاب «ریمل» بسیار قابل توجه است. او در این رمان شیوه‌ روایی را برگزیده که در پیوند با مضمونی است که در کتاب روایت کرده است.
دورفمن در رمان «ریمل» نشان داده که تا چه اندازه در به کارگیری عنصر تخیل در روایت داستانی چیره‌دست است. او در این اثر با به کارگیری تخیلی قدرتمند جهانی ویژه آفریده و برای روایت آن نیز از سبکی خاص در داستان‌نویسی بهره گرفته است. وقایع داستانی و سیر حوادث در کتاب «ریمل» از زاویه دیدهای مختلف شرح داده شده و ابهامی که در روایت داستان عامدانه به کار گرفته شده به ساخت جهانی که مدنظر دورفمن بوده کمک بزرگی کرده است.
جهانی که پر است از فریب و دسیسه و آرزوهای بزرگ و کوچک و نیروهای مرئی و نامرئی که می‌توانند بر سرنوشت انسان‌ها تاثیر بگذارند. این جهان همچنین آکنده از انواع و اقسام از خودبیگانگی‌ها است. وقایع رمان «ریمل» در شهری بی اسم و رسم رخ می‌دهند و این شهری است که می‌تواند هر جایی در جهان کنونی ما باشد. در این شهر عکاسی بی‌چهره و بی‌نام حضور دارد که توانایی شگرفی دارد. او می‌تواند حقیقت نهفته در پشت چهره‌ها را دریابد و درواقع می‌تواند آنچه را که پنهان و نادیدنی است ثبت و عیان کند. او انگار چهره‌ای نامرئی دارد که حتی پدر و مادرش هم به یادش نمی‌آورند که او کیست و خودش می‌گوید جوری زندگی کرده بودم که انگار گم شده بودم.
به جز این عکاس با توانایی عجیبش، دو شخصیت اصلی دیگر در رمان «ریمل» حضور دارند. یکی زنی است زیبا که در پی یافتن گذشته‌اش است و دیگری یک پزشک و به عبارتی یک جراح پلاستیک که بسیار معروف است و در عین حال تشنه قدرت است. او در ظاهر چهره دیگران را با جراحی تغییر می‌دهد اما در واقع با این کار بر سرنوشت و زندگی آنها مسلط می‌شود.
دورفمن در کتاب «ریمل» مسائلی چون قدرت، سرکوب، خشونت و دیکتاتوری و نیز ترس‌ها و اضطراب‌های ناشی از این وضعیت را استادانه به تصویر کشیده است. در بخشی از توضیحات خود کتاب به این نکته اشاره شده که در رمان «ریمل» جوهر وجود انسان تشنه قدرت به نمایش درآمده و این توضیحات آمده که: «آریل دورفمن در ریمل هزارتویی از هویت‌های حقیقی و جعلی خلق کرده است و جهانی که حتی برای لحظه‌ای نمی‌توان به آن اطمینان کرد. سه قهرمان اصلی رمان که هریک از دیگری غیرقابل‌اعتمادترند در تقاطعی مرگبار از سرنوشت به هم می‌رسند. عکاسی که چهره‌اش یاد کسی نمی‌ماند، آرشیوی از رازهای سربه‌مهر مردم شهر دارد، آرشیوی که برای بی‌آبرویی هرکسی کافی است. زنی فتان و زیبا با شخصیتی دوپاره که حافظه‌اش همچون کودکی معصوم است. ضلع سوم این مثلث یک جراح متخصص زیبایی است، مردی تشنه قدرت که تبحری حیرت‌انگیز در تغییر چهره مردم شهر دارد؛ هرکس بسته به منافعش سراغ این پزشک چیره‌دست بیاید، بازی را برده است. »

درباره آریل دورفمن نویسنده کتاب «ریمل»
آریل دورفمن، نویسنده شیلیایی که در سال 1924 متولد شده، از مهم‌ترین و مشهورترین چهره‌های نسل بعد از شکوفایی ادبیات آمریکای لاتین است. او اگرچه در آرژانتین متولد شده اما کودکی او تا دوازده سالگی در امریکا گذشت و بعد از آن همراه خانواده‌اش به شیلی رفت و از این‌رو نویسنده‌ای شیلیایی محسوب می‌شود. دورفمن چهره پرکاری است و آثار زیادی در گونه‌های مختلف ادبی منتشر کرده است. او رمان‌نویس، نمایشنامه‌نویس، جُستارنویس، استاد دانشگاه و فعال حقوق بشر است. دورفمن از دوران دانشجویی‌اش به فعالیت‌های سیاسی گرایش پیدا کرد و بعدها جزو یاران سالوادور آلنده قرار گرفت. او به طور معجزه‌آسایی از کشتار یاران آلنده در کودتای سپتامبر 1973 جان سالم به در برد اما کابوس کودتای پینوشه هیچ‌گاه رهایش نکرد. دورفمن دو کتاب و چند مقاله درباره کودتا نوشته است. او در دانشگاه کارولینای شمالی تدریس می‌کند و در مسایل مربوط به حقوق بشر فعال است و در کمیته‌ها و سازمان‌های متعددی عضویت دارد و در کنفرانس‌های زیادی سخنرانی کرده است. «مرگ و دختر جوان»، «اعتماد»، «شورش خرگوش‌ها» و «بیوه‌ها» برخی از آثار دورفمن هستند.

درباره ترجمه کتاب «ریمل»
کتاب «ریمل» با ترجمه حسام امامی در نشر برج منتشر شده است.
حسام امامی، متولد 1364، مترجم ایرانی است. او تاکنون آثاری در ادبیات، روان‌شناسی و ادبیات کودکان و نوجوانان به فارسی برگردانده است. کتاب‌های «آلگرو»، «آلیس پای آتش» و «تفکر بهتر زندگی بهتر» عناوین برخی از ترجمه‌های حسام امامی است.