ترانزیت

رمان «ترانزيت» اثر آنا زِگِرس
رماني درباره زمانه‌اي ملتهب و مردمي هراسان و مستأصل. آنا زِگرِس در رمان «ترانزيت» داستان مردمي ترس‌خورده و در حال فرار از وحشت نازيسم را روايت کرده است. «ترانزيت» داستان زندگي در ساي? ترس و شرايط ناايمن است؛ داستان مردمي که به‌رغم ميل‌شان به مارسي آمده‌اند تا به جايي مهاجرت کنند که دست رژيم نازي به آنها نرسد.
آنا زِگِرس رمان «ترانزيت» را در ده? 40 ميلادي به آلماني نوشت و رمان در سال 1944 به انگليسي ترجمه شد. اما در سال 2013 ترجم? انگليسي ديگري از اين رمان به چاپ رسيد.
بر اساس رمان «ترانزيت» در سال 2018 فيلمي به همين نام ساخته شد.
رمان «ترانزيت» رماني است که هم لذت خواندن داستاني پُرکشش با ساخت‌وپرداختي ماهرانه و هنرمندانه را دربردارد، هم تاريخ را از منظر ادبيات روايت مي‌کند و به تشويش‌ها و زندگي پر از ترس و دلهره مردم عادي که به شرايط ناساز تاريخي گرفتار شده‌اند مي‌پردازند و هم از مسائل بنيادين انسان در زندگي سخن مي‌گويد.
هاينريش بل در ستايش رمان «ترانزيت» و توصيف حال‌وهواي اين رمان مي‌گويد: «اين رمان زيباترين اثري است که زِگِرس نوشته است، شک دارم که در ادبيات ما پس از سال 1933 رمان‌هاي زيادي با چنين قاطعيت خوابگردانه‌اي نوشته شده و در عين حال تقريباً بي‌عيب و نقص باشند. داستاني که اين‌جا روايت مي‌شود، موضوعي که بدان پرداخته مي‌شود، تأثيرگذارتر و روشن‌تر از هزاران هزار مخالفت و اعتراض قاطعانه به وضعيت انساني است که تمايل به مهاجرت ندارد ولي مجبور مي‌شود از شرق به غرب فرار کند، و بايد براي دريافت چيزي بجنگد- شايد حتي به قيمت خون يا جانش- که حتي خوش‌نيت‌ترين مأموران نيز نمي‌توانند آن را صادر کنند: همان ويزاي خروجي که هزاران نفر در سال 1940 در مارسي آرزوي گرفتن آن را داشتند و براي گرفتنش زير بار هر ذلتي مي‌رفتند.»

مروري بر رمان «ترانزيت»
وقايع رمان «ترانزيت» در سال 1940 در مارسي اتفاق مي‌افتد. اوضاع عوض شده است. نازي‌ها در آلمان قدرت گرفته‌اند و جنگ جهاني دوم يک سالي است که شروع شده. در چنين شرايطي آنهايي را که در ليست سياه نازي‌ها قرار دارند چاره‌اي جز گريز و مهاجرت نيست. عده‌اي از اين آدم‌هاي تحت تعقيب به مارسي آمده‌اند تا از آنجا به هر ترتيبي که شده به دوردست‌ها بگريزند. اين‌ها شخصيت‌هايي هستند که آنا زگرس در رمان «ترانزيت» داستان‌شان را نوشته است؛ شخصيت‌هايي منتظر و نگران و وحشت‌زده که سراسيمه دنبال جور کردن مدارک مهاجرت‌‌اند. آنها در همين حين در شهري که به اشغال نازي‌ها درنيامده با هم مواجه مي‌شوند در حالي که دردي مشترک به يکديگر پيوندشان زده است.
راوي رمان «ترانزيت» يک مکانيک آلماني است که براي گرفتن ويزاي ترانزيت و فرار از نازي‌هايي که در حال اشغال فرانسه‌اند مجبور به تغيير هويت مي‌شود. او هويت شخص ديگري را جعل مي‌کند. اما ماجرا به همين سادگي پيش نمي‌رود و پاي مسائل عاطفي و ماجراهايي ديگر به ميان مي‌آيد و درنهايت داستان با پاياني غيرمنتظره تمام مي‌شود.
زِگِرس در رمان «ترانزيت» مسائل و دغدغه‌ها و ترديدها و احساساتي را که آدمي در هر دوره‌اي ممکن است به شکلي آنها را تجربه کند در زمين? دوره‌اي حساس و بحراني از تاريخ اروپا مطرح کرده است و اين‌گونه از خلال داستاني جذاب هم تصويري از آن دوران و ترس‌ها و تشويش‌ها و اضطراب‌هاي خاص آن عصر به دست مي‌دهد و هم مسائل عام بشري را مطرح مي‌کند.
رمان «ترانزيت» با ترجم? ستاره نوتاج در انتشارات ققنوس منتشر شده است. اين ترجمه با ترجم? مقاله‌اي از هاينريش بل درباره اين رمان همراه است که ابتدا در هفته‌نام? «اشپيگل» و بعد از آن به عنوان پسگفتاري بر نسخ? آلماني رمان «ترانزيت» چاپ شده بوده است.

درباره آنا زِگِرس، نويسنده رمان «ترانزيت»
آنا زِگِرس (Anna Seghers)، با نام اصلي نِتي رايلينگ ( Reiling Netty)، متولد 1900 و درگذشته به سال 1983، داستان‌نويس و جستارنويس آلماني بود. زگرس از نسل نويسندگان و روشنفکراني بود که با قدرت گرفتن نازيسم در آلمان مجبور به فرار از اين کشور شدند. او عضو حزب کمونيست آلمان و انجمن نويسندگان پرولتاريا ـ انقلابي بود و همسرِ مَجارش، لازلو رادوانيي، نيز نويسنده بود. گريز و مهاجرت زگرس از سال 1933 و با فرار او به فرانسه از راه سوئيس آغاز شد. در سال 1940، وقتي بخشي از فرانسه توسط آلمان اشغال شده بود، زگرس به جايي از فرانسه رفت که به اشغال آلماني‌ها درنيامده بود و اين درست تجربه‌اي بود شبيه آنچه در رمان «ترانزيت» از آن نوشت. در سال 1941 به مکزيک گريخت و در آنجا رئيس کلوب هاينريش هاينه شد. در سال 1947 به آلمان برگشت و ساکن آلمان شرقي شد. او مدتي طولاني رئيس هيئت‌مديره انجمن نويسندگان جمهوري دموکراتيک آلمان بود و در سال 1950 عضو شوراي جهاني صلح شد.
از آثار آنا زگرس، به جز رمان «ترانزيت»، مي‌توان به رمان‌هاي «هفتمين صليب» و «مرده‌ها جوان مي‌مانند» و «اعتماد» اشاره کرد. از زگرس رمان «مرده‌ها جوان مي‌مانند» نيز، به ترجم? علي‌اصغر حداد، به فارسي منتشر شده است.

رتب? رمان «ترانزيت» در گودريدز: 3.73 از 5.