تجربه و هنر زندگی 5: فلسفه ترس

کتاب «فلسفه‌ی ترس» نوشتۀ لارس اسونسن
کالبدشکافی فرهنگ و ماهیت ترس و نقش و تأثیر آن در زندگی انسان امروز. کتاب «فلسفه‌ی ترس»، با عنوان اصلی A Philosophy of Fear، پدیدۀ ترس و فراگیری آن در دنیای امروز را با نگاهی نقادانه و فلسفی زیر ذره‌بین قرار می‌دهد.
لارس اسونسن در کتاب «فلسفه‌ی ترس» مقولۀ ترس و وجوه گوناگون آن را در متن زندگی روزمرۀ انسان‌ها بررسی می‌کند و به ریشه‌یابی ترس می‌پردازد و نیز به این موضوع که سیاستمداران چگونه از انداختن ترس به دل شهروندان، به نفع مقاصد خودشان استفاده می‌کنند.
کتاب «فلسفه‌ی ترس»، چنانکه اسونسن خود در پیشگفتارش بر این کتاب تأکید می‌کند، «حمله‌ای است به این گرایش که عملاً همۀ پدیده‌ها را باید از منظر ترس مورد توجّه قرار داد.» او در همین پیشگفتار می‌نویسد: «این کتاب نتیجۀ عصبانیت هرچه بیشتر من از سلطه‌ای است که ترس بر زیست جهان ما پیدا کرده است.»
کتاب «فلسفه‌ی ترس» از آن دست کتاب‌هایی است که فلسفه و مباحث نظری را به متن زندگی واقعی و روزمره و عینی پیوند می‌زنند و رویکردشان به فلسفه و مفاهیم فلسفی مبتنی بر جنبۀ کاربردی این مفاهیم در زندگی روزمرۀ انسان‌هاست. چنین کتاب‌هایی به زبانی، تا جای ممکن، ساده نوشته می‌شوند تا به‌راحتی با مخاطبانی از اقشار مختلف اجتماع ارتباط برقرار کنند و کتاب «فلسفه‌ی ترس» نیز از این قاعده مستثنا نیست.
متن اصلی کتاب «فلسفه‌ی ترس» اولین بار در سال 2008 منتشر شده است.

مروری بر کتاب «فلسفه‌ی ترس»
کتاب «فلسفه‌ی ترس» از پیشگفتار و هفت فصل تشکیل شده است. فصل‌های هفت‌گانۀ این کتاب عبارتند از: «فرهنگ ترس»، «ترس چیست؟»، «ترس و خطر (ریسک)»، «جذابیت ترس»، «ترس و اعتماد»، «سیاست ترس» و «فراسوی ترس؟».
لارس اسونسن در فصل اول کتاب «فلسفه‌ی ترس» ترس را به‌عنوان یک فرهنگ مورد بررسی قرار می‌دهد و به این موضوع می‌پردازد که ترس چگونه به یک فرهنگ تبدیل شده و چنان خود را به‌عنوان یک فرهنگ جا انداخته است که انسان‌ امروز از دریچۀ آن به جهان و رویدادهای جهان می‌نگرد.
در فصل دوم کتاب «فلسفه‌ی ترس» از ماهیت ترس و چیستی آن سخن رفته و از رویکردها و نگرش‌های گوناگونی که به پدیدۀ ترس وجود دارد.
بررسی انتقادی نقش ترس در جامعۀ خطرخیز موضوعی است که در فصل سوم کتاب «فلسفه‌ی ترس» مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.
در فصل چهارم این کتاب به وجه تناقض‌آمیز مواجهۀ آدمی با ترس پرداخته شده است و به این موضوع که انسان‌ها در عین اینکه خودخواسته به استقبال ترس می‌روند، از آن می‌گریزند.
فصل پنجم کتاب «فلسفه‌ی ترس» از تأثیر ویرانگر فرهنگ ترس بر اعتماد سخن می‌گوید و از اینکه فرهنگ ترس، اعتماد را سست می‌کند و این خود به اشاعۀ هرچه بیشتر ترس می‌انجامد.
رابطۀ ترس با سیاست و بهره‌برداری‌های سیاسی از ترس، موضوع فصل ششم کتاب «فلسفه‌ی ترس» است. اسونسن در این فصل، ضمن بحث درباب پیوند بعضی فلسفه‌های سیاسی با مفهوم ترس، از این موضوع سخن می‌گوید که در این سال‌ها تروریسم‌هراسی و جنگ با تروریسم اسباب چه بهره‌برداری‌های سیاسی‌ای از فرهنگ ترس شده است.
و دست آخر، پرسش از اینکه آیا راهی برای شکستن جوّ ترسی که ما انسان‌های امروز در آن احاطه شده‌ایم وجود دارد یا نه، موضوع فصل هفتم و پایانی کتاب «فلسفه‌ی ترس» است.

