ترس و لرز

کتاب «ترس و لرز» اثر سورن کیرکگور
مشهورترین اثر سورن کیرکگور که خودش گفته بود همین یک کتاب برای جاودانه کردن نام من کافی است. کیرکگور در کتاب «ترس و لرز» به سراغ مسئله ایمان رفته و روایتی از قصه ابراهیم و اسحاق به دست داده است.
سورن کیرکگور نام‌های مستعاری داشت که آثارش را با آن اسامی منتشر می‌کرد. او کتاب «ترس و لرز» را هم با نام مستعار «یوهانس دو سیلنسیو» منتشر کرد و در آن به ارتباط میان فرد و امر واقع و فرد و زمان پرداخته است.
کتاب «ترس و لرز» اولین‌بار در سال 1843 منتشر شد و می‌توان گفت که در ایران نیز این کتاب اولین ترجمه از آثار کیرکگور به فارسی بوده است. «ترس و لرز» نه فقط در ایران بلکه در سراسر جهان به عنون معروف‌ترین اثر کیرکگور شناخته می‌شود.
سورن کیرکگور نویسنده نسبتا سخت‌نویسی است و از این نظر ترجمه آثار او کاری است دشوار. «ترس و لرز» با ترجمه خواندنی و درخور توجه عبدالکریم رشیدیان به فارسی منتشر شده و این نمونه‌ای است از ترجمه‌های خوب آثار فلسفی در ایران.

مروری بر کتاب «ترس و لرز»
سورن کیرکگور در کتاب «ترس و لرز» بیش از هرچیز بر روی دو مسئله دست گذاشته که آنها را می‌توان در قالب این دو پرسش طرح کرد: رابطه فرد با امر واقع چه باید باشد؟ رابطه او با زمان چه باید باشد؟ این دو مسله به هم مرتبط‌اند و به خود زندگی کیرکگور نیز به گونه‌ای فشرده پیوند دارند.
در مقدمه کتاب «ترس و لرز» به این موضوع اشاره شده که ارتباط دو موضوع فوق با زندگی کیرکگور به این معنا است که: آیا می‌توانستم با نامزدم ازدواج کنم؟ آیا بایستی با او ازدواج می‌کردم در حالی‌که خدا از من، اگرچه نه یک برگزیده لااقل فردی تنها، متفاوت با همه دیگران ساخته بوده، درحالی‌که ازدواج می‌توانست برای او یک بدبختی باشد؟ آیا باید با او ازدواج می‌کردم در حالی‌که در خودم غیر از احساس‌های مذهبی‌ام احساس‌های دیگری نیز که همیشه بر آنها چیره نیستم و مرا می‌ترسانند حس می‌کردم؟ و سرانجام آیا باید با او ازدواج می‌کردم در حالی‌که عمیقا احساس می‌کردم که در همان حال که او زن من می‌شود دیگر آن دختر جوان ایده‌آلی که دوستش می‌داشتم نیست و در واقعیت جای می‌گیرد، در حالی که فقط خاطره‌اش برایم گرانبها باقی خواهد ماند، درحالی‌که او برایم گرانبها باقی خواهند ماند، اما فقط در گذشته؟
درواقع کیرکگور در کتاب «ترس و لرز» می‌کوشد خصلت اصیل لحظه نخست، لحظه آغازین را بازیابد. ژان وال در بخشی از مقدمه کتاب «ترس و لرز» نوشته: «دیالکتیک تغزلی او، هنر او در وادارساختن ما به حس‌کردن خصلت‌های ویژه‌ این قلمرو مذهب در بالای ما که خود او وانمود می‌کرد پایین‌تر از آن مانده است هرگز چنین ژرف بر ما تأثیر ننهاده است، و نیز هرگز روایتش تا این حد با شخصی‌ترین جدال‌هایش در پیوند نبوده است. اما همیشه نمی‌توان به‌آسانی اندیشه‌ی کیرکگور را در ورای اندیشه‌ی یوهانس دوسلنتیو به تمامی به‌چنگ آورد. به گفته‌ هیرش این دشوارترین اثر کیرکگور است که در آن بیش از هر اثر دیگر به هر وسیله‌ای در سرگردان ‌کردن خواننده کوشیده است».

