بازی فرشته
مجموعه گورستان کتاب های فراموش شده 2

کتاب «بازی فرشته» نوشتۀ کارلوس روئیث ثافون
دومین قسمت از چهارگانۀ «گورستان کتاب‌های فراموش‌شده». کتاب «بازی فرشته»، با عنوان اصلی El juego del ángel و عنوان انگلیسی The Angels Game، بخش دوم چهارگانه‌ای است که چهار رمان معمایی و رازآلود از کارلوس روئیث ثافون را در بر می‌گیرد.
ثافون در کتاب «بازی فرشته» ما را با خود به بارسلونِ اوایل قرن بیستم می‌برد و هزارتویی گوتیک و دلهره‌آور و سیاه و پر از جادو و رمز و راز را در دل بارسلون واقعی تعبیه می‌کند.
در کتاب «بازی فرشته» عشق، ادبیات، مرگ، جنایت و زندگی به هم آمیخته‌اند. در این رمان، چنانکه در مقدمۀ علی صنعوی بر ترجمۀ فارسی آن نیز اشاره شده، شاهد تلاقی سبک نویسندگی خورخه لوئیس بورخس، گابریل گارسیا مارکز، امبرتو اکو و چارلز دیکنز هستیم.
کتاب «بازی فرشته» از آن دست کتاب‌هایی‌ست که هم خواننده را با قصه‌ای معمایی و پرکشش و پرماجرا سرگرم می‌کند و هم از سطح واقعیت به عمق آن نقب می‌زند و تاریکی‌های پس پشت ظاهر واقعیت را پیش چشم می‌آورد. البته به این ویژگی‌ها باید طنز سیاه و گیرای ثافون را نیز افزود.
در کتاب «بازی فرشته» با عرصه‌های فراموش‌شده و ناپیدایی مواجهیم که پدیداری‌شان سِیر عادی زندگی شخصیت اصلی رمان را به هم می‌زند.
متن اصلی کتاب «بازی فرشته» اولین بار در سال 2008 به زبان اسپانیایی منتشر شد و ترجمۀ انگلیسی آن، که مبنای ترجمۀ فارسی است، در سال 2009 به چاپ رسید.
مروری بر کتاب «بازی فرشته»
کتاب «بازی فرشته» ما را، همراه راوی اول‌شخصی که قصه از زبان او روایت می‌شود، به بارسلون سال 1917، سالی که سرآغاز ماجرایی‌ست که راوی نقل می‌کند، می‌بَرد. ثافون از همان اوایل کتاب «بازی فرشته» خواننده را وارد فضایی غریب و گوتیک و مخوف می‌کند و البته رنگی هم از کمدی سیاه به این فضا می‌زند.
راوی کتاب «بازی فرشته» ماجرایی را نقل می‌کند که در سال 1917 و وقتی که او هفده‌ساله بوده و کارگرِ روزنامه‌ای رو به زوال به نام «آوای صنعت»، که دفترش در مکانی تیره و تار و مشرف به گورستان بوده است، اتفاق افتاده و این ماجرا زندگی‌اش را دگرگون کرده است. ماجرا از این قرار است که یک روز یکی از صفحات روزنامه خالی می‌مانَد و برای پُر شدنش شش ساعت بیشتر وقت نیست. معاون سردبیر روزنامه، که آدم سخت‌گیری‌ست و همه از او می‌ترسند، راوی را احضار می‌کند. راوی در آن زمان قصه‌هایی جنایی می‌نوشته و به یکی از نویسندگان خوبِ روزنامه نشان می‌داده است. معاون سردبیر که از این موضوع باخبر است به راوی می‌گوید که برای صفحه‌ای که خالی مانده است، ظرف شش ساعت، داستانی جذاب بنویسد.
این سرآغاز ماجراهای بعدی کتاب «بازی فرشته» است؛ سرآغاز تبدیل شدن راوی به نویسنده‌ای پُرطرفدار و البته سرآغاز ماجراهایی مرموز و جنایی و مخوف و همچنین ماجرایی عاشقانه. کتاب «بازی فرشته» همچنین کتابی‌ست در ستایش ادبیات و نوشتن و ادای دِینی است به این مقوله.
در کتاب «بازی فرشته»، به همراه راوی رمان، در تاریک‌جاها و مکان‌های نیمه‌تاریک و مرموز و نیز در میان کتابها و کلمات پرسه می‌زنیم و زیستی نامتعارف را تجربه می‌کنیم و تحول آدمی را دنبال می‌کنیم که در کوران حوادثی عجیب و در مسیر نوشتنِ قصه‌هایی جنایی رشد می‌کند و بزرگ می‌شود و چیزهایی را درمی‌یابد که بلوغ‌اش را رقم می‌زنند و او را از بی‌تجربگی و خیالپردازی کودکی و نوجوانی به بزرگسالی و پختگی می‌رسانند، اگرچه این گذار، خود از مسیر خیالپردازی است که روی می‌دهد و نیز تجربه‌ای‌ست توأم با وحشت و رنج و تلخکامی و تنهایی.

درباره کارلوس روئیث ثافون، نویسنده کتاب «بازی فرشته»
کارلوس روئیث ثافون (Carlos Ruiz Zafón)، متولد 1964 و درگذشته به‌سال 2020، داستان‌نویس اسپانیایی است. ثافون کار قصه‌نویسی را با نوشتن داستان‌هایی برای نوجوانان آغاز کرد و اولین رمانش، به نام «فرشته‌ی مِه»، که رمانی در حوزه نوجوانان بود، جایزه «اِدبه» را در اسپانیا برایش به ارمغان آورد. اما اولین بخش از چهارگانۀ «گورستان کتاب‌های فراموش‌شده»، یعنی رمان «سایه‌ی باد»، بود که ثافون را به شهرت رساند.
ثافون را متأثر از نویسندگان کلاسیک قرن نوزدهم، نویسندگان داستان‌های جنایی و نوآر و نیز نویسندگان معاصر دانسته‌اند. از او به‌عنوان پرطرفدارترین نویسنده اسپانیاییِ بعد از سروانتس یاد شده است.
کارلوس روئیث ثافون در سال 2020 و در اوج شهرت و در حالی که پنجاه و پنج سال بیشتر نداشت، بر اثر سرطان، درگذشت. چنانکه که در مقدمۀ مترجم بر ترجمۀ فارسی کتاب «بازی فرشته» اشاره شده، «پدرو سانچز، نخست‌وزیر اسپانیا، پس از انتشار خبر نابهنگام مرگ ثافون، در حساب توییتری خود نوشت: "ما یکی از ارزشمندترین و تحسین‌شده‌ترین نویسندگان اسپانیا را از دست داده‌ایم. کارلوس روئیث ثافون یکی از کلیدی‌ترین نویسندگان عصر ما بود که به ادبیات مدرن خدمتی بزرگ ارائه کرد."»
از دیگر آثار کارلوس روئیث ثافون می‌توان به کتاب‌های «مارینا» و «زندانی آسمان» اشاره کرد.

درباره ترجمۀ فارسی کتاب «بازی فرشته»
کتاب «بازی فرشته» با ترجمه و مقدمۀ علی صنعوی در نشر نیماژ منتشر شده است. علی صنعوی، متولد 1359، مترجم ایرانیِ اهل مشهد و پسر قاسم صنعوی، مترجم قدیمی و مشهور ایرانی، است. از دیگر ترجمه‌های علی صنعوی می‌توان به کتاب‌های «سایه‌ی باد»، «زندانی آسمان» و «سرود رستاخیز» اشاره کرد.

رتبۀ کتاب «بازی فرشته» در گودریدز: 3.97 از 5.