آنها که کتاب «سرگذشت نديمه» مارگارت اَتوود را خوانده يا سريال آن را ديدهاند احتمالاً با کتاب «شواهد» اين نويسنده و حالوهواي آن احساس آشنايي خواهند کرد. کتاب «شواهد»، با عنوان اصلي The Testaments، رمانيست که وقايع آن پانزده سال بعد از وقايع رمان «سرگذشت نديمه» اتفاق ميافتد و موضوع آن نيز، همچون رمان «سرگذشت نديمه»، زيستن تحت سلط? حکومتي استبدادي و رژيمي بسته با قواعد سختگيرانه است.
مارگارت اَتوود در کتاب «شواهد» نيز، مانند کتاب «سرگذشت نديمه»، از حکومت خيالي گيلياد نوشته است که يک حکومت بنيادگراي مسيحيِ ساختهوپرداخت? خيال نويسنده است و پس از فروپاشي ايالات متحد امريکا، بر سرزمين امريکا حکومت ميکند.
کتاب «شواهد» يک رمان ويرانشهري است که در آن مختصات زيستن تحت سلط? نظامي استبدادي و متحجر روايت شده است. اَتوود، که در کتاب «سرگذشت نديمه» چگونگي پديدار شدن اين نظام را در امريکا و تأثيرات ويرانگر آن را روايت کرده بود، در کتاب «شواهد» پانزده سال جلو ميآيد و حکومت خيالي گيلياد و آدمها و خصوصاً زنان گرفتار در چنبره اين حکومت را در دوراني روايت ميکند که گويي نشانههايي از زوال اين حکومت استبداديِ خياليِ حاکم بر امريکا پيدا شده است.
متن اصلي کتاب «شواهد» اولين بار در سال 2019 منتشر شده است. اين رمان در سال 2019، همراه با رمان «دختر، زن، ديگري» از برناردين اواريستو، برنده مشترک جايزه بوکر شد.
مروري بر کتاب «شواهد»
کتاب «شواهد» رمانيست که ماجراهاي آن حول محور سه زن ميگردد. يکي از اين سه زن، عمه ليديا، از سران حکومت گيلياد، است که کساني که کتاب «سرگذشت نديمه» را خواندهاند با او آشنايي دارند. ديگر شخصيت اصلي کتاب «شواهد» زن جوانيست به نام اگنس که او را در کودکي ربودهاند و تحت آموزشهاي حکومت گيلياد پرورش دادهاند. سومين شخصيت اصلي کتاب «شواهد» دختريست به نام نيکول يا ديزي که در تورنتوي کانادا زندگي ميکند و متعلق به جهاني آزاد است.
عمه ليديا، اگنس و نيکول راويان کتاب «شواهد» هستند و در اين رمان ميبينيم که چطور سرنوشتشان به هم گره ميخورد.
کتاب «شواهد»، از خلال روايت قصهاي خيالي و ويرانشهري درباره امريکايي که به دست يک حکومت مسيحي بنيادگراي متعصب و مستبد افتاده است، امکاني براي تأمل در سازوکار يک حکومت استبدادي و چگونگي شکلگيري و بقاي آن فراهم ميکند و نشان ميدهد که چنين حکومتي چگونه شهروندان خود را، که پيش از اين شهرونداني آزاد بودهاند، به مردمي فرمانبردار بدل ميکند.
در کتاب «شواهد» روايت سه زن را ميخوانيم که در سه موقعيت و مرتب? متفاوت در نسبت با حکومت استبدادي گيلياد قرار دارند. يکي از آنها، عمه ليديا، در اين حکومت مقامي والا دارد، ديگري، اگنس، از کودکي براي ازدواج با يکي از فرماندهان، که بالاترين و قدرتمندترين مردان در حکومت گيلياد هستند، تربيت شده است و سومي، نيکول يا ديزي، در کودکي به کانادا، که خارج از سيطره حکومت گيلياد است، فرستاده شده است.
در کتاب «شواهد» با سرزميني مواجهيم که مردم آن تحت يک حکومت توتاليتر زندگي ميکنند؛ يک حکومت پليسي موحش که شهروندان در آن بهشدت محدود و محصور در چارچوب قوانيني خشکاند.
اَتوود در کتاب «شواهد» خصوصاً بر زيست محدود زنان در يک نظام توتاليتر تمرکز ميکند. در چارچوب قوانين حکومت گيلياد، دخترها اجازه مطالعه ندارند مگر اينکه به مقام عمه، که مقامي والا در حکومت گيلياد است، رسيده باشند.
کتاب «شواهد»، چنانکه پيشتر اشاره شد، حکومت گيلياد را در وضعيتي ترسيم ميکند که گويي آثار فروپاشي در آن ظاهر شده است و فراتر از آن، در وضعيتي که گيلياد به تاريخ پيوسته و موضوعي براي مطالعات تاريخي است.
درباره مارگارت اَتوود، نويسنده کتاب «شواهد»
مارگارت النور اَتوود (Margaret Eleanor Atwood)، شاعر، داستاننويس، منتقد ادبي، جُستارنويس، مدرس دانشگاه، فعال محيط زيست و مخترع کانادايي است.
مسائل اجتماعي و بهويژه مسائل زنان و نيز بحرانهاي زيستبومي و تجسم جهان آينده و ترسيم وضعيتهاي ويرانشهري از موضوعات اصلي آثار داستاني مارگارت اَتوود هستند. او بهخاطر آثارش جوايز مختلفي گرفته که از جمل? آنها ميتوان به دو جايزه بوکر، يکي در سال 2000 براي رمان «آدمکش کور» و ديگري، چنانکه پيشتر نيز اشاره شد، در سال 2019 براي کتاب «شواهد»، اشاره کرد.
بعضي از ديگر آثار مارگارت اَتوود عبارتند از: «سرگذشت نديمه»، «بر امواج»، «آخرين انسان» و «چشم گربه».
اَتوود در اختراع نيز دستي دارد و دستگاه لانگپِن و فناوريهاي مرتبط با آن، اختراع اوست.
درباره ترجم? فارسي کتاب «شواهد»
کتاب «شواهد» با ترجم? سهيل سُمّي در نشر ثالث منتشر شده است. سهيل سُمّي، متولد 1349 در تهران، مترجم ايراني است. سُمّي تحصيلکرده زبان و ادبيات انگليسي در دانشگاه علامه طباطبايي و دانشگاه تهران است. از ترجمههاي او ميتوان به کتابهاي «اپراي شناور»، «غول مدفون»، «مدار رأسالسرطان»، «فرار کن خرگوش»، «مأمور مخفي»، «حقارت»، «چشم گربه»، «فقط يک داستان»، «سرگذشت نديمه»، «نامناپذير»، «هرگز رهايم مکن»، «کلارا و خورشيد»، «مطالعاتي درباب هيستري»، «تأويل رؤيا»، «جمهوري روم» و «بينالنهرين باستان» اشاره کرد.
از کتاب «شواهد» ترجمههاي فارسي ديگري، با عنوانهايي ديگر، نيز منتشر شده که از جمل? آنها ميتوان به ترجم? علي شاهمرادي، که با عنوان «وصيتها» در نشر سنگ منتشر شده، و ترجم? پگاه منفرد، که با عنوان «شهود» در نشر گويا به چاپ رسيده است، اشاره کرد.
رتب? کتاب «شواهد» در گودريدز: 4.20 از 5.