درباره سورن کیرکگور نویسنده کتاب «ترس و لرز»
سورن کیرکگور، فیلسوف مسیحی دانمارکی، در ۵ مه 1813 در کپنهاگ به دنیا آمد. کیرکگور در تمام عمرش در تنهایی و انزوای مفرط زندگی کرد و معدود تاثیراتی که از زندگی گرفت شکلی افراطی در او یافتند. برخی زندگی‌نامه‌نویسان نوشته‌اند که مهم‌ترین علل تاثیرگذار در زندگی کیرکگور پدرش بود که آثار جنون در او حتی بیش از پسرش بود. پدر کیرگیور در قریه‌ای در شمال دانمارک، به دنیا آمده بود. خانواده او به یک کشیش فئودال تعلق داشتند و در زمین‌های او کار می‌کردند. همین موضوع وجه تسمیه کیرکگور است که در زبان دانمارکی به معنای محوطه کلیسا است. سورن کیرکگور آخرین فرزند خانواده بود که وقتی به دنیا آمد پدرش 56 ساله بود. او در دوران کودکی‌اش شاهد مرگ‌های پی‌درپی اعضای خانواده بود. مادرش در 1834 از دنیا رفت و و چهار سال بعد پدرش را هم از دست داد.کیرکگور پس از پایان تحصیلات متوسطه در سال 1830 در دانشگاه کپنهاگ برای رشته الهیات ثبت‌نام کرد. پس از مدتی او فهمید که توجه‌اش بیشتر معطوف به فلسفه است و شیفته فلسفه هگل شد اما بعد به جرگه منتقدان سرسخت او پیوست. کیرگیور در فلسفه بیش از همه با مفاهیم وجود، انتخاب و تعهد سروکار داشت و آثارش تاثیر عمیقی بر فلسفه و الهیات جدید به جا گذاشت تا جایی که او را پدر اگزیستانسیالیسم نامیده‌اند. کیرکگور در 1840 با رژین نامزد کرد و یک سال بعد نامزدی‌اش را به هم زد. «یا این یا آن» در 1842، «ترس و لرز» در 1843، «مفهوم اضطراب» در 1844 و «بیماری منتهی به مرگ» در 1849 از جمله آثار کیرکگور هستند. او در سال 1855 و در سن 42 سالگی با مرگی زودهنگام از دنیا رفت.

درباره ترجمه کتاب «ترس و لرز»
کتاب «ترس و لرز» با ترجمه عبدالکریم رشیدیان در نشر نی منتشر شده است.
عبدالکریم رشیدیان، متولد 1327 در دزفول، نویسنده، مترجم، پژوهشگر و مدرس فلسفه است. رشیدیان پس از سپری کردن تحصیلات ابتدایی و اخذ دیپلم طبیعی در سال 1345، در دانشگاه به تحصیل در رشته شیمی پرداخت و مدرک کارشناسی‌اش را در این رشته گرفت. پس از این، او در سال 1348 به قصد تحصیل به فرانسه رفت و دوره‌ کارشناسی و کارشناسی‌ارشد فلسفه را در دانشگاه پاریس به اتمام رساند و دکتری فلسفه را در سال ۱۳۵۷ از دانشگاه سوربن دریافت کرد. رشیدیان مدرس فلسفه و عضو هیئت علمی گروه فلسفه دانشگاه بهشتی است و علاوه بر تدریس، به طور پیوسته به تالیف و ترجمه در حوزه فلسفه مشغول بوده است. او از تاثیرگذارترین و پرکارترین مترجمان آثار فلسفی در چند دهه اخیر به شمار می‌رود که با ترجمه‌هایش از متون دست اول نقش پررنگی در آشنایی ما با فلسفه غرب داشته است. «دریدا در متن»، «هوسرل در متن آثارش» و «فرهنگ پسامدرن» از جمله کتاب‌هایی است که رشیدیان تالیف کرده است. او در سال ۱۳۸۵ برای تألیف کتاب «هوسرل در متن آثارش» جایزه‌ کتاب سال در حوزه‌ فلسفه را دریافت کرد. رشیدیان کتاب‌های فلسفی مهمی هم به فارسی ترجمه کرده که از میان آنها می‌توان به «هستی و زمان»، «اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری»، «پدیده‌شناسی»، «نقد قوه حکم»، «ترس و لرز»، «ایده پدیده‌شناسی»، «از مدرنیسم تا پست‌مدرنیسم» و «نوشتار و تفاوت» اشاره کرد. کتاب‌های «نقد قوه‌ حکم» و از «مدرنیسم تا پست‌مدرنیسم» به ترتیب در سال‌های ۱۳۷۹ و ۱۳۸۲ از سوی کتاب سال به عنوان کتاب برگزیده‌ی تشویقی انتخاب شدند.