دربارۀ لارس اسونسن، نویسندۀ کتاب «فلسفه‌ی ترس»
لارس فردریک هندلر اسونسن (Lars Fredrik Händler Svendsen)، متولد 1970، فیلسوف نروژی است. اسونسن استاد گروه فلسفه در دانشگاه برگن نروژ است. از آثار او می‌توان به کتاب‌های «فلسفۀ فَشِن»، «کار» و «فلسفۀ ملال» اشاره کرد.

دربارۀ ترجمۀ فارسی کتاب «فلسفه‌ی ترس»
کتاب «فلسفه‌ی ترس» با ترجمۀ خشایار دیهیمی در نشر گمان منتشر شده است. خشایار دیهیمی، متولد 1334 در تبریز، مترجم، ویراستار و روزنامه‌نگار ایرانی است. او فرزند نصرالله دیهیمی، استاد دانشگاه و مترجم، همسر رؤیا رضوانی، مترجم، و پدر زنده‌یاد نازنین دیهیمی، مترجم و ویراستار، است.
دیهیمی فارغ‌التحصیل مهندسی شیمی از دانشگاه تبریز است. ارتباط او با محافل ادبی و روشنفکری، از جمله کانون نویسندگان ایران، در دهۀ 50 خورشیدی و به‌واسطۀ آشنایی و همنشینی‌اش با غلامحسین ساعدی آغاز شد.
دیهیمی انگلیسی را از پدرش و نیز با کمک عبدالله توکل، مترجم مشهور و مطرح ایرانی، یاد گرفت. اولین ترجمۀ او، با عنوان «یادداشت‌های یک دیوانه» که ترجمۀ چند قصۀ کوتاه نیکلای گوگول بود، در سال 1363 منتشر شد. این ترجمه را عبدالله توکل خواند و پسندید و به رضا براهنی، که آن موقع به‌عنوان مشاور با انتشارات هاشمی همکاری می‌کرد، داد و کتاب در آن انتشارات به چاپ رسید.
دیهیمی آثار بسیاری را در زمینۀ فلسفۀ سیاسی، فلسفۀ زندگی و ادبیات به فارسی ترجمه کرده است. او همچنین دبیری و ویراستاری ترجمۀ چند مجموعه، از جمله مجموعۀ «نسل قلم» و «تجربه و هنر زندگی»، را در کارنامۀ کاری خود دارد.
همکاری با نشریات مختلف و تدریس فلسفۀ سیاسی از دیگر فعالیت‌های خشایار دیهیمی است. او از بنیانگذاران نشریۀ «نگاه نو» و مدتی هم عضو شورای نویسندگان این نشریه بوده است. همکاری با مجلۀ «شهروند امروز»، به‌عنوان مشاور ارشد دورۀ دوم این مجله، از دیگر فعالیت‌های مطبوعاتی خشایار دیهیمی است. دیهیمی مدتی هم در مجموعۀ انتشارات انقلاب اسلامی (فرانکلین سابق) کار کرده و در آنجا مسئول ویرایش کتاب «تاریخ تمدن» ویل دورانت بوده است.
از دیگر ترجمه‌های خشایار دیهیمی می‌توان به کتاب‌های «فلسفۀ تنهایی»، «داستایفسکی: جدال شک و ایمان»، «مارکسیست‌ها»، «سوفیا پتروونا»، «بیگانه»، «شهر فرنگ اروپا: چکیده‌ای از پیدا و پنهان تاریخ قرن بیستم»، «فیلسوفان سیاسی قرن بیستم»، «تاریخچۀ خوشبختی»، «روح پراگ»، «نظریۀ نظم خودانگیخته»، «دیالکتیک تنهایی»، «فلسفۀ سیاسی» و «تفسیرهای جدید بر فیلسوفان سیاسی مدرن: از ماکیاولّی تا مارکس» اشاره کرد.

رتبۀ کتاب «فلسفه‌ی ترس» در گودریدز: 3.64 از 5.